Okurumuzun Sorusu:

Ücretsiz izindeyim, doğum yapmıştım. Çalıştığım kurum büyük bir kurum kamu hizmeti veriyor. Aynı işi yaptığım kişilerle eşit ücreti almıyorum. Yüksek lisans mezunuyum. Eğitimimle ilgili bir görevlendirme verilmedi çalıştığım birimde, ama kurum içinde eğitimim ile ilgili bir görevlendirme verilebilirdi. Hatta bana verilen görev şu an ki müdürün yakın arkadaşının kızıyla değiştirildi. Ve bu görev değişikliği bana yazılı olarak değil habersiz sözlü bir şekilde dayatıldı. Görev değişikliği, işverene hamileliğimi bildirmeden önce yapıldı. Böylelikle çağrı merkezinde çalışmaya başladım. Ücret farkları kıdeme göre verilmiyor, eğitime göre verilmiyor ben aynı işi yaptığım kişilerden daha düşük ücret alıyorum. Çalıştığım işyeri sendikalı bir işyeri. Çok stres altındayım eşitlik ilkesi söz konusu değil. Hem görevlendirmemin değiştirilmesini istiyorum hem de aynı işi yaptığım kişilerle eşit ücret alabilmek istiyorum ancak muhatap bulamıyorum. Bulunduğum birimde çalışmaya devam etmek istemediğimi belirtmiştim. Şimdi ücretsiz izindeyim ve mayıs ortası gibi işe döneceğim ama işe dönmeden işe başlamadan mı bu görev değişikliği talebi ve ücret talebini yapmam gerekiyor, nasıl hareket etmeliyim? Ne yapabilirim?

Öncelikle okurumuzu tebrik edelim, okurumuza bebeği ve ailesiyle birlikte mutlu bir ömür dileyelim.

İş Yasası’nın 22. maddesine göre çalışma koşullarında işçi aleyhine esaslı bir değişiklik yapılması için işçiye bu değişikliğin yazılı olarak teklif edilmesi, işçiye 6 işgünü düşünme süresi verilmesi ve işçinin yazılı onayının alınması gerekir.

Okurumuzun verdiği bilgiler ışığında okurumuza yapılan yeni görevlendirmenin İş Yasası’nın 22. maddesi kapsamına girdiğini söyleyebiliriz. Ancak okurumuza ne teklif yapılmış ne de okurumuzun onayı alınmış. İşveren tek taraflı bir değişikliğe gitmiş. Okurumuzun eski görevi de kayırmacılık yapılarak başka birine verilmiş.

Ne yazık ki Yargıtay içtihadına göre böyle değişiklik İş Yasası’nın 22. maddesine uygun biçimde yapılmamış olsa bile, okurumuzun örneğinde olduğu gibi işçi yeni görevine başlıyorsa, işçi bu değişikliği kabul etmiş sayılıyor ve işçinin daha sonra bu görev değişikliğini reddetme hakkı söz konusu olmuyor.

Başka bir deyişle, İş Yasası’nın 22. maddesine aykırı biçimde tek taraflı bir görev değişikliği yapılmak istendiğinde, işçi -kendisine bir teklif yapılmamış, doğrudan görevlendirme yapılmış olsa bile- işverene yazılı olarak bu değişikliği kabul etmediğini bildirebilir ve mevcut görevinde çalışmaya devam eder. İş Yasası’nın 22. maddesi işçiye bu kapsamda bir koruma sağlar. Ancak işçi bu değişikliği fiilen kabul ederse, İş Yasası’nın 22. maddesi devre dışı kalır.

Sonuç olarak ne yazık ki okurumuz için İş Yasası’nın 22. maddesi üzerinden hareket ederek hak arama yolu kapalı.

Ancak okurumuzun verdiği bilgilere göre okurumuza eğitimine uygun bir işe verilmediği gibi ücrette de ayrımcılık söz konusu. Okurumuz kurumun sendikalı olduğunu söylüyor. O halde bir toplu iş sözleşmesi de olmalı. Kesin yanıt verebilmek için hem okurumuzun iş sözleşmesine hem de toplu iş sözleşmesine de bakmamız gerekiyor.

Ancak mevcut bilgiler ışığında okurumuza şu önerilerde bulunabiliriz:

1) Okurumuz işyerindeki sendika ile görüşerek sendikadan destek alabilir, eğitimine uygun bir işe verilmesi ve ücrette ayrımcılığa son verilmesi için sendikalı ile birlikte hareket edebilir.

2) Okurumuz sendikanın da vereceği destekle analık izni bitmeden önce işyerine yazılı olarak başvurarak, eğitimine uygun bir işe verilmesini ve ücrette eşitliğin sağlanmasını talep edebilir.

3) Okurumuz bu iki yola da başvurur ancak netice alamazsa Kamu Denetçiliği Kurumu ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına başvurabilir.

4) Okurumuz üçüncü yoldan da netice alamazsa, eşit davranma ilkesinin ihlali nedeniyle önce arabulucuya başvurarak, anlaşma sağlanamazsa da dava açarak 4 aya kadar ücreti tutarında ayrımcılık tazminatı ile aynı eğitim ve kıdeme sahip olduğunu, aynı veya eşdeğer işi yaptığı işçilere ödenen ücret ile kendisine ödenen ücret arasındaki farkı talep edebilir.