Okurumuzun Sorusu:

Merhaba. Mayıs ayında doğum yaptım. Raporum sonrasında ücretsiz doğum izninden faydalandım ve kısa çalışmada olan işyerim benim adıma da kısa çalışma ödeneği için 01.12.2020’de başvuru yaptı. Ancak ücretsiz doğum iznim nedeni ile son 60 gün prim yatmamış diye kısa çalışmayı hak edemedim. Normalde 11.01.2021’de bitecek olan ücretsiz doğum iznimi de işyerim 31.11.2020’de “kısa çalışmaya dahil edecekler” diye sonlandırdı. Aralık ayı için de ne devletten ne de işyerimden bir ödeme alabildim. Hakkımı nerede ararım? Nasıl bu düzeltmeyi yapabilirim? Kısa çalışma hakkımı nasıl kazanırım. Desteğiniz ricasıyla.  

Önce kısa çalışma ödeneğine hak kazanma koşullarına bakalım.

4447 sayılı Kanunun ek 2. maddesine göre:

“Kısa çalışma halinde İşsizlik Sigortası Fonundan kısa çalışma ödeneği ödenir. İşçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için, hizmet akdinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi gerekir.”

Dolayısıyla işsizlik ödeneğine hak kazanma koşullarına gideceğiz.

4447 sayılı Kanunun 50. maddesine göre işçinin işsizlik ödeneğinden yararlanabilmesi için “hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olması” ve son üç yıl içinde en az 600 gün priminin olması gerekir.

Bu genel kural. Ancak 4447 sayılı Kanun’a eklenen geçici 23. madde ile son 120 günde hizmet akdine tabi olma koşulu son 60 güne son 3 yılda 600 gün prim ödenmesi koşulu ise 450 güne çekilmiştir.

Bu kuralın uygulanma süresi ise Cumhurbaşkanı kararı ile 31 Ocak 2021’e kadar uzatılmış bulunmaktadır.

Bu bilgiler ışığında okurumuzun durumuna geri dönelim. Okurumuza ücretsiz izinde olduğu son 60 günde primi ödenmediği için kısa çalışma ödeneği bağlanmamış.

Oysa prim ödenmesi bir koşul yok!

4447 sayılı Kanun’un geçici 23. maddesi çok açık:

“...kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması...”

İşsizlik ödeneğine hak kazanmada son 120 günde prim koşulu Kovid-19’dan çok önce 2019 yılı ocak ayında “hizmet akdine tabi olma” şeklinde değiştirilmişti. Detaylar bu yanıtımızda mevcut: Alo 170’in dikkatine: işsizlik ödeneğinde son 120 gün kuralı değişti 

Analık izni sonrası İş Yasası’nın 74. maddesinden kaynaklanan ücretsiz izin hakkının kullanılması, hizmet akdini sona erdirmez. Dolayısıyla okurumuz fiilen çalışmasa ve primi ödenmese de bu dönemde hizmet akdine tabidir. Okurumuz bu koşulu karşılamaktadır.

Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) internet sitesinden yaptığı açıklamada da bu durumu teyit etmiştir:

“Bununla birlikte, 18.01.2019 tarihi ve sonrasında hizmet akdi sona erenler için, aynı işverenle olup olmadığına ve eksik gün nedenlerine bakılmaksızın hizmet akdinin feshinden önceki son 120 günlük dönemde hizmet akdinin bulunması halinde son 120 gün şartının sağlanması bakımından yeterlidir”.

Okurumuz diğer koşulu da sağlıyorsa yani okurumuzun kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 3 yılda 450 gün primi varsa okurumuza kısa çalışma ödeneğinin bağlanması gerekir.

Sonuç olarak okurumuz İŞKUR Genel Müdürlüğüne bir dilekçe ile başvurarak kısa çalışma ödeneğine hak kazanma durumunun yeniden incelenmesi ve kısa çalışma ödeneğinin bağlanmasını talep edebilir. Okurumuz dilekçesinde son 60 günde analık izni sonrası ücretsiz izinde olduğu dönemde priminin yatmadığını ancak hizmet akdine tabi olduğunu, son 3 yılda 450 gün prim koşulunu yerine getirdiğini, dolayısıyla kısa çalışma ödeneği için yasal koşulları taşıdığını belirtebilir. İŞKUR bu başvuruyu reddettiği takdirde okurumuz dava yoluna gidebileceği gibi davadan önce hızlı sonuç almak bakımından önce CİMER’e de başvurabilir.

Son olarak şunu da belirtelim. Okurumuz kısa çalışma ödeneğine hak kazanamamış olsa bile okurumuza 4447 sayılı Kanunun geçici 24. maddesi uyarınca “nakdi ücret desteği” verilmesi gerekirdi.