Geçtiğimiz günlerde kamuda tasarruf tedbirlerine ilişkin yasa teklifi TBMM Genel Kurulunda kabul edildi. Tasarrufu kadınların, işçilerin, emekçilerin haklarından değil, sermayedarlardan yapın çağrılarına, bu tasarruf paketine itirazlara kulağını tıkayan tek adam iktidarı, halka "kaynak yok, tasarruf edin" derken sermayeye yaptığı vergi aflarından, teşviklerden tasarrufa gitmiyor.

Tasarruf paketi TBMM'de kabul edilmeden önce bile etkileri emekçilerin, kadınların hayatında görünür oldu. Kamu çalışanlarının servisleri iptal edildi, kadınlara "başınızın çaresine bakın" dendi. Yıllardır kadınların ısrarla üstüne basa basa talep ettiği kreş hakkında iktidar bir arpa boyu yol alamamışken bu sefer de "tasarruf" adı altında elde edilmiş haklara göz dikildiğini gördük. Ege Üniversitesi hastanesindeki kreş tasarruf tedbirleri kapsamında kapandı, onlarca sağlıklı çalışanı mağdur edildi. Sadece kamuda da değil, özel sektör de "tasarruf" kavramını hızla benimsedi ve "tasarruf" adı altında patronlar cehennem sıcaklarında klima açmıyor, işçileri cehennem sıcaklarında çalıştırıyor, işçilerin çay molasındaki keklerine bile göz dikiyor, işçi servisleri birleştiriliyor...

Kamuda Tasarruf Tedbirleri kapsamında sokak aydınlatmalarındaki ödemelerde belediyelere düşen pay artırılıyor. Gerekçe olarak da "otokontrolün sağlanması" deniyor. Yani belediyelere aydınlatma masrafı daha çok yıkılırsa daha az aydınlatma kullanma "otokontrolünü" yapacakları düşünülüyor! Yani bu düzenlemelerin sokakların daha az aydınlatılması için olduğu gerekçesinde itiraf ediliyor. Bu, kadınlar için daha çok karanlık sokaklarda yürümek zorunda kalmak demek, sabahın köründe işe karanlıkta yürümek, gece işten dönerken karanlıkta başına bir şey gelmemesi için hızlı yürümeye çalışmak demek.

Ekmek ve Gül olarak farklı illerden 572 kadına sorduk: Sokaklar sizin için yeteri kadar aydınlık mı?

Ankete katılan kadınların yüzde 1,7’si 18 yaşın altında, yüzde 13,8’i 18-25 yaş arasında, yüzde 20,8’i 26-35 yaş arasında, yüzde 23,6’sı 36-45 yaş arasında, yüzde 14,2’si 46-50 yaş arasında, yüzde 25,9’u ise 50 yaş ve üzerinde. Ankete katılan kadınların yüzde 60,3’ü biri işte çalışıyor. İstanbul’un Esenyurt, Küçükçekmece, Üsküdar, Pendik, Tuzla, Sultangazi, Ankara’nın Altındağ, Mamak, Çankaya, İzmir’in Balçova, Karabağlar, Bursa’nın Osmangazi, Nilüfer, Yıldırım, Antep’in Şehitkamil, Şahinbey, Diyarbakır’ın Yenişehir, Kayapınar, Van’ın Köyiçi, İpekyolu, Kocaeli’nin İzmit, Derince, Gebze, Darıca ilçeleri ile Urfa, Dersim, Mersin, Antalya, Aydın, Denizli ve Balıkesir’den soruları yanıtlayan kadınlar tablonun vahametini ortaya koyuyor.

YÜZDE 99 SOKAKTA GÜVENLE YÜRÜMÜYOR

Kadınların yüzde 82.7’si yaşadığı veya iş yerinin bulunduğu sokakta aydınlatmaların yeterli olmadığını söylüyor. Kadınların çok büyük bir bölümü güvenle sokakta yürüyemediğini ifade ediyor. Ankete katılan kadınların sadece yüzde 0,8’i gece sokakta yürürken bir sorun yaşamadığını, rahatça yürüdüğünü söylüyor.

Ankete katılan kadınların yüzde 99.2’si tedirgin hissetmek, telefonla konuşmak, hızlı yürümek, tek yürümemek için güzergah değiştirmek gibi farklı yöntemler kullanmak zorunda kaldıklarını söylüyor. Anketimizde sokağındaki aydınlatmalarını yeterli bulan kadınlar da sokak aydınlatmalarının yetersiz olmasının kendilerini tedirgin, güvensiz hissettireceğini söylüyorlar.

Kadınların yüzde 52,3’ü aydınlatması yetersiz olan sokaktan koşarak veya hızlı yürüyerek geçtiğini söylüyor.

Yüzde 31’i sokak aydınlatmalarının yetersizliği nedeniyle tek başına yürüyemiyor.

Yüzde 36,1’i daha güvenli hissetmek için telefonla konuşarak yürüyor.

Ankete katılan kadınların yüzde 8,7’si karanlıkta yürürken tacize uğradığını söylüyor.

‘HEP DİKEN ÜSTÜNDEYİZ’

Ankette “Sokak aydınlatmalarının yeterli olmaması sizi nasıl etkiliyor?” sorusunda yer verdiğimiz seçenekler dışında kadınlar kendi cevaplarını da yazıyorlar:

“Devamlı arkamda biri var mı diye kontrol ediyorum”

“Mümkün ise yakınım beni almaya geliyor”

“Herhangi boş bir daireye el sallıyorum”

“Yolumu uzatıp daha aydınlık yoldan yürüyorum”

“Her an diken üstünde gibiyiz”

“Güvenli değil, her an öldüreceğim korkusunu hissediyorum”

“Arabayla gidiyorum her yere, asla yürümüyorum”

Kadınların yüzde 18,2’si yetersiz sokak aydınlatmalarıyla ilgili belediyeye başvuru yapmış ancak başvuru yapanların yüzde 86’sı başvuru sonrası sorunu çözülmemiş.

Çalışan kadınların sadece yüzde 14’ü servisle evine ulaşım sağlıyor. Yüzde 31.8’i sadece toplu taşıma kullanarak işe gidip gelirken yüzde 16.2’si ise yürüyerek işine gidip geliyor.

572 kadın ile pek çok farklı il ve ilçeden yaptığımız anket gösteriyor ki kadınlar sokakta yürürken kendilerini güvende hissetmiyor. Her an bir saldırının hedefinde kalma korkusuyla yürüyorlar ki anketimize katılan 50 kadın yetersiz aydınlatmalı bir sokakta tacize uğradığını söylüyor. Ve kadınlar güvende kalmak, hissetmek için telefonda konuşmak, hızlı yürümek gibi taktikler kullanmak ve her an tetikte kalmak zorunda kalıyor.

Bu kamuda tasarruf tedbiri ile zaten kadınların yetersiz bulduğu aydınlatmalar daha da azaltılacak, kadınların bin bir kaygı ile yürüdüğü sokaklar daha da karartılacak. Kadına yönelik şiddeti önlemeye dönük mekanizmaların etkin işletilmesi için hiçbir çaba harcanmaz, bu mekanizmalar ve yasalar hedefe konurken bir de bu mekanizmaların işlememesi sebebiyle daha da güvensizleşen sokaklar karartılmaya çalışılıyor.

Tekrar ediyoruz; elinizi haklarımızdan, hayatlarımızdan çekin!

Kadınları karanlığa hapseden programları, tedbirleri, paketleri kabul etmiyoruz, kadınları aydınlık bir gelecek için mücadeleye çağırıyoruz.

-Kadınların güvenliğinden tasarruf yapılmasın, tüm sokaklarda sokak aydınlatmalarının sayısı arttırılsın!

-Tasarruf adı altında işçi kadınların servis hakkına göz dikilmesin, güvenli ulaşım sağlansın!

-Biliyoruz ki aydınlık sokaklar da tek başına yeterli değil. Kadına yönelik şiddeti önleme mekanizmaları etkin işletilsin, şiddeti önleyecek yasalar hedefe konmasın!

Anketin PDF'sini indirmek için TIKLAYIN

Fotoğraf: Ekmek ve Gül