Okurumuzun Sorusu:

Merhabalar. Belediyede özel güvenlik olarak çalışıyorum. Çalışma saatimiz 8’de işbaşı akşam 5’te paydos ama ben 1.5 saat süt izni kullandığım için 3.5’ta çıkıyorum. Hatfa sonu da 1 gün çalışıyorum. Hafta sonu çalışmalı mıyım sizce?

İş Yasası’nın 74. maddesi gereği doğum yapan kadın işçiler, çocuk 1 yaşına girene kadar günde 1,5 saat süt (emzirme) izni kullanma hakkına sahiptir. İş Yasası’nın 74. maddesine göre 1,5 saatlik süt izni süresi, çalışma süresinden sayılır. Örneğin ara dinlenmesi hariç günde 7,5 saat çalışan bir işçi, süt iznini kullandığında 6 saat fiilen çalışır,

1,5 saat de süt iznini kullanır. Böylece günlük 7,5 saatlik çalışma süresi dolmuş olur.
Süt izninin kullanılması işçinin olağan çalışma sürelerini değiştirmez. Eğer işçi günde 7,5 saat haftada 6 gün çalışıyorsa, 6 gün boyunca günde 1,5 saat süt iznini kullanabilir (6 saat fiili çalışma + 1,5 saat süt izni). Eğer işçi günde 9 saat, haftada 5 gün çalışıyorsa, 5 gün boyunca günde 1,5 saat süt iznini kullanabilir (7,5 saat filii çalışma + 1,5 saat süt izni).

Okurumuz 8-5 çalışıyor. Okurumuzun günlük çalışma süresini tespit edebilmek için bu süreden ara dinlenmesini düşmek gerekiyor. Çünkü ara dinlenmeleri, çalışma süresinde dikkate alınmaz.

İş Yasası’nın 68. maddesine göre günlük 7,5 saatten fazla süren işlerde ara dinlenmesi en az 1 saattir. Dolayısıyla okurumuzun günlük çalışma süresi 8 saattir (9 saat eksi 1 saat ara dinlenmesi). Okurumuz hafta içi 5 gün çalıştığında 40 saat çalışmış olmaktadır. Bu durumda okurumuzun 6. gün çalışacağı süre olağan koşullarda 5 saat olabilir.

Eğer okurumuza 6. günde 8-5 mesai yaptırılıyorsa, okurumuz her hafta 48 saat çalıştırılmış ve 3 saat fazla mesai yapmış olur. Ancak mevzuat gereği çocuk 1 yaşına girene kadar doğum yapmış kadın işçiye fazla mesai yaptırılamaz. Okurumuz fazla mesai yapmayı kabul etmeyebilir.

Eğer okurumuz 6. gün 5 saat çalışıyorsa, okurumuzun haftalık çalışma süresi 45 saate denk gelmiş olur. Okurumuz 6. gün 5 saat çalışsa bile bu süre içinde 1,5 saat süt iznini kullanabilir. Yani 6. gün 3,5 saat fiilen çalışır, 1,5 saat süt izni kullanır ve 5 saati doldurur.

Sonuç olarak okurumuz hafta içi 45 saat dolmadığı için, hafta sonu 1 gün çalıştırılabilir. Ancak bu günün çalışma süresinin süt izni dahil 5 saati geçmemesi gerekir.