Okurumuzun Sorusu:

Sağlık Bakanlığının bir genelge ile duyurduğu kararındaki ifade şu şekilde: “Pandemi süreci kapsamında, bu kararın alınmasını müteakip 3 ay boyunca, kamu ve özel sektöre ait tüm sağlık kurum ve kuruluşlarında görevli bulunan/çalışmakta olan hiçbir sağlık personelinin ikinci bir duyuruya kadar görevlerinden/işlerinden ayrılmasına izin verilmemesi kararlaştırılmıştır”.

Bu karar 27 Mart 2020 tarihinde alındı. Dolayısıyla 27 Haziran 2020 tarihine kadar geçerli olacak.

Bakanlığın kararı birçok belirsizliğe yol açıyor. Bu kararın özel sektörde çalışan sağlık işçileri yönünden hukuka uygunluğu da ayrıca bir tartışma konusu.

Ancak net olan kısmından başlayalım.

1) Bu karar işçilerin İş Yasası’nın 24. maddesinden kaynaklanan “haklı nedenle derhal fesih hakkı”nı ortadan kaldırmaz. Haklı fesih gerekçesi olan işçi bu hakkını kullanabilir. Haklı fesih istifa değildir. Bu yasağın haklı fesih hallerini kapsadığını iddia etmek; ücreti ödenmeyen, işyerinde taciz edilen ya da gerekli önlemler alınmadığı için yaşamı ve sağlığı risk altında olan işçinin çalışmaya devam etmeye zorlanması anlamına gelir. Böyle bir zorlama da yalnızca İş Yasası’na değil Anayasa’ya da aykırı olur.

2) Bu karar işçilerin haklı fesih gerekçesi olmaksızın, yani gündelik dildeki ifadesiyle -istifa- yolu ile işten ayrılmasını geçici olarak yasaklamaktadır.

Ancak haklı fesih ya da istifa dışında da işten ayrılma halleri var. Askerlik, emeklilik, malullük ve evlilik nedeniyle işten ayrılma halleri ne haklı fesih ne de istifa. Peki bu durumda ne olacak?

Sağlık Bakanlığı 15 Mayıs 2020 tarihinde ikinci bir genelge yayımladı. Bu genelgenin 5. maddesinde şöyle denildi: “Sağlık hizmetinde görevli sağlık işçilerinin, re’sen emeklilik işlemleri ile malulen emeklilik talepleri de kabul edilerek işten ayrılmaları sağlanacaktır”.

Böylece emeklilik nedeniyle işten ayrılmaların önü açıldı. Ancak evlilik nedeniyle kadın işçilerin işten ayrılma hakkı yine sürüncemede bırakıldı.

Benim kişisel görüşüm, okurumuzun nişanlısının resmi nikah işleminin ardından evlilik nedeniyle fesih hakkını 27 Haziran 2020 tarihinden önce de kullanabileceği yönünde. Ancak bu görüşe kıyas ve yorum yoluyla ulaşıyorum; bu görüşümü dayandırabileceğim bir Bakanlık kararı ya da yargı kararı yok.

Dolayısıyla okurumuza ve nişanlısına -herhangi bir olumsuzlukla karşılaşmamaları için- tavsiyem 27 Haziran 2020 tarihine kadar beklemeleri.

Şu noktanın da altını çizelim. Evlilik nedeniyle fesihte ihbar süresi yoktur. Okurumuzun nişanlısı 27 Haziran’dan sonra istediği gün derhal işten ayrılabilir; kıdem tazminatı ve diğer yasal haklarını talep edebilir.

Evlilik nedeniyle işten ayrılırken dikkat edilmesi gerekenler bu yanıtımızda mevcut: Evlilik nedeniyle fesih yazılı yapılmalı. 

Son olarak okurumuzu ve nişanlısını şimdiden tebrik ediyor, mutluluklar diliyorum!