Türkiye’de her yıl yaklaşık 5 bin bebek spina bifida yani ayrık omurga hastalığı ile dünyaya geliyor. Hastalığı önlemede folik asitin çok önemli bir kalkan işlevi görüyor.
Hastalığı tamamen iyileştirecek bir tedavi yok, bu hastalıkla doğan bir bebeğin hayatı boyunca geçireceği süreçte, yaşam kalitesini arttırmak için gerekli tedavinin ortalama maliyeti ise 532 bin dolara kadar çıkıyor.  Türkiye’de doğurganlık çağındaki 20 milyon kadının her birinde spina bifidalı bebek sahibi doğurma riski var. Üstelik hastalık anne karnında oluşuyor. Peki nasıl önlem.

YÜZDE 70 ORANINDA ÖNLEMEK MÜMKÜN

Türkiye Spina Bifida Derneği Başkanı, Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Cevval Ulman yanıtlıyor:
“İlk 26 günde anne hamile olduğunu henüz bilmiyor. Hamile kalmadan önce ve hamileliğin ilk 3 ayında folik asit vitamini kullanılmalı. Eğer bu dönemde folik asit vitamini kullanılırsa hastalığı yüzde 70 oranında önlemek mümkün. Bu çok iyi bir silah. Folik asit hücrelerin büyüme ve gelişmesi için çok gerekli bir vitamin. Bu vitaminde azlık olunca hücreler yeteri kadar düzgün çalışamıyor. Mekanizma bozukluğu oluşuyor. Ne yazık ki bu bozukluğu ilk 3 aydan sonra vitamin vererek düzeltemiyoruz. Anne karnındaki bebekte bu hastalık oluştuysa sonradan vitamin verip düzeltme olanağımız yok. Onun için ilk 26 gün çok değerli. İlk 26 günde folik asit vitamini her gün alınmalı. 0.4 miligram dozunda içilmesini tavsiye ediyoruz.”

‘EKMEKLİK UNLARDA FOLİK ASİT VİTAMİNİ ZORUNLU OLSUN’

Dünyada 92 ülkede değişik yiyeceklerin içine bir miktar folik asit eklenmesinin zorunlu olduğunu hatırlatıyor Prof. Dr. Cevval Ulman. Önerisi ise  Türkiye’de de ekmeklik unların içine folik asit eklenmesi: “Ekmeklik unda belirli bir miktar folik asit vitamini zorunlu hale gelirse bu hastalıkla doğan bebeklerin azalacağını düşünüyoruz.” Gebeliklerin yüzde 50’si planlı olmadığı için hamilelikten önce folik asit kullanımının fazla olmadığını da kaydeden Ulman, plansız gebeliklerdeki riski önlemek için ekmeklere eklenecek folik asidin koruyucu olacağını söylüyor.

FOLİK ASİT ALIMINI DEVLET KARŞILAMIYOR
Bu arada hatırlatalım; anne ve çocuk sağlığı için oldukça önemli olan bu vitamin devlet tarafından karşılanmıyor. Reçete ile ya da doğrudan eczaneden satın alındığında devlet katkısı olmadığı için ücretin tamamını ödemek zorunda kalıyorsunuz. Dolayısıyla tüm annelerin bu vitamine ulaşması oldukça güç.

HANGİ BESİNLERDE FOLİK ASİT BULUNUR?

Folik asit ya da diğer adıyla folasin suda çözülen bir vitamindir, B9 vitamini olarak da bilinir.
Özellikle koyu yapraklı sebzelerde bol miktarda bulunan folik asit vitamini; Ispanak, lahana, şalgam, marul, brokoli, bamya, brüksel lahanası, karnabahar, turunçgiller, kereviz, fasulye, mercimek, barbunya gibi besinlerden alınabilir.

Folik asit yönünden en zengin besinler ise kuşkonmaz, pancar, avakado, bezelye. Bunların yanı sıra ay çekirdeği, kabak çekirdeği, susam, keten tohumu, fındık ve badem de iyi folik asit kaynaklarıdır.
Haşlanmış mısır (GDO’ya dikkat), kabak, greyfurt, çilek ve ahududu da folik asit kaynağı olarak günlük beslenme programına dahil edilebilir.