Bursa’da referandum öncesi özellikle kadınların yoğun bir çalışması oldu. Kadınlar Hayır Diyor, Bursa Kadın Platformu, Ekmek ve Gül Grubu, Bursa Demokrasi Güçleri ve siyasi partiler ortak çalışmalar yaptı. Alanlarda ‘hayır’ diyenlerin sesi gür çıkıyor; her gittiğimiz sokakta, evde ‘başkanlığa hayır’ diyenlerin çoğunlukta olduğu görülüyordu. ‘Evet’çiler ise bu süreçte Bursa Büyükşehir Belediyesi ve diğer belediyelerin bütün olanaklarını kullanarak çalışma yürüttü. AKP ile MHP’nin kalesi olan ve toplamda yüzde 70 oranında oyu bulan genel seçimlere oranla Bursa’da yüzde 53 ‘evet’, yüzde 47 ‘hayır’ tercihi çıktı. Bursa gibi milliyetçi ve muhafazakar bir ile göre ‘hayır’ oyu az sayılır bir rakam değildi. İşçilerin yoğun yaşadığı Panayır, Demirtaş, Yunuseli gibi mahallelerde ‘hayır’ büyük bir farkla öndeydi. Karacabey, Kemalpaşa gibi tarımın yoğun olduğu ve işçilerin yaşadığı yerlerde de ‘hayır’ oyları çok farklı oranda yüksek çıktı. Sandıklar açılırken herkes ‘hayır’ önde diye sevinirken, Yüksek Seçim Kuruluna birçok sandık sonucu iletilmeden sandıklardan ‘evet’in çıktığı açıklamaları hükümet cephesinden duyuruldu.

FABRİKADA ‘BU ŞEKİLDE ÜLKEYİ NASIL YÖNETECEKLER?’ SORUSU 

Sonuçların kesinleşmesinden sonra Yüksek Seçim Kurlunun son anda yaptığı değişiklik ve ortaya atılan iddialar bu şeçimin şaibeli olduğunu gözler önüne serdi. Birçok şehirde sonuca tepki gösterenler sokaklara döküldü, kadınlar Ankara’da, İstanbul’da eylemler yaptı. Bursa’da işçi kadınlarla da sonuçlara dair değerlendirmeler yaptık. Demirtaş Organizede Sanayi’de dokumada çalışan bir işçi kadın sabah 8-16 vardiyasında çalıştığını, refarandum boyunca kadınlarla ve diğer erkek işçi arkadaşlarla birçok kez tartışmalar yaptıklarını söyledi. “Kadınlardan bir kısmı ne olursa olsun ‘evet’ diyeceklerini söylüyordu. Fakat bu sabah hiç kimse referandumla ilgili konuşmuyor hatta suçlu suçlu duruyordu. Bir erkek arkadaş serviste Almanya’da milliyetçiliği kışkırttı, oradaki Türkler ‘evet’ kullandı. Almanya olmasaydı kaybedecekti” dedi, ama kimsede çıt çıkmadı. Daha sonra çevremdeki kadınlarla konuştum. Hayır diyenlerde sessiz bir tepki vardı. Çocuklarının geleceğinden, kıdem tazminatını kaybedeceklerinden, işten atılmaktan korkuyorlardı. Cumhuriyetin ortadan kalkacağını söyleyenler bile vardı. Susyorlardı, fakat kimse mutlu değil. Tabii aynı kaygıları bende taşıyorum ve bunlar bu şekilde ülkeyi nasıl yönetecekler?”

‘HAYIR’ DİYENLER GURURLU ‘EVET’ DİYENLER SESSİZ

Tophane Devlet Hastanesinde çalışan sağlık emekçisi bir arkadaş ise hastanede kendisi dışında kimsenin konuşmadığını söyledi. Herkesin çok üzgün olduğunu, geleceği ve çocukları için kaygılandığını anlatan sağlık emekçisi, “Herkesin sorduğu tek bir soru var “Ne olacak şimdi?” AKP’li olup da ‘hayır’ diyenlere sordum özellikle ne düşünüyorsunuz diye, çok öfkeliler. ‘Pes , bu kadar da olmaz’ diyorlar. ‘Hayır oyu verenlere ne diyecek bu adam, yazıklar olsun, adalet diye bir şey kalmadı’ görüşü yaygın. Aslında ‘hayır’ diyenler çok üzgün ama gururlu geziniyorlar. ‘Evet’ diyenlerse suçlu ve sessiz sanki bir şey deseler biri yüzlerine tükürecek.”
Biz ‘hayır’ diyen kadınlar ilk kez böyle bir araya geldik ve mahallelerde, sokaklarda güzel çalışmalar yürüttük. Birliğin ve mahallelerden kadınlarla çalışma yürütmenin güzelliğini, örgütlülüğünü yaşadık. Ekmek ve gül Grubu olarak bu mücadeleyi büyütmek için çalışacağız.