Okurumuzun Sorusu:

Merhabalar. Ben Tekirdağ’dan yazıyorum. Benim 1.5 yaşında bebeğim var, annem bakıyor. Belli günler hastaneye iğne için gitmesi gerekiyor. Ben de ona göre kısmi çalışıyorum. Günlerimi Pazartesi, Salı, Çarşamba olarak belirledim annemin doktor işine bağlı olarak. Fabrika da bunu kabul etti ve bana “günleri sonradan değiştiremezsin” denmişti. Bugün bir eleman istifa etti diye iş yoğunluğu nedeniyle benim günlerimi Çarşamba, Perşembe, Cuma olarak değiştiriyorlar. İşyerinin böyle bir hakkı var mı? Benim itiraz hakkım var mı? Sizden acil bilgi rica ediyorum.

Öncelikle tüm okurlarımızın 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü'nü kutluyorum.

Analık İzni veya Ücretsiz İzin Sonrası Yapılacak Kısmi Süreli Çalışmalar Hakkında Yönetmeliğin 9. maddesine göre işçinin kısmi süreli çalışma talebinde, kısmi süreli çalışmaya başlayacağı tarih ile tüm iş günlerinde çalışılacak olması hâlinde çalışmanın başlama ve bitiş saatleri, haftanın belirli günlerinde çalışılacak olması hâlinde ise tercih edilen iş günleri yer alır.

Aynı Yönetmeliğin 15. maddesine göre ise kısmi süreli çalışmanın belirlenen günlük ve haftalık çalışma süresi içerisinde yapılacağı zaman aralığı, o yerin gelenekleri, işçinin yapmakta olduğu işin niteliği ve işçinin talebi dikkate alınarak işveren tarafından belirlenir. Yani işveren işçinin tercihlerine uymak zorunda değildir.

Ancak Yönetmelikte işverenin belirlenmiş gün ve saatleri daha sonra tek taraflı olarak değiştirebileceğine ilişkin bir düzenleme yer almamaktadır.

Analık izinleri sonrası kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkının amacı kadın işçilerin istihdamda kalmasını sağlamak, kadın işçilerin çalışma yaşamı ve çocuk bakımını bir arada yürütebilmesini kolaylaştırmaktır. Bu hakkını kullanan kadın işçinin çalışacağı gün ve saatler işçinin onayı olmadan değiştirilirse bu hak amacına ulaşmamış olur.

Dolayısıyla işverenin belirlenmiş günleri değiştirebilmesi için işçinin yazılı onayını alması gerekir. Çünkü İş Yasası’nın 22. maddesine göre çalışma koşullarında esaslı bir değişikliğe gidilebilmesi için işçinin yazılı onayı şarttır.

Okurumuz, kısmi süreli çalışmaya geçişte çalışacağı günleri annesinin hastaneye gitmediği günler olarak belirlemiş. Çünkü okurumuzun çalıştığı günlerde bebeğine annesi bakıyor. Çalışma günlerinin değiştirilmesi halinde, okurumuz çok büyük sıkıntıya girecek. Yani ilgili yasal kuralın yanı sıra böylesi bir zorunlu durum da söz konusu.

Sonuç olarak:

1) Okurumuz, işyerine durumunu da özetleyen bir dilekçe ile başvurarak, çalışma günlerinin değiştirilmesini kabul etmesinin olanaklı olmadığını bildirebilir.

2) İşveren buna rağmen tek taraflı olarak, okurumuzun onayını almadan çalışma günlerini değiştirirse, okurumuz haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanarak, kıdem tazminatını ve diğer yasal haklarını da talep ederek işten ayrılabilir.