Okurumuzun Sorusu:

12 haftalık hamileyim. 4 Mart’ta sözleşme sürem doluyordu. Bugün patron sözleşmeyi yenilememe kararını bana bildirdi. Gerekçe olarak da gebeliğim gösterildi. Böyle bir hakları var mı? Sözleşme yenileme hakları varsa da benim tazminat hakkım var mı?

Öncelikle okurumuza rahat, sağlıklı ve mutlu bir hamilelik dileyelim ve okurumuzu şimdiden tebrik edelim.

Sorudan okurumuzun belirli süreli iş sözleşmesi ile çalıştığı anlaşılıyor. İşveren açıkça okurumuzun sözleşmesinin hamileliği nedeniyle yenilenmeyeceğini söylemiş. İş sözleşmesinin hamilelik nedeniyle sona erdirilmesi nasıl ayrımcılıksa, iş sözleşmesinin hamilelik nedeniyle yenilenmemesi de ayrımcılıktır ve İş Yasası’nın “eşit davranma ilkesi”ni düzenleyen 5. maddesine açıkça aykırıdır.

Bu maddeye göre: “İşveren, biyolojik veya işin niteliğine ilişkin sebepler zorunlu kılmadıkça, bir işçiye, iş sözleşmesinin yapılmasında, şartlarının oluşturulmasında, uygulanmasında ve sona ermesinde,cinsiyet veya gebelik nedeniyle doğrudan veya dolaylı farklı işlem yapamaz”.

Okurumuz sözleşmesinin bu nedenle yenilenmemesi halinde İş Yasası’nın 5. maddesi uyarınca 4 aya kadar ücreti tutarında ayrımcılık tazminatı ve yoksun bırakıldığı diğer haklarını talep edebilir.

Olağan koşullarda belirli süreli iş sözleşmesi süresi sonunda kendiliğinden sona erer. Sözleşmenin yenilenmemesi işten çıkarma sayılmaz. Dolayısıyla bu durumda kıdem tazminatına hak kazanılmaz. Ancak bunun bir istisnası vardır. Yargıtay içtihadı uyarınca işveren, belirli süreli iş sözleşmesi ile özel öğretim kurumlarında çalıştırılan öğretmene sözleşmeyi yenileme teklifi götürmezse (1 yılını doldurmuş bulunan) öğretmene kıdem tazminatı ödenmesi gerekir.

Eğer okurumuz özelde görev yapan bir öğretmen ise ve 1 yılını doldurmuşsa sözleşmesinin yenilenmemesi nedeniyle ayrıca kıdem tazminatı da talep edebilir.

Belirli süreli iş sözleşmesinde ihbar süresi olmadığı için ihbar tazminatı söz konusu değildir.