Analık raporu işe dönüşten sonra uzatılamaz

09 Ocak 2020 09:20

Hekim raporuyla kadın işçiye daha uzun analık istirahati verilebilir. Ancak analık istirahati işçi işe döndükten sonra uzatılamaz.

Onur BAKIR

Okurumuzun Sorusu:

Sitenizdeki paylaşımları çok seviyorum ve sürekli takip ediyorum. Aklıma takılan pek çok soruyu sizin sayenizde öğrendim. Bir sorum var cevabını bulamadım. Aralık iznim 21 Aralık’ta bitti. Bitiminde doktor raporuyla uzatmak istedim fakat o günlerde yapamadım ve işveren onayıyla 28 gün toplu süt izni kullanmaya başladım. 31 Ocak tarihinde süt iznim bitiyor, bu tarihten itibaren rapor alabilir miyim tekrar doğum yaptıran doktorumdan? Analık raporu bu şekilde uzar mı? Cevabınız için teşekkürler.

Öncelikle okurumuzu tebrik edelim; okurumuza, bebeğine ve ailesine uzun, mutlu ve sağlıklı bir ömür dileyelim. Ayrıca okurumuza bizimle paylaştığı görüşleri için de teşekkürlerimizi sunalım.

İş Yasası’nın 74. maddesine göre analık istirahati, doğumdan önce 8, doğumdan sonra 8, toplamda 16 haftadır. Yine aynı maddeye göre bu süre “işçinin sağlık durumuna ve işin özelliğine göre doğumdan önce ve doğumdan sonra gerekirse artırılabilir. Bu süreler hekim raporu ile belirtilir”.

Dolayısıyla analık istirahati hekim raporuyla uzatılabilir. Bu noktada önemli olan analık istirahatinin artırılmasına gerek olup olmadığıdır. Buna karar verecek olan da hekimdir. Hekim, işçinin sağlık durumuna ve işin özelliğine göre doğum sonrası raporunu uzatmaya kanunen yetkilidir. Yasada bu konuya ilişkin bir süre sınırlaması getirilmemiştir.

Okurumuzun sorusuna ilişkin yasada ya da ilgili yönetmeliklerde açık bir hüküm bulunmuyor. Ancak kadın işçi işbaşı yaptıktan sonra, yani kadın işçi işe döndükten sonra analık raporunun uzatılabileceğini söylemek olanaklı değildir.

İlgili yasa hükmünün amacı, yaptığı iş ve sağlık durumu nedeniyle daha uzun analık istirahati kullanması gereken, daha geç işbaşı yapması gereken kadın işçilere bu olanağı sağlamaktır. İşe geri dönmesinde sakınca görülmeyen ve kanunda öngörülen süre kadar analık istirahati verilen kadın işçinin işe döndükten sonra analık raporunun uzatılması bu nedenle mümkün görünmemektedir.

Okurumuz her ne kadar şu an toplu süt iznini kullanıyor olsa da yasal olarak işbaşı yapmış durumdadır. Dolayısıyla doğumu yaptıran hekimin artık analık raporunu uzatması olanaklı değildir. Bununla birlikte okurumuzun hastalık raporu almasının önünde bir engel yoktur. Eğer tıbben gerekiyorsa okurumuza hastalık raporu verilebilir.

Türkiye’de analık izni süresi kısa olduğu için doğum yapan kadın işçiler, doğumdan sonra istirahat süresini mümkün olduğunca uzatmak isteyebilmektedir. Doğumun ardından masraflar da arttığı için, birçok kadın işçi için 6 aya kadar ücretsiz izin hakkını kullanmak da ekonomik açıdan mümkün olmayabilmektedir.

Bu noktada okurumuz olanağı varsa ücretsiz izin hakkını kullanabileceği gibi yarım çalışma hakkını da kullanabilir. Ancak okurumuzun bu hakkını kullanabilmesi için 21 Ocak 2022 tarihine kadar İŞKUR’a başvuru yapması gerekmektedir.