Okurumuzun Sorusu:

Yarım gün çalışma hakkımı 6 ay ücretsiz izinden önce mi kullanmalıyım yoksa sonra da kullanmak istesem kullanabilir miyim?

Öncelikle okurumuzu tebrik edelim; okurumuza, eşine ve çocuğuna uzun, mutlu ve sağlıklı bir ömür dileyelim.

İş Yasası’nın 74. maddesi uyarınca olağan analık izninin bitiminin ardından kadın işçinin önünde 4 farklı seçenek vardır:

1) Kadın işçi işine geri dönüp, normal çalışmasına devam edebilir.

2) Kadın işçi isterse “yarım çalışma” hakkını kullanabilir.

3) Kadın işçi isterse 6 aya kadar ücretsiz izin alabilir.

4) Kadın işçi isterse kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkını kullanabilir.

Ancak İş Yasası’nın 74. maddesi gereği “yarım çalışma” ve “ücretsiz izin” hakkı art arda kullanılamaz. Bu yüzden normal analık izni bitmeden önce kadın işçinin bir karar vermesi gerekir. Çünkü bu iki hak da normal analık iznini takiben kullanılabilen haklardır.

Kadın işçi eğer yarım çalışma hakkını kullanmaya karar verirse, birinci doğumda 60 gün, ikinci doğumda 120 gün, sonraki doğumlarda ise 180 gün boyunca “yarım çalışma” hakkını kullanabilir. Kadın işçi haftalık çalışma süresinin yarısı kadar (22.5 saat) çalışır ve bu sürenin ücretini işvereninden alır, işveren bu sürenin primini de öder. Geri kalan sürede işçi ücretsiz izinli sayılır ve bu süre için yarım çalışma ödeneği İş-Kur tarafından ödenir. Bu sürenin bitiminde kadın işçi normal, tam zamanlı çalışmasına geri döner. Ancak artık 6 aya kadar ücretsiz izin hakkını kullanamaz. Dolayısıyla okurumuzun yarım çalışma hakkının bitiminde ücretsiz izin alma hakkı ne yazık ki yoktur.

Aynı durum olağan analık izni sonrası 6 aya kadar ücretsiz izin kullanan kadın işçi için de geçerlidir. Ücretsiz izin kullanan kadın işçi, ücretsiz iznin sonunda yarım çalışma hakkını kullanamaz.

Bununla birlikte kadın işçi ister analık izni sonrasında normal çalışmasına dönmüş olsun, ister yarım çalışma hakkını kullanmış olsun, ister ücretsiz izin almış olsun; çocuğu ilköğretim çağına girene kadar herhangi bir zamanda kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkını kullanabilir.