Bir okurumuzun sorusu:

Öncelikle okurumuzu tebrik ediyor; çocuklarıyla birlikte uzun, sağlıklı ve mutlu bir ömür diliyorum.

Okurumuzun bahsettiği önceki yanıtlarımız şunlar:
YARIM ÇALIŞMADAN SONRA SÜT İZNİ KULLANILABİLİR
KISMİ SÜRELİ ÇALIŞMAYA NASIL GEÇİLİR?

İş Yasası’nın 74. maddesinde 2016 yılında yapılan değişikliğe göre kadın işçi normal analık iznini kullandıktan sonra, birinci doğumda 60 gün, ikinci doğumda 120 gün, sonraki doğumlarda ise 180 gün boyunca “yarım çalışma” hakkını kullanabilir. Kadın işçi haftalık çalışma süresinin yarısı kadar (22,5 saat) çalışır ve bu sürenin ücretini işvereninden alır, işveren bu sürenin primini de öder. Geri kalan sürede işçi ücretsiz izinli sayılır ve bu süre için yarım çalışma ödeneği İş-Kur tarafından ödenir. Yarım çalışma ödeneği 2018 yılı için günlük net 67,14 TL’dir. İş-Kur ayrıca yarım çalışma ödeneği ödediği gün kadar sigorta primi öder.

Ancak okurumuzun verdiği bilgiye göre İş-Kur okurumuza çalışmadığı sürenin ücretini ödüyor ancak primini yatırmıyor. İş-Kur’daki görevli ise okurumuza primin yatırılmasının söz konusu olmadığını söylüyor.

Oysa 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunun ek 5. maddesinin 2. fıkrasına göre:

“Birinci fıkra kapsamındaki sigortalılar için, 5510 sayılı Kanunun 82’nci maddesinde belirtilen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden aynı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (f) bentleri uyarınca toplam %32,5 oranında sigorta primleri işçi ve işveren payları doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği ödenen gün sayısı kadar Fondan Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenir. 5510 sayılı Kanun kapsamında, Kurum prim ödeme yükümlüsü olmakla birlikte işyeri ve işveren sayılmaz ve bu kişiler için işe giriş ve çıkış bildirimi yapılmaz”.

Kanun açık:
1) Yarım çalışma hakkını kullanan kadın işçi için yarım çalışma ödeneği ödenen gün sayısı kadar sigorta primi, Türkiye İş Kurumu tarafından SGK’ya ödenir. Buradaki kasıt sigorta (SGK) primidir.
2) Bu ödeme İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanır.
3) İş-Kur tarafından ödenecek sigorta primleri asgari ücret üzerinden ödenir.
İş-Kur’un prim yatırma yükümlülüğü ayrıca “Doğum ve Evlat Edinme Sonrası Yarım Çalışma Ödeneğine İlişkin Usul ve Esaslar”ın 8. maddesinde detaylı biçimde düzenlenmiştir. Bu maddede aynen şöyle denilmektedir:
“(3) Yarım çalışma ödeneği alanlara ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinden kaynaklanan sigorta primleri yarım çalışma ödeneğinin sigortalılara ödendiği ayı/dönemi;
a) Takip eden ayın son gününe (1’i ile 30’ u arasında ücret alan sigortalılar için),
b) Takip eden ayın 14′ üne (15’i ile müteakip ayın 14’ ü arasında ücret alan sigortalılar için),
kadar ödenir.”

Okurumuzun ücretini her ayın başında aldığı varsayarak, Nisan ayı için somut bir örnek üzerinden gidelim.
1) Okurumuz Nisan ayındaki çalışması karşılığında 15 günlük ücretini Mayıs ayında işverenden alacak.
2) İşveren okurumuzun Nisan ayına ilişkin 15 günlük primini en geç Mayıs ayı sonuna kadar SGK’ya yatıracak.
3) Okurumuzun Nisan ayına ilişkin 15 günlük yarım çalışma ödeneği, İş-Kur tarafından Haziran ayı içinde ödenecek (günlük net 67,14 TL).
4) Okurumuzun Nisan ayına ilişkin 15 günlük primi, İş-Kur tarafından en geç Temmuz ayı sonuna kadar SGK’ya ödenecek. Kanun gereği prim ödemeleri asgari ücret üzerinden yapılacak.

Böylece okurumuzun Nisan ayına ilişkin 30 günlük primi Temmuz ayı sonuna kadar tamamlanmış olacak. Çünkü mevzuat gereği İş-Kur tarafından ödenecek yarım çalışma ödeneği ve primler geriden geliyor.

Okurumuz yukarıda yer alan yasal kurallara da yer vererek derhal bir dilekçe ile İş-Kur’a başvurmalı ve İş-Kur tarafından gerekli prim ödemelerinin yapılmasını talep etmelidir.