2019 yılı dünyanın dört bir yanındaki kadınlar için de kolay bir yıl olmadı şüphesiz. Sömürü, güvencesizlik, şiddet, eşitsizlik, baskı, ayrımcılık dünya kadınlarının da gündemindeydi 2019 yılında. Bir taraftan dünyadaki halk ayaklanmalarında büyük bir rol oynayan kadınlar, aynı zamanda yaşamlarını sarmalayan şiddete karşı büyük bir çaba ve özveriyle mücadele yollarını açmaya ve seslerini yükseltmeye çalıştı. Bu sesin yankı bulduğu en önemli protestolardan biri Las Tesis eylemleri olurken, yılın diğer aylarında da kadınlar kendilerine dönük saldırılara karşı bir adım geri atmayarak sokaklarda yerini aldı. İşte ülke ülke kadınlar 2019’u:

5 OCAK
Tayland’da ‘istismar turizmi’

Çocuk istismarının ağır yasalara tabii olduğu Avrupa ülkelerinden, çocuk istismarının bir “turizm alanı” haline getirildiği çeşitli ülkelere akan bir “istismar tatili” furyası var. Tayland, küçük yaştaki kız ve oğlan çocuklarının ‘turizm’ adı altında istismar edildiği ülkelerden biri. İsveçli erkekler ise ülkelerinde fuhşun yasaklanması ile Tayland gibi ülkelere gidiyor.

8 OCAK
Hindistan grevinde kadınlar

Hindistan’da 8-9 Ocak’ta ülke genelinde tarihi bir grev gerçekleşti. 220 milyon işçinin katılımıyla gerçekleşen Hindistan genel grevinin çağrısı, Modi hükümetinin emek düşmanı politikalarına son vermesini talep eden 10 sendika tarafından yapıldı. Hindistan’da kadın işçiler, işçi hareketlerinin ayrılmaz bir parçası haline geldi. Bu grevde de kadınlar çok büyük rol oynadılar.

16 OCAK
İspanya’da kadınlar şiddet yasasının iptaline karşı eylem yaptı

İspanya’da aşırı sağcı Vox Partisi’nin, kadına yönelik şiddetle mücadele yasasının iptaline ilişkin girişimlerine karşı bir araya gelen kadın örgütleri, 50’den fazla kentte eylem düzenledi.

2 ŞUBAT
Bangladeşli kadın işçilerin hayatta kalma savaşı

Bangladeş’te 4000’den fazla hazır giyim fabrikasının yüzde 80’ini kadın işçiler oluşturuyor. Kadın işçilerin yıllık izinlerinin 3 güne düşürüldüğü, ustabaşlarının hızlı üretim için şiddet uyguladığı haftada 80 saati bulan çalışma süresi sonunda kadınların aylık sadece 37 dolar ücret aldığı ortaya çıktı.

İskoçya’da grev yapan belediye işçisi kadınlar kazandı

12 yıllık eşit işe eşit ücret savaşlarını kazanan kadınlar, 500 milyon Sterlinin üzerinde olan geriye dönük haklarını aldı. Kadınlar bu sonuca mücadele ve grev silahıyla geldiklerini vurguladı.

9 ŞUBAT
Sierra Leone’de cinsel şiddete karşı acil durum ilan edildi

Batı Afrika’da bulunan Sierra Leone’de, artan cinsel istismar ve cinsel şiddet suçları ile cinsiyet temelli şiddet nedeniyle ulusal çapta acil durum ilan edildi.

8 MART

8 Mart’ta dünyanın birçok yerinde kadınlar hakları ve talepleri için sokağa çıktı.

6 NİSAN
Güney Afrika: İşyerinde tacize karşı sendikalardan eylem

Güney Afrika Üniversitesi Okul Öncesi Eğitim Merkezinde (UCECE) çalışan Gugu Ncube, cinsel tacize uğradığı merkezden haksız yere işten çıkarıldı. Bunun üzerine 29 Mart günü Pretoria’daki üniversitenin ana kampüsünde protesto eylemi gerçekleştirildi. Kitle örgütlerinin destek verdiği eyleme Johannesburg, Pretoria ve Rustenburg’tan da yüzlerce kadın katıldı.

İngiltere: Sağlık çalışanı taşeron işçiler ‘eşit zam’ mücadelesini kazandı

Liverpool Kadın Hastanesindeki UNISON sendikası üyesi kadınlar, NHS’nin aynı işi yapan kamu personeline verdiği zamla aynı oranda zam alabilmek için verdiği mücadeleyi kazandı.

11 NİSAN
Güney Kore 66 yıldır uygulanan kürtaj yasağını anayasaya aykırı buldu

Güney Kore Anayasa Mahkemesi, 1953 yılından bu yana uygulanan kürtaj yasağının 2020 yılına kadar yeniden gözden geçirilmesine hükmetti.

15 NİSAN
Sudan devriminin sembolü kadınlar oldu

Sudan’da aylarca devam eden ve Beşir rejiminin sonunu getiren eylemlerin başını yoksul kadınların çekti.

12 MAYIS
Almanya'da kilise kadınları grevde: Artık susmayacağız!

Almanya’da Katolik kiliselerinde görevli kadınlar “Maria 2.0” sloganıyla bir haftalık grev başlattı. Kadınlar kilisede cinsiyet ayrımcılığına, eşitsizliğe, cinsel taciz ve tecavüze son verilmesini istedi.

Afganistan’da kadın hakları savunucusu gazeteci Mena Mangal öldürüldü

Afganistan’da kadın hakları savunucusu gazeteci Mena Mangal, Kabil’de sokak ortasında öldürüldü.

22 MAYIS
Ganalı kız öğrenciler Dünya Robofest Şampiyonası’nı kazandı

Gana, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Dünya Robofest Şampiyonası’nın lise klasmanını tamamı kız öğrencilerden oluşan bir robotik takımı kazandı.

1 HAZİRAN
Asyalı konfeksiyon işçisi kadınlar ‘ben de!’ dedi

Asya merkezli başlatılan #GarmentMeToo (Konfeksiyon-Ben De) sosyal medya kampanyasının öznesi, hazır giyim sektöründe çalışan kadın işçiler oldu. Kadınlar, küresel ölçekte konfeksiyon tedarikçisi olan ünlü firmalarda cinsiyete dayalı şiddetin son bulmasını talep etti.

14 HAZİRAN
İsviçre’de kadınlar grevde

İsviçre’de kadınlar “Eşit işe eşit ücret” talebiyle ülke genelinde iş bıraktı. 14 Haziran 1991’de ilki gerçekleşen ve ikincisi 28 yıl aradan sonra yine 14 Haziran 2019’da yapılan İsviçre Kadın Grevi için, kadınlar alanlara çıktı.

Arjantin'de ev işi yaptığı için mesleğini yapamayan kadın tazminat kazandı 

Arjantin'de 27 yıllık evliliği boyunca mesleği yerine ev işi yapan ve çocuklarına bakan kadın, eski kocasına karşı açtığı tazminat davasını kazandı. Kadını haklı bulan mahkeme, 157 bin euro (8 milyon Arjantin pesosu) tazminat ödenmesine hükmetti.

 

6 TEMMUZ
Endülüs’ün çilek tarlalarında kaçakçılık, tecavüz ve sömürü

Fas ve İspanya hükümetleri arasında 2001’den beri geçerli olan bir mevsimlik işçi vizesi anlaşmasıyla Faslı mevsimlik işçiler kadının nasıl sömürüldüğü ortaya çıktı. 40 derece sıcaklıkta günde 12 saat çalışan kadınlara yeterince çalışmadıkları düşünülürse ya da mola dışında tuvalete giderlerse yemek ve su verilmiyor.

Güney Afrika’da tacize karşı yer altında eylem 

Güney Afrika’da Lanxess şirketine ait bir bakır madeninde yaşanan taciz olayı, işçilerin yer altında kadınlı erkekli sürdürdükleri direnişle tüm dünyada gündem oldu. 

19 TEMMUZ
Amerika'da kadın siyasetçiler Trump’ın ırkçılığına maruz kaldı

ABD Başkanı Donald Trump’ın ‘Geldiğiniz yere geri dönün’ sözleriyle hedef aldığı Demokrat Kongre Üyesi dört kadın ortak bir açıklama yaparak ‘Biz dört kişiden fazlasıyız’ dedi.

20 TEMMUZ
Hindistan’da tesktil işçisi kadınlara regl dönemlerine müdahale eden ilaçlar verildi

Thomson Reuters Vakfının (TRF) yaptığı araştırma, Tamil Nadu’daki Hint tekstil fabrikalarının kadın çalışanlarına regl ağrıları için sağlıkları üzerinde ciddi yan etkileri olan yasa dışı ağrı kesiciler verdiğini ortaya çıkardı. 

3 AĞUSTOS
Nepal’de 111 bin inşaat işçisi kadın eşit ücret için örgütleniyor

Nepal’de erkeklerin işsizlik sorunu dolayısıyla ülke dışına göçleri nedeniyle inşaat sektöründe kadınlar çalışmaya başladı. Kadınların yüzde 80’ini diğer ülkelerden gelen göçmen kadınlar oluşturuyor. Kadın işçiler inşaat alanında tuvalet, giyinme kabini gibi ihtiyaçlar karşılanmaması, etnik farklılıklar nedeniyle yaşanan ayrımcılıklara karşı örgütlenmeye başladı.

5 AĞUSTOS
Libya’da Nijeryalı göçmenlere tecavüz ve işkence

Libya’da çok sayıda Nijeryalı göçmen cinsel saldırı ve işkenceye maruz bırakıldı.

20 AĞUSTOS
El Salvador'da bebeği ölü doğduğu için cinayetten yargılanan Hernandez beraat etti

Kürtajın her koşulda yasak olduğu El Salvador'da, tecavüze uğrayan ve doğum yaptığı tuvalette bebeği ölü doğan 21 yaşındaki Evelyn Hernandez, 'ağırlaştırılmış cinayet’ ile yargılandığı davada beraat etti.

23 AĞUSTOS
Mültecileri kurtaran kadın kaptan onur nişanını reddetti

Akdeniz'de yüzlerce mülteciyi boğulmaktan kurtaran Alman Kaptan Pia Klemp, Paris'in en önemli onur nişanını geri çevirdi: Klemp, “Kimin 'kahraman', kimin 'yasadışı' olduğuna karar verecek otoritelere ihtiyacımız yok” dedi.

5 EYLÜL
Ekvador: Tecavüz nedeniyle kürtaja izin veren yasa 5 oy farkla reddedildi

Günde en az 11 kadının cinsel saldırıya uğradığı Latin Amerika ülkesi Ekvador’da meclis, tecavüz nedeniyle hamile kalan kadın ve kız çocuklarının kürtaj olmasına izin veren tasarıyı reddetti. Meclis kararını öfkeyle karşılayan Ekvadorlu kadınlar sokaklara çıktı.

7 EYLÜL
Filistin'de kadınlar cinayetlere karşı ayakta!

Batı Şeria’da yüzlerce kadın, 22 Ağustos'ta 21 yaşındaki Israa Ghrayeb’in ailesi tarafından “namus” gerekçesiyle öldürülmesinin ardından sokaklara döküldü.

Güney Afrika’da kadınlar şiddete karşı meclise yürüdü

Güney Afrika’da binlerce kadın, ülke tarihinde şimdiye kadar görülmemiş bir seviyeye çıkan kadına yönelik şiddetine karşı “Vücudum senin suç mahallin değildir” sloganları atarak parlamentoya yürüdü. Kadınlar, gerekli yasal düzenlemeleri yapmaması durumunda hükümete karşı Anayasa Mahkemesinde dava açacaklarını söyledi.

Jamaika’da kadın futbolcular grevde

Jamaika kadın milli takımı, ücretlerinin ödenmemesi gerekçesiyle antrenmana ve maça çıkmayı reddetti.

8 EYLÜL
İranlı kadınlar bir adım bile geri atmıyor

2017 yılında başlayan Beyaz Çarşamba eylemleri başlangıçtaki şekliyle 'baş örtüsü' protestosundan çıkıp, daha çok kadınların yaşadığı temel sorunlarına ve kadınların gasp edilen haklarına karşı çığ gibi büyüyen bir eyleme dönüştü.

10 EYLÜL
İran’da maça gittiği için hapis cezası alan Seher kendini yaktı

İran'da erkek kılığına girerek maça gittiği için hapis cezası alan kadın, cezasının kesinleştiğini öğrenince kendini yakarak hayatını kaybetti.

11 EYLÜL
Güney Afrikalı itfaiyeci kadınlar şiddete karşı sokakta!

Güney Afrika'nın Port Elizabeth şehrinde de altmışı aşkın itfaiyeci ve sosyal hizmet uzmanı kadın ülkedeki kadına yönelik şiddete tepki göstermek için sokağa çıktı.

15 EYLÜL

Kenya’da sınıfta regl oldu diye öğretmenin ‘kirli’ deyip kovduğu öğrenci intihar etti 

16 EYLÜL
Hindistan: Anneler, çocuklarına ‘eşitlik’ öğretmek için harekete geçti

Mumbai’de kadınlar, Hindu çocukların Müslüman çocuklara yönelik ayrımcı tutumlarını fark edince çocukları eğitmek üzere harekete geçti.

1 EKİM
Fas: Gazeteci kürtajdan hapis cezası aldı

Fas’ta bir gazeteci evlilik dışı ilişkide bulunma ve kürtaj yaptırma suçundan bir yıl hapis cezasına çarptırıldı.

5 EKİM
Güney Afrika çiftliklerinde kadın işçiler şiddet sarmalında

Güney Afrika’nın Batı Kap şehrinin kırsalındaki çiftlik arazilerinde kadınların sistematik olarak tecavüze ve cinsel istismara maruz kaldığı ortaya çıktı.

8 EKİM
Kadınlara erkeklerden daha az ücret ödeyen market zincirinde ‘flaş’ eylem

Büyük market zinciri Fred Meyer’de kadın çalışanlara erkek işçilerden daha az ücret verilmesine karşı çıkan Oregonlu kadınların eylemi gündem oldu.

24 EKİM

Kuzey İrlanda’da eşcinsel evlilik ve kürtaj yasallaştı

26 EKİM
Uzayda bir ilk: Ay’a kadın astronot ayak basacak

NASA, dünyanın uydusuna mobil robot gönderileceğini ve bunun için ilk kez bir astronot kadının Ay’a ayak basacağını açıkladı.

4 KASIM

Irak, Şili, Evador, Lübnan... Dünyadaki ayaklanmalarda kadınlar en önde yer aldı

14 KASIM

Finlandiya’da ırkçılar feminizme savaş açtı

Yabancı düşmanı ve popülist parti Gerçek Finlandiyalılar’ın gençlik örgütü Finlandiya Gençliği, “feminizmin kadınlara ayrıcalık tanıdığını öne sürerek feminizme karşı mücadele” etme kararı aldı.

23 KASIM
Fransa’da binlerce kadın sokağa çıktı: "Kadın kırımı son bulsun"

Bu yılın ilk 10 ayında 137 kadının öldürüldüğü Fransa'da yaklaşık 100 bin kadın 25 Kasım vesilesiyle Paris’in tarihi opera binası önünde eylem yaptı.

24 KASIM
Şili’de Pandomim Sanatçısı Daniela Carrasco’nun öldürüldüğü iddia edildi

Şili’de gözaltına alındıktan saatler sonra işkence edilmiş cansız bedeni bir sokakta bulunduğu iddia edilen Pandomim Sanatçısı Daniela Carrasco için kadınlar dünyanın dört bir yanından adalet çağrısı yaptı. Şili Feminist Avukatlar Birliği (Abofem) haberlerin doğru olmadığına dair açıklama yayınlarken kadınlar ölümün aydınlatılmasını istedi. 

25 KASIM
Sınırların ötesindeki kadınlar sokaklarda

Dünyanın dört bir yanında kadınlar “Şiddetin son bulduğu eşit ve özgür bir dünya” için sokağa çıktı.

Şili’den dünyaya Las Tesis isyanı...

25 Kasım günü Şili'li kadınlar, Kadın Hakları ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Bakanlığı önünde devlet güçlerinin tecavüzlerine ve kadın cimnayetlerine karşı 'Las Tesis' dansı yaptılar. 'Tecavüze ve kadın cinayetlerine karşı sesimizi çıkarıyoruz' diyen kadınların dansı tüm dünyaya yayıldı.

Şili’de kadın gazeteci öldürüldü

Şili'de halk protestolarını izleyen ve belgeleyen 38 yaşındaki kadın gazeteci evinde ölü bulundu.

29 KASIM
Slovakya’da kürtaj olmak isteyen kadınlar ultrason görüntülerini izlemeye zorlanacak

Slovakya, kürtaj olmayı düşünen kadınların operasyondan önce ultrason görüntülerini izlemesini hatta fetüsün kalp atışlarını dinlemesini zorunlu kılacak bir yasa tasarısını oylamaya sundu. Tasarı büyük tepki çekti. 

3 ARALIK
Hindistan’da tecavüze uğradıktan sonra öldürülen kadın için halk sokakta

Hindistan’da 26 yaşındaki veteriner kadının tecavüz edildikten sonra öldürülmesini yüzlerce kadın sokağa çıkarak protesto etti.

4 ARALIK
Mısır’da ilk kez bir kadın eşit miras hakkı kazandı

Miras hukukunun şeriata göre düzenlendiği Mısır’da Kıpti Huda adlı kadın, babasının bıraktığı mirastan iki erkek kardeşiyle eşit hak talep etmek için verdiği hukuk savaşını kazandı. dedi.

5 ARALIK
Hindistan’da bir kadın tecavüz davasına giderken yakıldı

Hindistan’ın Uttar Pradeş eyaletinde daha önce tecavüze uğrayan ve saldırganları Mart ayında mahkemeye veren 23 yaşındaki genç kadın, duruşmaya gitmek üzereyken tecavüzcülerden biri tarafından saldırıya uğradı. Kadının vücudunun yüzde 70’i yandı.

9 ARALIK
Suudi kadınlar artık restoranlara erkeklerle aynı kapıdan girecek

Suudi Arabistan'da restoranlardan artık, kadınlar ve erkekler için ayrı giriş kapıları bulundurmaları istenmeyecek.

14 ARALIK
Los Angeles'ta temizlik işçileri cinsel tacizi protesto etti: Tecavüzcü sensin!

Los Angeles’ta temizlik işçisi kadınlar özellikle büyük şirketlerde yaşanan cinsel taciz ve istismara sessiz kalınmasını Las Tesis dansıyla protesto etti.

25 ARALIK
Fransa’da balerinler opera önünde Kuğu Gölü Balesi yaparak ktilesel greve destek verdi

Fransa’da Cumhurbaşkanı Emmanel Macron’un emeklilik planına karşı protestolara balerinler de katıldı.

AYRICA BAKINIZ:

Aylarca Şili’den Irak’a, Lübnan’dan Ekvador’a, Avrupa’dan Orta Doğu’ya... “Ülke ülke kadınlar neler yaşadı” nın adeta bir özeti olarak hazırladığımız “Dünya Haritası: Kadınlar İçin Şiddet Atlası” dosyamızda kadın hareketinin 2019’una ulaşabilirsiniz...