Kıdem tazminatı kısa çalışmadan önceki ücrete göre ödenir

15 Haziran 2020 10:00

Kıdem tazminatı kural olarak son giydirilmiş brüt ücrete göre ödenir. Ancak kısa çalışma ödeneği alan işçinin kıdem tazminatı kısa çalışmadan önceki son ücrete göre belirlenir.

Onur BAKIR

Okurumuzun Sorusu:

Merhaba. Bir konuyu size danışmak istedim. Bu dönemde kıdem tazminatı hesaplamalarında kısa çalışma ödeneğinin bir etkisi oluyor mu? Evlilik nedeniyle işten ayrılmak istiyorum. Ancak Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında kısa çalışma ödeneği alıyorum. Eğer işten ayrılırsam tazminat hesaplaması devletin verdiği bu kısa çalışma ödeneğinin brüt tutarı üzerinden mi hesaplanır. Yoksa en son Mart bordromda gözüken normal brüt maaşım üzerinden mi hesaplanır? Bazı kişiler tazminat hesabının son ayın brüt tutarından yapıldığını söylüyor. Bu nedenle büyük hak kaybı yaşamaktan korkuyorum.

Kural olarak kıdem tazminatı işçinin son, giydirilmiş brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Yasal kuralın ardındaki mantık, kıdem tazminatının işçinin en son (dolayısıyla en yüksek) ücreti üzerinden hesaplanmasıdır.

Kıdem tazminatında işçinin ücreti üzerinden hesaplamaya gidilir.Kısa çalışma ödeneği işveren tarafından işçiye ödenen ücret olmadığı ve İŞKUR tarafından ödendiği için herhangi bir biçimde kıdem tazminatı hesaplamasında dikkate alınmaz.

Yargıtay kararlarında açıkça belirtildiği üzere iş sözleşmesinin herhangi bir nedenle askıya alınması halinde, kıdem tazminatı hesabında esas alınacakücret,işçinin askı halinden önceki son ücretidir.

Örneğin Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 03.10.2005 tarih, 2005/16932E. ve 2005/31926K. sayılı kararına göre:

“Son ücret kavramı, işçinin iş ilişkisi kapsamında iş gördüğü ve ücrete hak kazandığı en son ücretini ifade eder. İş ilişkisinin askıya alınması ve askı süresi içinde iş sözleşmesinin feshedilmesi durumunda kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması gereken ücret, iş sözleşmesinin askıya alınmasından önce hak kazanılan son ücret olmalıdır”.

Dolayısıyla okurumuzun kıdem tazminatının iş gördüğü ve ücrete hak kazandığı Mart ayı ücretine göre hesaplanması ve ödenmesi gerekir.

Eğer işveren hesaplamayı yasa ve Yargıtay içtihadına uygun biçimde yapmaz ve kıdem tazminatını buna göre ödemezse okurumuz kıdem tazminatının eksik kısmını önce arabulucuya başvurarak, anlaşma olmadığı takdirde de dava yoluyla talep edebilir.

Son olarak şunu da not düşelim. Okurumuz tam kısa çalışma kapsamında, yani işyeri faaliyete tümüyle ara vermiş. Ancak eğer okurumuz kısmi kısa çalışma kapsamında olsaydı, yani çalıştığı belli bir sürenin ücretini işverenden alıyor, geri kalan süre için kısa çalışma ödeneği alıyor olsaydı; hesaplamanın okurumuzun bu sırada aldığı günlük brüt ücrete göre yapılması, olağan koşullarda ödenen yol, yemek vb. tüm hakların da kıdem tazminatı hesabına yansıtılması gerekirdi. Başka bir deyişle bu durumda da okurumuza, normalde tam zamanlı çalışsaydı hak kazanacağı ücrete göre tazminatının ödenmesi doğru olurdu.