İstanbul Sözleşmesi’ni tartışmaya açan ve iptal edilmesini savunan hükümete karşı kadınlar ülkenin dört bir yanında “Haklarımızdan ve hayatlarımızdan vazgeçmiyoruz, İstanbul Sözleşmesini uygula’ diyerek sokağa çıktı.

Kadınlar, eşitlik haklarının güvenceye alınması ve şiddete karşı korunması için önemli bir uluslararası belge olan İstanbul Sözleşmesi’nin iptal edilmek istenmesini protesto ederken aynı zamanda 2011 yılında imzalanan ve 2014 yılında yürürlüğe giren İstanbul Sözleşmesi’ne ilişkin tartışmaların son bulmasını ve Sözleşme’nin uygulanmasındaki eksiklerin giderilmesini talep etti.

İSTANBUL

“Haklarımızdan vazgeçmiyoruz, İstanbul Sözleşmesini Uygula” İstanbul Kampanya grubunun çağrısıyla bir araya gelen yüzlerce kadın bir kez daha “Mücadelemizin geri dönüşü yok. Haklarımızdan vazgeçmiyoruz. İstanbul Sözleşmesini uygulayın” dedi. Kadıköy Beşiktaş İskelesi önünde gerçekleşen eylem de kadınlar, “6284'ü İstanbul Sözleşmesini uygula, kadın cinayetleri acil önle” pankartı açtı.

Ellerinde "İstanbul Sözleşmesi Yaşatır", "İstanbul Sözeşmesini Uygula", “Kadın cinayetlerine, çocuk istismarına hayır”, "Eşitlik ve özgürlük için mücadeleye" dövizleri taşıyan ile öldürülen kadınların fotoğraflarını taşıyan kadınlar sık sık, “Kadın cinayetleri politiktir”, "Bağır herkes duysun erkek şiddeti son bulsun", “Hayatımız bizim, aileniz sizin olsun”, ”Devlet elini bedenimden çek”, “Trans cinayetleri politiktir”, "Jin, jiyan, azadi”, “Kadınları değil, erkek şiddetini engelle”, “Yaşasın kadın dayanışması”, "Bir kişi saha eksilmeyeceğiz", "Katledilen kadınlar isyanımızdır" sloganı attı. Katledilen kadınların fotoğraflarının taşındığı eylem de, öldürülen kadınların hikayeleri ve isimleri de okundu, ‘burada’ denildi.

“Haklarımızdan vazgeçmiyoruz, İstanbul Sözleşmesini Uygula” İstanbul Kampanya grubu adına okunan açıklamada, “Bu ülkede her gün kadınlar katlediliyor! Erkek şiddetiyle aramızdan ayrılan kadınların isimlerini ezbere sayıyoruz. O isimler şimdi ellerimizde. Eğer İstanbul Sözleşmesi uygulansaydı, hayatta olabilirlerdi. Hayatlarımız için İstanbul Sözleşmesi uygulansın diyoruz! Kadına yönelik şiddet her gün arttığı halde İstanbul Sözleşmesinin etkin şekilde uygulanmasını değil, kaldırılmasını gündeme getirenler bu cinayetlerin suç ortağıdır. Bize, yarın bir gün bu dövizlerde bizim de ismimizin olabileceğini hissettirenler cinayetlerin sorumlularıdır. Sözleşmeden çekilmek, sözleşmenin referans aldığı ve Türkiye’nin de taraf olduğu tüm diğer temel insan hakları belgelerini de tartışmalı hale getirmek, kadınların mücadeleyle kazandığı tüm hakları tartışmaya açmak demektir. Sözleşmeden çekilmek, “Kadınlarla erkekler fıtratları gereği eşit değildir” sözüyle her fırsatta saldırıya uğrayan haklarımızın, yasal güvencelerimizin tümüyle terk edileceğinin dünyaya ilan edilmesidir” ifadeleri kullanıldı.  

Kadınların mücadelesinin, birlikteliğinin ve kararlılığının bu kararın tartışılacağı toplantının ertelenmesini sağladığına dikkat çekilen açıklama şöyle devam etti: "Mücadelemizin geri dönüşü yok! Sadece sözleşmenin iptali gündeminin ortadan kalkmasını değil, sözleşmenin devleti yapmakla yükümlü kıldığı tüm koruma, önleme, tazminat, çok dilli ve anadilinde destek, eşitlik politikaları geliştirme ve uygulama sorumluluklarının da hemen yerine getirilmesini istiyoruz! Biz kadınlar bu haklarımızın gereğinin yerine getirilmesi için yan yana durmaya, hep birlikte mücadele etmeye devam edeceğiz.”  

ANKARA

Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesi yönündeki tartışmalara karşı “Büyük Kadın Buluşması” çağrısıyla kadınlar ülkenin birçok şehrinde alanlara çıktı. Ankara’da eylemin adresi Çankaya’daki Sakarya Caddesi oldu. “Haklarımızdan vazgeçmiyoruz, İstanbul Sözleşmesi’ni uygula” şiarıyla bir araya gelen kadınlar adına açıklamayı okuyan Tülay Devrim Kılınç, kadın cinayetlerine kurban giden kadınların isimlerinin akıllarda olduğunu vurgulayarak, “Eğer İstanbul Sözleşmesi uygulansaydı, hayatta olabilirlerdi. İşte bu yüzden hayatlarımız için İstanbul Sözleşmesi uygulansın diyoruz” dedi.

AKP MYK’sında sözleşmenin iptalinin gündeme getirilmek istenmesine tepki gösteren Kılınç, “Sadece sözleşmenin iptali gündeminin ortadan kalkmasını değil, sözleşmenin devleti yapmakla yükümlü kıldığı tüm koruma, önleme, tazminat, Kürtçe çevirmen desteği, eşitlik politikaları geliştirme ve uygulama sorumluluklarının da hemen yerine getirilmesini istiyoruz” ifadelerini kullandı.

Kadın,Toplumsal Cinsiyet Bakanlığı kurulmasını isteyen Kılınç, “Nafaka tartışmalarına, boşanma süreçlerinde arabuluculuk vs uygulamalarına, boşanma süreçlerinin zorlaştırılmasına kısacası kadınların kazanılmış haklarına yönelik tüm tartışmalara bir son verilsin. Boşanma süreçlerinde kadınlara istihdam, barınma, sağlık ve eğitim olanakları sağlansın. Kadınları şiddete karşı güçlendirecek politikalar hayata geçirilsin” diye vurguladı.

İstanbul Sözleşmesi’nin kaldırılmasını gündeme getirenlerin kadın cinayetlerine ortak olduğuna dikkat çeken Kılınç şunları belirtti:

“Sözleşme imzalandığı gün hükümette olup imza attığı halde, kadına yönelik şiddeti önleme, şiddete maruz kalanları koruma, failleri gerektiği şekilde cezalandırma sorumluluğundan vazgeçeceğini ilan eden siyasal iktidar, her gün uğradığımız şiddetin failidir.”

“İstanbul Sözleşmesi’ne ilişkin karalama kampanyalarına göz yumanlar, bizzat bu kampanyalara sözcülük yapar hale gelenler, kadınların, LGBTİ +’ların, göçmenlerin, mültecilerin, engellilerin, yaşlıların, çocukların haklarını tarikat ve cemaat çevreleriyle pazarlık konusu haline getirenler kadın cinayetlerinin, nefret cinayetlerinin, çocuk istismarlarının, göçmen, mülteci kadınlara dönük saldırıların suç ortağıdır.”

İZMİR

İstanbul Sözleşmesine dönük saldırılara karşı İzmir'de kadınlar bir araya geldi. Alsancak ÖSYM binası önünde toplanan kadınların yürüyüşüne polis müdahale etti, 18 kadın gözaltına alındı. 

“İstanbul Sözleşmesi yaşatır, Vazgeçmiyoruz" yazılı pankart arkasında yürüyüşe başlayan kadınlar sık sık "Susmuyoruz, korkmuyoruz, itaat etmiyoruz” “erkek vuruyor, devlet koruyor”, “Devlet elini bedenimden çek” sloganları attı.

Katledilen kadınların isimlerini okuyan kadınlar, “katledilen kadınlar isyanımızdır, bir kişi daha eksilmeyeceğiz” sloganlarıyla tepkilerini dile getirdi.

Alsancak Türkan Saylan Kültür Merkezi önüne yürümek isteyen kadınlara polis müdahale etti. Polis müdahalesinde 18 kişi gözaltına alındı. 

Gözaltına alınan kadınların bazılarının isimleri şöyle: Gözde Ece Yüksek, Evrim Çakır, Ebru Akeloglu, Didar Gül, Zehra Hekimoğlu, Eylem Tunalı, Gizem Coşkun, Deniz Cesurer, Melda Barutcu, Cansu Ekmen, Nihal Yılmazarslan, Nilgün Yılmazarslan, Tuğba Aratıcı, Alican Kelek, Melodi Zengin, Pınar Usta, Berivan Rengin Oğuz.

Kadınların eylemi bittikten sonra ara sokaklara dağılan kadınlara polis yeniden saldırdı. Bu sırada sara krizi geçiren İsmail Temel isimli genç ambulans beklenmeden polisler tarafından alınarak götürüldü. 

Gözaltına alınan 18 kişinin 17'si daha sonra emniyetteki işlemlerin ardından serbest bırakıldı. Gözaltındaki İsmail Temel ise sara krizinden dolayı Tepecik Hastanesinde müşahade altında tutuluyor.Temel, durumu iyi olmadığı için daha sonraya ifade verecek.

ADANA

Adana Kadın Platformu İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmek istenmesine karşı basın açıklaması yaptı. Heykelli Park’ta bir araya gelen çok sayıda kadın İstanbul Sözleşmesi’nin etkin bir şekilde uygulanmasını istedi.

Basın açıklamasın okuyan Pelin Çiçek, Kadınların gösterdiği tepkilerin ardından İstanbul Sözleşmesi’nin gündem olacağı AKP MYK toplantısının ertelendiğini belirterek “Ancak biz İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme niyeti hakkında erteleme değil kesin ve net bir açıklama istiyoruz. Tartışma bitirilmeli, sözleşmenin uygulanması için gerekenler yapılmalıdır” dedi.

 Sözleşmeyi savunmak için eylemde olduklarını ifade eden Çiçek, “Biz kadınlar, sözleşmeden geri çekilme niyet beyanları son bulana kadar nöbetteyiz. Bir kez daha hatırlatmak isteriz. Sözleşme; hayatlarımızın güvencesidir, tartıştırmıyoruz. Devletin gündemi sözleşmeden çıkmak değil kadın cinayetlerini durdurmak olmalıdır. Kazanılmış haklarımızdan ve şiddetsiz bir hayat mücadelesinden asla vazgeçmeyeceğiz” dedi.

ANTALYA

Antalya Kadın Platformu, İstanbul Sözleşmesi'nden geri çekilme girişimlerine karşı sokaktaydı. Attalos Meydanı önünde bir araya gelen kadınlar İstanbul Sözleşmesi'nden vazgeçmeyeceklerini bir kez daha vurgulayarak taleplerini ve sözleşmenin neden uygulanması gerektiğini maddeler halinde okudu. "Yaşasın Kadın Dayanışması", "Kadınlar Artık Susmayacaklar", "Kadın Cinayetleri Politiktir" sloganlarını atan kadınlar, mücadele devam edeceklerini belirttiler.

Her kadının bir maddeyi okuduğu açıklamada vurgu yapılan yerler ise şöyle:

- Türkiye'de kadın sığınaklarının mevcut yatak kapasitesi 3.482. İstanbul Sözleşmesi'ne göre olması gereken 8.315. İstanbul Sözleşmesi uygulansın.

- "İstanbul Sözleşmesi kaldırılsın" diyenler, kadınlara şiddet uygulayıp cezasız kalmak isteyenler, LGBT+'ları öldürmek isteyenler! Kadın cinayetlerine de nefret cinayetlerine de sessiz kalmıyoruz!

- Fatma Altinmakas, akrabası tarafından tecavüze uğradı, bunun üzerine kocası onu öldürdü. Kürtçe çevirmen sağlanmadığından şikâyetinde darp edildiğini söyleyemedi. İstanbul Sözleşmesi uygulansın, şiddete uğrayan kadınlar için ihtiyaçlarına göre sosyal destek ve hizmetler sağlansın.

- Türkiye'deki evli kadınların en az üçte biri fiziksel ve/veya cinsel şiddete maruz kalıyor ama sadece yüzde 11'i bunu resmi kurumlara bildirebiliyor. Hiçbir kadının şiddete maruz kalmaması için İstanbul Sözleşmesi etkin bir biçimde uygulansın!

- Son 5 yıl içinde şiddet gören 1 milyon kadından 2 bine yakını öldürüldü. Kadınların erkekler tarafından öldürülmemesi için İstanbul Sözleşmesi derhal uygulanmalı!

- 2019 yılında "Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar" başlığı altında 138 bin 529 şikâyet geldi ancak bu şikâyetlerin yüzde 46,9'u yani 64 bin 972'si takipsizlikle sonuçlandı. İstanbul Sözleşmesi derhal uygulansın!

- İstanbul Sözleşmesi etkin bir biçimde uygulanmadığı için her yıl yüzlerce kadın şikâyet etmesine, karakola başvurmasına rağmen öldürülüyor. İstanbul Sözleşmesi şiddeti önler.

- 2019 yılında Türkiye genelinde kadına yönelik şiddetle ilgili 4 bin 76 suç duyurusunun yüzde 82,4'üne yani 3 bin 357'sine "kovuşturmaya yer yok" kararı verildi. İstanbul Sözleşmesi derhal uygulansın!

- Nüfusu 100.000'in üzerinde olan en az 237 belediyenin sığınak açma zorunluluğu varken sığınağı olan belediye sayısı 32. Tüm belediyeleri sığınak açarak İstanbul Sözleşmesi'ni uygulamaya çağırıyoruz.

- İçişleri Bakanlığının (2014-2019 yılları) verisine göre devlet koruması altındayken 94 kadın yakını erkekler tarafından öldürüldü. Şiddete karşı etkin soruşturma için İstanbul Sözleşmesi uygulansın

BURSA

İstanbul Sözleşmesi'ne dönük saldırılara karşı Bursa İstanbul Sözleşmesi Kadın İnsiyatifi Kent Meydanında basın açıklaması gerçekleştirdi.

Kent Meydanında toplanan kadınlar sık sık; “Sözleşmeyi değil şiddeti engelle”, “Öldüren sevgi istemiyoruz”, “Susma haykir kadinlar öldürülmesin” sloganları attı.

Basin metnini okuyan Deniz Önen, “Erkek şiddetiyle aramızdan ayrılan kadınların isimlerini ezbere sayıyoruz. O isimler şimdi ellerimizde. Eğer İstanbul Sözleşmesi uygulansaydı, hayatta olabilirlerdi. Hayatlarımız için İstanbul Sözleşmesi uygulansın diyoruz!” dedi.

ÇANAKKALE

Çanakkale Kadın Platformu, İstanbul sözleşmesi'nin kaldırılmasına tepki gösterdi. Dr. Mümtaz Pirinçciler Meydani'nda bir araya gelen Platform adına söz alan Deniz Uysal, "İstanbul Sözleşmesi kaldırılsın diyenlere, karşı İstanbul Sözleşmesi’nden vazgeçmiyoruz, etkin uygulayın demek için buradayız" diye konuştu.

İstanbul Sözleşmesi'nin feshinin tamamen gündemden çıkarılması gerektiğini vurgulayan Uysal, “Ancak etkin uygulanırsa İstanbul Sözleşmesi yaşatır” dedi.

DERSİM

İstanbul Sözleşmesi'ne dönük saldırılara karşı bugün Türkiye’nin pek çok kentinde kadınlar eylemde. Dersim'de de Dersim Kadın Platformu'nun çağrısıyla kadınlar Seyit Rıza Meydanı'nda açıklama yaptı. Açıklamada platform adına konuşan Nurşat Yeşil, İstanbul Sözleşmesi'nin kadına yönelik şiddeti kamusal ve özel alanda kapsamlı olarak tanımadığını söyleyerek sözleşmenin önemine dikkat çekti.

Ülkede her gün kadınların katledildiğine vurgu yapan Yeşil, İstanbul Sözleşmesi uygulanmış olsaydı katledilen kadınların hayatta olabileceğini söyledi: "Haklarımız için İstanbul Sözleşmesi uygulansın diyoruz. Kadına yönelik şiddet her gün arttığı halde İstanbul Sözleşmesinin etkin şekilde uygulanmasını değil kaldırılmasını gündeme getirenler bu cinayetlerin, karşı karşıya kaldığımız katledilme riskinin sorumlularıdırlar. İstanbul Sözleşmesi ile ilgili tartışmalara derhal son verilsin, İstanbul Sözleşmesi ve 6284 Sayılı Şiddetin Önlenmesi Yasası’nın uygulanmasındaki eksiklikler giderilsin, kadına yönelik şiddete karşı acil önlem planı yapılsın!” dedi.

ESKİŞEHİR

Eskişehir'de kadınlar Adalar'da açıklama yaptı. CHP Eskişehir Milletvekili Jale Nur Süllü'nün de katıldığı açıklamada basın metnini Farma Girgin okudu.

Girgin "Sözleşmeden çekilmek, 'Kadınlarla erkekler fıtratları gereği eşit değildir' sözüyle her fırsatta saldırıya uğrayan haklarımızın, yasal güvencelerimizin tümüyle terk edileceğinin dünyaya ilan edilmesidir" dedi.

KOCAELİ

İzmit’te Belediye İşhanı önünde Kocaeli İstanbul Sözleşmesi İnisiyatifi çağrısıyla bir araya gelen kadınlar, “Haklarımız ve hayatımız için buluştuğumuz her yerde, sesimizi birleştirebileceğimiz her yöntemi kullanarak yanıt verdik” dedi.

MANİSA

Manisa'da kadınlar , Kadın Platformu'nun çağrısıyla; hükümetin İstanbul Sözleşmesi'nden çekilmeyi tartışmaya açmasına karşı bir araya gelerek basın açıklaması gerçekleştirdi. Manolya Meydanı'nda saat 18.30'da başlayan basın açıklamasında kitle adına Eğitim Sen Manisa Şubesi Kadın Sekreteri Ayşe Dubaz konuştu.

Ataerkil güç ilişkilerinin, iktidar partisinin her geçen gün kadınların kazanımlarının hedef almasının kadın cinayetlerinin nedeni olduğunu belirten Dubaz, 'Yetersiz önlemlerle korunamamak kadınları daha fazla çaresizliğe itiyor' diyerek ekledi: "İstanbul Sözleşmesi; kadınlara yönelik her türlü şiddetin önlenmesi, kadınların her türlü şiddetten korunması, şiddet faillerinin kovuşturulması, yargılanması ve cezalandırılması için en ince ayrıntısına kadar titizlikle hazırlanmış ilk uluslararası sözleşmedir. Sözleşmenin Amacı; ev içi şiddet dâhil kadına yönelik her türlü şiddeti önlemek, ortadan kaldırmaktır. Şiddeti önlemek için kadınları güçlendirmek, kadın–erkek eşitliğini sağlamak ve yaygınlaştırmaktır. Sözleşmenin amacı şiddet mağdurlarının korunması için kapsamlı bir çerçeve, politika ve tedbirler tasarlamak, şiddete karşı uluslararası işbirliğini yaygınlaştırmaktır."

istanbul Sözleşmesinin iktidar tarafından hedef alınmasının nedeninin sözleşmenin toplumsal cinsiyet eşitliğini temel alması olduğunu belirten Ayşe Dubaz, " iz kadınlar olarak yaşamlarımızdan, haklarımızdan eşit ve özgür yaşam mücadelemizden vazgeçmeyeceğimizi buradan bir kez daha haykırıyoruz. Herkesi evde, işte, sokakta yaşamlarımızı kuşatan şiddete karşı yükselen kadın isyanını sahiplenmeye, iktidarı ise İstanbul Sözleşmesini iptal etmek yerine gereklerini yerine getirmeye çağırıyoruz." dedi.

MERSİN

Mersin Kadın Platformu AKP’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesini gündeme almasına

karşı Pozcu Kuşimato Sokak’ta bir araya geldi. Buradan Adnan Menderes Bulvarı üzerindeki Barış Meydanı’nda sonlandıracakları yürüyüşün ardından basın açıklaması yapacaklarını duyuran Kadın Platformu üyelerinin önü Kuşimato sokak girişinde polislerce kesildi. Kadınların kararlı ve dirençli tutumu sonucu Mersin Kadın Platformu üyeleri Barış Meydanı’na gidemedilerse de Kuşimato Sokağın sonuna kadar sloganlarla yürüyerek taleplerini dile getirdiler. Yürüyüşte İstanbul Sözleşmesi Mor Çizgimizdir! Vazgeçmiyoruz” pankartı açıldı. “Kadın cinayetleri politiktir”, “İstanbul Sözleşmesi güvencemizdir”, “İstanbul Sözleşmesinden çıkamazsınız, çıkmayacaksınız, çıkartmayacağız”, “Direnişimiz şiddetinizden büyüktür”, “Haklarımızdan ve hayatlarımızdan vazgeçmeyiz” dövizleri taşındı.

“Jin, Jiyan, Azadi”, “Kadın cinayetleri politiktir”, “susmuyoruz, korkmuyoruz, itaat etmiyoruz”,  “İstanbul Sözleşmesi yaşatır”, “Kadınları değil, katilleri engelle”, “Bir kişi daha eksilmeyeceğiz” sloganları atıldı. 

Mersin Kadın Platformu adına açıklamayı Zübeyde Akpınar yaptı. Akpınar söze hem  İzmir’deki eylemde polisin gerçekleştirdiği gözaltıları, hem de Barış Meydanı’na gitmelerine izin vermeyen Mersin polisinin tutumunu eleştirerek başladı. Bu baskıların kendilerini yıldırmayacağını, haklarından ve yaşamlarından vazgeçmeyeceklerini vurguladı. 

TRABZON

İSKENDERUN / HATAY

EDREMİT /BALIKESİR

Edremit’te bir araya gelen kadınlar ilçelerinde önceki gün katledilen Yonca Tatarka’yı hatırlattı: “Her sabah bir kadın cinayeti ile güne başlıyoruz. Daha dün Edremit’te Yonca Tatarka adında bir kadın kocası tarafından sokak ortasında öldürüldü. Yonca henüz 27 yaşındaydı ve iki çocuk annesiydi. Suçu kocasından boşanmak istemesiydi. Kadın cinayetleri neden önlenemiyor. Çünkü, tedbirler yetersiz, cezalar caydırıcı değil. Kadın haklarına göz dikenler, kadın cinayetlerinden sorumludur. Biz İstanbul Sözleşmesinin devam etmesini ve kadınların yaşamlarının korunmasını istiyoruz.”

AYVALIK / BALIKESİR

Ayvalık’ta kadınlar Ayvalık Kadın İnsiyatifi öncülüğünde Cumhuriyet Meydanı’nda bir araya geldi. Basın açıklamasına yüzü aşkın kadın katıldı. 

DİDİM /AYDIN