Çalışma şartlarının uygulanmaması haklı fesih nedenidir

03 Ağustos 2018 13:07

İşverenin kadın işçilerle ilgili kurallara uymaması, işçi için haklı fesih nedeni oluşturur. Emsal Yargıtay kararlarını yanıtımızda bulabilirsiniz.

Onur BAKIR

Okurumuzun sorusu:

Benim bir kadın müvekkilim gece vardiyasında çalışıyor ancak işveren servis imkanı sağlamadığı gibi ulaşım ücreti de vermiyor. Müvekkilim iş akdini feshetmek ve kıdem tazminatını almak istiyor. Sizlerin '' Gece çalışan kadın işçilerin servis hakkı vardır! '' uzantısında paylaşılan yazınızdan okuduğuma göre, işveren tarafından yönetmelik şartlarına uyulmadığı takdirde, kadın işçilerin haklı nedenle derhal fesih hakkı oluyormuş ve şartları oluşmuşsa kıdem tazminatlarına hak kazanabiliyorlarmış. Benim sizde ricam, bu konu hakkında, yani işverenin gece vardiyasında çalıştırdığı kadın işçilere, yükümlülüklerine aykırı olarak servis imkanı sağlamaması durumunda kadın işçilerin iş akitlerini feshederek kıdem tazminatına hak kazanmaları ile ilgili olarak elinizde emsal mahkeme kararı veya Yargıtay Kararı varsa benimle paylaşmanız mümkün müdür?Teşekkür eder, saygılarımı sunarım.

İş Yasası’nın işçinin haklı nedenle derhal fesih hakkını düzenleyen 24. maddesinin 2. fıkrasının (f) bendi şu şekildedir:

“Ücretin parça başına veya iş tutarı üzerinden ödenmesi kararlaştırılıp da işveren tarafından işçiye yapabileceği sayı ve tutardan az iş verildiği hallerde, aradaki ücret farkı zaman esasına göre ödenerek işçinin eksik aldığı ücret karşılanmazsa, yahut çalışma şartları uygulanmazsa”.

Bu bentteki “yahut çalışma şartları uygulanmazsa” ifadesi işverenin çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatı uygulamaması halinde işçinin haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanmasına dayanak oluşturmaktadır.

İşverenin gece vardiyasında çalışan kadın işçilere servis sağlama yükümlülüğünü yerine getirmemesi de işverenin çalışma şartlarını (koşullarını) uygulamadığı sonucunu doğurmaktadır. Kanımıza göre, bu durumda, işçinin haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanmasının gerekçesi ve dayanağı –tartışmamız biçimde- mevcuttur.

Ne yazık ki farklı kaynaklardan (Yargıtay ilke kararları, Yargıtay karar arama motorları, Çalışma ve Toplum Dergisi Yargıtay kararları arşivi) yaptığımız araştırmada doğrudan
“gece vardiyası ve servis yükümlülüğüne uyulmaması” ilgili bir yargı kararına ulaşamadık.

Ancak oldukça benzer durumlarda Yargıtay’ın işçinin haklı fesih hakkını kullanmasını uygun bulduğu kararlarına ulaştık.

Okurumuz, müvekkili için, aşağıdaki “çalışma şartlarının uygulanmaması” ile ilgili emsal kararları kullanabilir.

Umarız bu kararlar, okurumuzun müvekkilinin davasını kazanmasına katkı yapar. Okurumuz yargı sürecinin tamamlanmasının ardından mahkeme kararını bizle paylaşırsa, köşemizden yayımlamaktan memnuniyet duyarız.

1) İşverenin gece vardiyasında kadın işçiyi yasal sınırın üzerinde çalıştırması (ek-1)

2) İşverenin işyerinin taşınmasının ardından işçiye servis sağlamadığı gibi işçinin yol masrafını karşılamaması (ek-2)

3) Kadın işçiye doğum sonrası talebine rağmen ücretsiz izin verilmemesi (ek-3)

4) Doğum yapan ve başka bir işyerinde görevlendirilen kadın işçiye, servis imkânı sağlanmaması ve yol parası verilmemesi (ek-4)

5) İşverenin emzirme odası ve çocuk bakım yurdu yükümlülüğünü yerine getirmemesi (ek-5) – bu kararda Yargıtay işverenin yükümlülüğünü yerine getirmemesini işçi için haklı fesih nedeni olarak kabul etmiş ancak mahkemenin işveren bakımından yükümlülük doğup doğmadığını incelemediği gerekçesiyle kararı bozmuştur.

6) İşverenin kreş açma yükümlülüğünü yerine getirmemesi (ek-6)