Avukat Devrim Avcı, 'Haklarımız var' programı ile kadınların sahip olduğu hakları anlatıyor. Bu haftanın konusu ise gebe ve doğum yapan kadınların İş Kanunu'ndan kaynaklanan hakları.

Sigorta primi gerçek ücretinden değil daha düşük bir tutardan ödenen işçi haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanabilir.

Hamilelik nedeniyle analık iznine ayrılan ve analık ödeneği alan kadın işçi, evlilik nedeniyle tazminatını alarak işten ayrılırsa, analık ödeneği 10 gün sonra kesilir.

Psikolojik tacize uğrayan işçi haklı fesih hakkını kullanarak işten ayrılabilir, yasal haklarını ve mobbing nedeniyle tazminat talep edebilir.

Analık izni sonrası kısmi süreli çalışmaya geçen kadın işçinin çalışma günleri, işçinin onayı alınmadan tek taraflı olarak değiştirilemez.

İşyerine ulaşımın servisle sağlandığı işyerlerinde, vardiya çıkış saati nedeniyle servisten yararlanamayan işçiye yol parası ödenmesi gerekir.

Analık izni sonrası ücretsiz izin hakkını kullanmak isteyen kadın işçinin, ücretsiz izni analık izninden hemen sonra başlatmasında yarar vardır.

Doğum tarihinden önceki son 1 yılda 90 gün primi olan ve sigortalılık hali devam eden kadın işçi analık ödeneği alabilir.

Hamile ve emziren işçiler günde 7 buçuk saatten fazla çalıştırılamaz. Ancak çocuk 1 yaşını doldurduğunda, anne emzirmeye devam etse bile bu kural sona erer.

Analık izni sonunda alınan hastalık raporu mücbir sebeptir ve yarım çalışma hakkına engel teşkil etmez.

Kadın işçinin analık izni sonrası yarım çalışma hakkından tam yararlanabilmesi için 30 gün içinde başvuru yapması ve yarım çalışmaya analık izni dönüşünde başlaması gerekiyor.

İşsizlik ödeneği alırken işe giren işçi, yeni işinden istifa etse bile işsizlik ödeneği yeniden ancak eski tutardan bağlanıyor. Sorunu çözecek yasa teklifi 3 yıl 4 aydır Meclis’te bekliyor.

Özelde çalışan kadın öğretmenler de evlilik nedeniyle fesih haklarını kullanarak ve kıdem tazminatlarını alarak işten ayrılabilirler.

Yarım çalışma hakkı, -zorunlu bir sebep yoksa- analık izninin bitiminde kullanılmalıdır. Ücretsiz izin zorunlu sebep sayılmaz ve yarım çalışma hakkının kullanılabileceği süreden düşülür.

16 haftalık analık izninin sonunda kadın işçi isterse yarım çalışma, isterse ücretsiz izin hakkını kullanabilir. Ancak bu iki hak art arda kullanılamaz.

Sağlık nedeniyle haklı fesih yapan işçiye kıdem tazminatı eksiksiz ödenmek zorundadır. İşveren kıdem tazminatını pazarlık konusu yapamaz, daha düşük tazminat ödeyemez.

Kadın işçi hamile olduğunu öğrendiğinde hamileliğini işverene bildirmekle yükümlü. Örnek dilekçe yanıtımızda.

Hamile işçinin günde 7,5 saatten fazla çalıştırılması yasaktır. Yasağa rağmen işçiye 7,5 saatten fazla çalışma yaptırılırsa fazla mesai ücreti ödenmesi gerekir.

İşçinin adresinin değişmesi işverenin gece vardiyasında çalışan kadın işçilere servis sağlama yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.

Mobbing işveren ya da işveren vekili tarafından değil diğer çalışanlar tarafından yapılıyorsa, işçinin önce işverene başvurması gerekebilir.