14 Mayıs seçimlerine ilişkin tüm partiler seçim beyannamelerini hazırladı. Tespitlerle birlikte çözüm önerilerinin ve vaatlerin yer aldığı beyannameler birçok yanıyla konuşulması gereken metinler olarak önümüzde duruyor. AKP’nin oldukça uzun ve bir kitap formatındaki beyannamesi, 486 sayfadan oluşuyor ve hayatın pek çok alanına ilişkin düzenlenmiş başlıkları içeriyor.

Önce verileri verelim. AKP’nin seçim beyannamesinde; aile 228, kadın 160, çocuk 209, boşanma 3, kadına yönelik şiddet 18, istismar 13, yoksulluk 5 kez geçiyor. Hiç geçmeyen konular da var; doğum kontrolü bunlardan biri mesela.

Kadınlara dair AKP’nin neler dediğine baktığımızda kadından çok aileden söz edildiğini ilk olarak söyleyebiliriz. Nitekim beyanname kadınlara ilişkin esasen ailenin güçlendirilmesi, korunması, itibarını yitirmesinin engellenmesi, evliliğin teşviki, genç yaşta evliliklerin önünün açılması, doğumların artırılması, iş ve çalışma yaşamının aile ile uyumlu hale getirilmesi gibi temel başlıkları içeriyor. Kadın ve çocuk başlıklı özel başlıklar da yer almakla birlikte temel motivasyon ve hareket noktası aile...  

'AİLE'

“Yeni kuşaklara değer aktarımının ve toplumun bir üyesi haline gelme sürecinin başlangıcı olan aile kurumunu toplumsal hayatın baş köşesine oturtuyoruz.”

“İnsanlarımızın en temel ihtiyaçlarının cevabını bulabildiği güçlü aile yapımızı korumayı ve aile değerlerimizin varlığını sürdürmesini sağlayacak uygulamaları hayata geçirmeye devam edeceğiz.”

Bu ifadeler AKP’nin toplam bakışını ifade eden cümleler.

Beyanname her alana ilişkin genel girişlerin ardından “Birlikte Yaptık”, “Birlikte Yapacağız” başlıklarından oluşuyor.

Doğurganlığın artırılması, nüfus planlamasının yok sayılması, genç ve yeni evliliklerin teşvik edilmesi, genç yaşta evlenenlere verilen destekler, aile danışmanlığı hizmetleri, evlilik kurumunun devamı için sürdürülen çalışmalar, iş yaşamanın aile yaşamı ile uyumlu hale getirilmesi için yürütülen çalışmalar, Aile Destek Programı kapsamında yapılan ödemeler “Birlikte Yaptık” başlığı içerisinde sayılmış. AKP’nin kadını aile içerisinde tanımlama ısrarı açıkça görülüyor.

“Birlikte Yapacağız” başlığı içerisinde aileye dair hedeflenenler sıralanıyor. Bu bölümün geneli Aile Destek Programına ayrılmış durumda. “Aile yapımızı maddi ve manevi olarak daha da güçlendirmek ve her türlü olumsuz etkiye karşı korumak temel önceliklerimiz arasındadır” denilerek şimdiye kadarki tüm kadın düşmanı ve ayrımcı nefret suçu içeren düzenleme ve uygulamaların dayanağı olan söylemin devam edeceği temel olarak vurgulanıyor.

ANAYASA TEKLİFİ RAFA KALKMADI

“Güçlü toplumları güçlü aileler oluşturur. Aileyi tehdit eden tehlikelerden ailelerimizi ve çocuklarımızı korumak en temel görevimizdir. Başta çocuklar olmak üzere ailelerimizi tehdit eden her türlü zararlı eğilimlerden koruyacak tedbirleri alacağız. Bu kapsamda, kadın ve erkeğin evlilik bağıyla kurulan aileyi koruma altına alacak Anayasa değişikliğini milletimizin desteği ile güvence altına alacağız” denilerek ise başörtüsü üzerinden sürdürülen Anayasa değişikliği planının rafa kaldırılmadığı ifade ediliyor.

DİZİLERE SANSÜR, DOĞURGANLIĞA TEŞVİK

Aile dostu dizi ve programların desteklenmesinden, genç yaşta evlilikleri teşvik için verilecek kredilerin sayılmasına kadar ayrıntıları içeren planlamaların yer aldığı beyanname, Kızılcık Şerbeti gibi dizilerin AKP iktidarı söz konusu olursa yine yasaklama ve engellemelerle karşılaşacağına da işaret ediyor. Doğurganlığın teşvik edileceği, aile planlamasının yok sayılacağı da yine bu bölümde sayılıyor.

“Kadın erkek eşitliğine inanmayan” tek adamın ve bu bakış açısıyla uygulanan AKP politikalarının iktidarın tüm politikalarının merkezinde olduğu tartışmasız. “Aileye bakışta kadın kadar erkeğin rolü ve sorumluluklarını da önemli bir politika bileşeni olarak dikkate alacağız. Ailenin müşterek sorumluluklarını hakkaniyetle paylaşmada anne ve baba başta olmak üzere tüm aile fertlerine görev düştüğü anlayışıyla hareket edeceğiz” biçimimdeki ifadenin ancak kadınlara sevimli bir şeyler diyelim çabası sonucu olabileceği son derece açık.  

“Ailenin bütünlüğünün korunması ve dinamik nüfus yapımızın güçlendirilmesi” şeklinde ifadeler beyannamenin her yerinde geçiyor.  “Ailenin bütünlüğü”nün kadınların susturulması, şiddet görmesi, eşit olmayan bireyler olması pahasına olduğunu biliyoruz.  Ailede erkeğin rolü ve sorumluluklarının eşitlik çerçevesinde tanımlanmadığı da son derece net.

EV KADINLARA EMEKLİLİK PROJESİNİN GÖRÜNMEZLEŞTİRİLEN DETAYLARI
Bu bölümde en geniş yer verilen kısım, “Aile Koruma Kalkanı” olarak ifade edilen proje. Yeni ailelerin kurulmasını teşvik etme amacı taşıdığı ifade edilen Aile Koruma Kalkanı Programıyla ev hanımlarının emekliliğine destek sağlanacağı ifade ediliyor. Bu programın finansmanının Karadeniz’de keşfedilen doğal gaz gelirlerinden sağlanacağı ifade edilmiş. Karadeniz doğal gazından elde edilecek geliri kadınların dört gözle beklemesi de hedeflenmiş anlaşılan o ki! Ülke kaynaklarının tamamen yağmalanmış olduğu sonucunu buradan çıkarabilir miyiz diye düşünmeden edemiyor insan. Devletin sunacağı hizmetin belli bir yerden elde edilecek gelire bağlanmış olmasının başka bir örneği var mıdır acaba? Belirtilen gelir umulduğu biçimde olmaz ise söz konusu proje rafa mı kaldıracak mesela?
GELİRİ OLMAYAN EV KADINI 2 BİN 135 TL EMEKLİLİK PRİMİNİ NASIL ÖDEYECEK?
Program kapsamında ev hanımlarına emeklilik, her ailede bir çalışan olmasının sağlanması, yeni evliliklerin teşvik edilmesi sayılırken, ev kadınlarının emekliğinin isteğe bağlı ödenecek primlerin üçte birinin devlet tarafından karşılanması biçiminde olduğu görülüyor. 01 Ocak 2023 itibariyle en düşük isteğe bağlı sigorta priminin 3 bin 202 lira 56 kuruş olduğunu burada söylememiz gerekiyor. Bu primin 2 bin 135 lira 4 kuruşunu hiçbir geliri olmayan kadınların ödemesi koşuluyla bir emeklilik sözü edilen. Bu rakamın her yıl artacağını da ayrıca not düşelim.
Aile Koruma Kalkanı ile ülkedeki derin işsizlik, yoksulluğa dair iktidarın bir şeyler deme ihtiyacını açıkça görüyoruz. “Ülkede işsizlik, yoksulluk yok” diyen iktidar partisi, yine aynı program kapsamında hane içinde en az bir çalışanın olması, bu konuda önlem alınmasını planlandığını da beyannamesi ilan ediyor.
Aile Sosyal Destek Programı kapsamında hanelerin belirli bir gelir düzeyini garanti altına alan Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemini hayata geçirerek Aile Bazlı Vatandaşlık Maaşı uygulaması başlatılacağı da ifade edilmiş. Ancak; bu uygulamanın nasıl olacağına dair beyannamede bir açıklama bulunmuyor. Karadeniz doğal gaz gelirinin bu plan için yeterli olmayacağı düşünülmüş olsa gerek!

KADIN CİNAYETLERİ, KADINA ŞİDDET AİLEYİ İTİBARSIZLAŞTIRIYORMUŞ!

Beyannamenin aile bölümünde en dikkat çeken noktalardan biri de kadına yönelik şiddetin, istismar ve cinayetlerin istismar edilen ve bu şekilde ailenin itibarsızlaştırılmasına neden olan olgular olarak sayılmasıdır. İşte bu yaldızlı yazılmaya çalışılan bildirgenin temeli belki de bu cümlelerle ifadesini buluyor. Kadına yönelik şiddetin, kadın cinayetlerinin ve cinsel şiddetin istismar edilerek ailenin itibarsızlaştırılması için kullandığının söylenmesi, kadına yönelik şiddetin engelleneceğine dair her türlü iddiayı tek bir hamlede yok ediyor.  AKP’nin tüm iktidarındaki anlayış da bu şekilde beyannamede yerli yerine oturuyor.  

'KADIN'

Bildirgedeki kadın başlığı “Cinsiyet ayrımcılığı başta olmak üzere her türlü ayrımcılığa karşıyız” gibi cümleler, “Kadınların hayatın tüm alanlarındaki fırsat ve imkânlardan eşit biçimde yararlanmalarını sağlamak esastır” gibi söylemler içeren bir girişle başlıyor. “Türkiye’de kadınların özellikle eğitim, üretim, istihdam, siyaset ve sosyal alanda en fazla ilerleme kat ettikleri dönem AK Parti İktidarı dönemidir” gibi son derece iddialı ifadeler de içeren giriş “Birlikte Yaptık” bölümüyle devam ediyor.

Yarın ve ertesi gün de AKP'nin seçim beyannamesinin kadınlara ne söylediğini farklı başlıklarla değerlendirmeye devam edeceğiz.

Yarın: AKP seçim beyannamesinde kadınlar-2 | Kendi kendini yalanlayan beyanname

Fotoğraf: TCCB