Okurumuzun Sorusu:

Merhaba. Eşim işten çıkarılacak hem de hiçbir kanıt, delil olmadığı halde. Müdürü tehditle “sen istifanı yaz yoksa ben 25. maddeden çıkaracağım” diyor sırf müdürün keyfi isteklerini sivil hayatta reddettiği için bunun için nasıl bir yol izlemeliyiz.  

Ne yazık ki bir kez daha Türkiye’de çok yaygın yaşanılan bir sorunla karşı karşıyayız.

İşveren işten çıkarmak istediği işçiyi istifa etmeye zorluyor. İşveren burada kendi işten çıkardığı takdirde ödeyeceği kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı gibi haklardan kurtulmayı ve işçinin işe iade davası açmasını ya da kötü niyet tazminatı istemesini engellemeyi amaçlıyor.

İşçinin istifa etmesini sağlamak için de işçiyi İş Yasası madde 25/2 yani “ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı” nedenlerle işten çıkarmakla tehdit ediyor. İşçiye “sen istifa etmezsen 25’den çıkarırım siciline işlenir” tehdidinde bulunuyor.

Peki bu durumda işçi ne yapmalı? Okurumuzun eşi ne yapmalı?

Eğer işverenin 25/2’den işten çıkış yapabileceği haklı bir nedeni yoksa:

1) Okurumuz eşi kesinlikle istifa etmemelidir. İstifa etmek hak aramayı zorlaştırır. Zorla istifa ettirilen işçi de yasal yollarla hakkını arayabilir ancak bu durumda önce baskı ve tehdit altında işten çıkarıldığını ispatlaması gerekir. Dolayısıyla istifa etmek işçinin aleyhine sonuç doğurur. İstifa eden işçi kıdem ve ihbar tazminatı alamayacağı gibi işsizlik ödeneğinden de yararlanamaz.

2) Okurumuzun eşi bu süreçte yaşanan her şeyi mümkün mertebe belgelemelidir. Örneğin işveren sözlü olarak istifa baskısı yaptığında “bana bu talebinizi yazılı olarak iletebilir misiniz” diyebilir. İşveren buna rağmen istifaya zorlamaya devam ederse işyerine yazılı bir dilekçe vererek “herhangi bir kusurunun bulunmadığını, istifa etmeyi düşünmediğini ancak istifaya zorlandığını” kayıt altına alabilir. İşyerine verilecek bu dilekçenin daha sonra ispatlanabilecek biçimde noter, elektronik posta ve faks gibi araçlarla da gönderilmesinde yarar vardır. Bu tür yazılı belgeler yasal süreçte okurumuzun eşinin elini güçlendirecektir.

3) İşveren okurumuzun eşinin istifa etmesini sağlamak için sürekli olarak baskı yapmaya, tehdit etmeye devam ederse bunun adı mobbing olur. Okurumuzun eşi işverenin bu tür davranışları ile ilgili her türlü belgeyi muhafaza etmeli, günü gününe yaşadıklarını kayıt altına almalı yani mobbing günlüğü tutmalıdır. Okurumuzun eşi mobbinge uğradığı için istifa etmek yerine İş Yasası 24/2 uyarınca “haklı nedenle derhal fesih hakkı”nı kullanabilir. Kıdem tazminatı ve diğer yasal haklarının yanı sıra işverenden mobbing nedeniyle maddi ve manevi tazminat isteyebilir.

4) Bu süreçte okurumuzun eşinin tanık ayarlamasında da yarar vardır.

5) İşveren okurumuzun eşini istifa etmediği için 25/2’den işten çıkarsa bile okurumuzun eşi tüm yasal haklarını arabulucuya başvurarak, anlaşma olmazsa da dava yoluyla talep edebilir. Yargı süreci lehine sonuçlandığında SGK kayıtlarındaki işten çıkarma kodunu da değiştirebilir.

Zor bir süreç olacağı için okurumuzun eşinin düzenli olarak yasal destek almasında yarar var.