GÜNÜN KİTABI: Kırmızı Etek
Her biri tek solukta okunan on yedi kısa öyküden oluşan Hatice Günday Şahman’ın ‘Kırmızı Etek’ kitabı, okuru henüz ilk kelimelerden metnin mekânına ve atmosferine kolaylıkla dahil ediyor.

Ülkenin batısına pek de uğramayan kıştan, baharın kışkırtıcı kucağına düşen öykü okurlarının mesaileri ferah teraslara, çiçeklerle renklenen balkonlara, bahçelere ve insanlarla şenlenen parklara taşınıyor. Hatice Günday Şahman’ın Ayizi Yayınları tarafından 2017 baharında yayımlanmış Kırmızı Etek kitabının yıldönümü gelmişken kitabın eskimeyen öykülerini hatırlayıp kendimizi baharın davetkâr kollarına ve iyi metinlerin kucağına güvenle bırakma zamanı. Bu güven ve rahatlık içinde Şahman’ın kısa olduğu kadar keskin öykülerinin okurun zihnini rahat bırakmayacağının garantisi rahatlıkla verilebilir. İyi okur da biraz bu tedirginliğin peşinde değil midir zaten?

Kırmızı Etek her biri tek solukta okunan on yedi kısa öyküden oluşuyor. Öykülerin tümünde okur, henüz ilk kelimelerden metnin mekânına ve atmosferine kolaylıkla giriyor. Duygusu yoğun öyküler ana karaktere yakın bir açıdan yazılmış. Böylece okur, karakterin içinde bulunduğu durumu ve çatışmayı hızla kavrayıp merakla öyküyü takip ediyor. Yazar, toprağa özenle ve bin bir umutla ekip sonra üstünde tepinerek hırpaladığımız tohumlardan yeşermiş çarpık ilişkilerin, bu ilişkilerin doğurduğu prematüre durumların yıkıcı hâlini taşıyor kitabına. Sonuçlarını kestiremeden yapılan her çıkış, öylesine söylenmiş her söz, tarihin bir noktasında oluşuveren istenmeyen durumların müsebbibi gibi. 

Kitabın ilk öyküsü olan ‘Aynalı Kafeste Bir Muhabbet Kuşu’ ve biraz ilerledikten sonra karşımıza çıkan ‘Er Meydanı’ isimli öyküler yaşlılıklarında çocuklarının yanına sığınmış ebeveynlerin geçmişten getirdikleri, özene bezene oluşturdukları benlikleriyle, yaşlılık sonrası içine düştükleri koşullarla şekil değiştirmiş yeni suretleri arasındaki bocalamaya odaklanmış. Anne-kız arasında zaman içinde değişen rollerin acımasızlığı ya da yaşlı bir adamın hayatı boyunca zerk edilmiş ‘erkek adam’ mitinin kurbanı oluşu, adı geçen öykülerde çarpıcı sahnelerle anlatılmış.

Kitapta birçok kesimden karakter bir görünüp bir kayboluyor. ‘Kapan’ ve ‘Raylar ve Yaylar’ isimli öyküler kıvrak ters köşeleri ve sık karşılaşmadığımız karakterleriyle etki bırakan metinler arasında. Şehirli kadınların kumalık kavramına getirdikleri yorumlar ve yine kaybedenin kadın olduğu tuzak gibi ilişkiler, süssüz ve vurucu bir şekilde okurla buluşuyor. İsabetli bir editoryal kararla kitabın ortasına oturtulmuş, aynı zamanda kitaba ismini veren ‘Kırmızı Etek’ öyküsü ise hem konusu hem de yazımdaki ustalıkla kitabın ruhu gibi. Tüm öykülerin leitmotive’i olarak düşünebileceğimiz tuzak imgesi her karakteri metninin içine hapsediyor. Öykülerde tuzağa düşenler çıkışı, bildikleri tek yol olan tuzak kurarak aradıkları için belki de, çıkmak şöyle dursun içinde bulundukları koşulların sonsuz döngüsüne hapsoluyorlar sanki.

Cinselliği klişe bedenlere hapsetmeden konu edebildiği, ses ve anlatım olanaklarını zorlayarak anlatısını güçlendirdiği ve çok farklı kesimden karakterleri tek bir kitapta başarıyla buluşturabildiği için ‘Kırmızı Etek’ iyi okurların dikkatinden kaçmamalı. Rengârenk bir baharı kabına sığmayan bu öykülerle karşılayalım.

Hande Ortaç kimdir?
1980 Adapazarı doğumlu. Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler bölümünden mezun oldu. “Kankurutan” adlı öyküsü altKitap 2008 Öykü Yarışmasında birincilik ödülünü kazandı. İlk öykü kitabı “Kankurutan” 2011’de Ayizi Yayınları tarafından yayımlandı. altzine.net, Roman Kahramanları, Dünden Bugünden Edebiyat dergilerine; 2012 yılında Yitik Ülke Yayınları tarafından yayımlanan “90’lar Kitabı, Çocuk mu, Genç mi?” kitabına ve 2013 yılında altkitap.net tarafından yayımlanan “O Yaz” kitabına metinleriyle katkıda bulundu.
Hâlen elektronik kitap yayınevi altKitap.net ve Üç Aylık Kültür ve Edebiyat Dergisi altZine’de editörlük yapıyor.

İlgili haberler
GÜNÜN KİTABI: Kul

'Canım Mercan, yalnız değilsin, biz varız' deyip Mercan'ı bağrınıza basmak, memleketin kadınlık hali...

GÜNÜN KİTABI: Annelik mi, kadınlık mı?

Badinter, 'Kadınlık mı, annelik mi' sorusunun kadınlar için nasıl tehditler içerdiğini anlatıyor: Bu...

GÜNÜN KİTAP ÖNERİLERİ: ‘Hatalar Kitabı’ ve ‘Bir Fi...

Çocukları cesaretlendirecek iki kitap önerimiz var.