Okurumuzun Sorusu:

Merhabalar. Analık ve kısa çalışma ile maalesef tam bilgiye ulaşamıyoruz. Yazılarınızı okudum fakat bir detayı tam anlayamadım. Yardımcı olursanız sevinirim. Alo 170 tam cevap veremedi. Benim işyerim kısa çalışmada. Şu an 15 gün kısa çalışmadan yararlanıyoruz, 15 gün işe gidiyoruz. Ben halen işe gidiyorum. 32 haftalık gebe olmak üzereyim. Ben bu durumda çalışır raporu alabilir miyim? Yoksa zorunlu izne mi çıkmak zorundayım? Sorun yaşamamak için kendimi kısa çalışmadan çıkarmayı mı talep etmeliyim? Kısa çalışmada gözüküyor olmamız benim 32-37 hafta arası çalışır raporu almamı engeller mi?  

Öncelikle okurumuzu şimdiden tebrik edelim.

İş Yasası’nın 74. maddesine göre analık izni doğumdan önce 8, doğumdan sonra 8 haftadır. Kadın işçi isterse ve doktor raporuyla uygun görülürse, doğumdan önceki 3 haftaya kadar çalışıp, analık iznini doğumdan önce 3, doğumdan sonra 13 hafta şeklinde de kullanabilir. Analık izninin bu şekilde kullanılmasına olanak sağlayan doktor raporuna uygulamada “37. haftaya kadar çalışabilir” raporu denilmektedir.

Sosyal Güvenlik Kurumu Kısa Vadeli Sigorta Kolları Uygulama Tebliği’nin 15. maddesinde ise şu kural yer alıyor:

“sigortalı kadının isteği ve hekimin onayı ile doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışılması halinde...

Yani bu tebliğe göre 37. haftaya kadar çalışabilir raporu alan kadın işçinin doğum öncesi kullanmadığı analık istirahatinin 5 haftasını doğum sonrası aktarabilmesi için kadın işçinin “doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışması” şartı aranıyor. Aksi takdirde, yani çalışabilir raporu alan kadın işçi bu süre içinde fiilen çalışmazsa SGK doğumdan sonra 13 hafta değil 8 hafta boyunca analık ödeneği veriyor.

Bu nedenle çalıştığı işyeri tam kısa çalışmada olan yani doktordan rapor alsa bile fiilen 32-37. hafta arası fiilen hiç çalışamayacak okurlarımıza 32. hafta sonunda analık iznine ayrılmalarını, 37. hafta raporu almamalarını tavsiye ettik.

Ancak bu okurumuzun durumu farklı. Çünkü tam kısa çalışma değil, kısmi kısa çalışma var. Okurumuz her ayın 15 günü fiilen çalışıyor, geri kalan süre için kısa çalışma ödeneği alıyor. Dolayısıyla okurumuzun 37. haftaya kadar çalışabilir raporu almasının önünde bir engel gözükmüyor. Çünkü okurumuz 37. hafta dolana kadar kısmi de olsa çalışıyor olacak ve kısmi de olsa primi yatacak.

Son olarak şunu da belirteyim. İlgili tebliğde bu duruma ilişkin açık ve kesin bir düzenleme yok. Dolayısıyla okurumuzun SGK’dan da görüş almasında yarar var.