Okurumuzun Sorusu:

“Asgari ücret 1.845” diyorlar. “AGİ’yle 2.020” diyorlar. Doğru mudur? 2.020 alırsak AGİ alamıyor muşuz? Çocuk varsa AGİ alabiliyor muyuz?

Okurumuzun sorusunda yer alan rakamların hepsi hatalı. Okurumuza yanlış bilgi verilmiş.

Önce ücret ve Asgari Geçim İndirimi (AGİ) hesabını bir netleştirelim.

Asgari ücret, brüt tutar üzerinden belirlenir. Brüt asgari ücret herkes için aynıdır ve 2.558,4 TL’dir.

Ele geçen net tutar ise işçinin içinde bulunduğu vergi dilimine ve AGİ’sine göre farklılık göstermektedir.

Adım adım brütten nete gidelim:

Sigorta primlerini kestikten sonra elde ettiğimiz tutar, gelir vergisi matrahıdır. Bu tutarın yüzde 15’i kadar gelir vergisi ve yüzde 0,759’u kadar damga vergisi keseceğiz. İşçinin 2. vergi dilimine girmesinin ardından gelir vergisi oranı yüzde 20’ye çıkıyor. Ama biz şimdilik yılın başında ve 1. vergi diliminde olduğumuz için yüzde 15’den gidelim.

Gelir Vergisi Matrahı: 2.174,64 TL
Gelir Vergisi (% 15): 326,2 TL
Damga Vergisi (% 0,759): 19,42 TL
Vergi Kesintileri Sonrası: 1.829,02 TL

Vergi kesintilerini de yaptıktan sonra elde ettiğimiz tutar aslında net asgari ücrettir. Bu tutara Asgari Geçim İndirimi (AGİ) ilave edeceğiz.

Yeri gelmişken söyleyelim. Tüm işçiler AGİ alır. AGİ’nin adındaki “asgari” ifadesinin asgari ücretle bir ilgisi yoktur. Ücret düzeyi ne olursa olsun, tüm işçiler AGİ alır.

AGİ işçinin medeni durumuna, eşinin çalışıp çalışmadığına ve çocuk sayısına göre değişir. Ancak her iki eş de AGİ alıyorsa, çocuklardan kaynaklanan AGİ farkı eşlerden birine ödenir.

18 yaşından tüm çocuklar AGİ hesabına dahildir. 18-25 yaş arası çocuklardan ise eğitimine devam eden çocuklar AGİ tutarının belirlenmesinde dikkate alınır.

2019 yılı için AGİ tutarları şu şekildedir:

Hesabımıza geri dönelim. Tüm kesintiler sonrasında 1.829,02 TL’ye ulaşmıştık. Bu tutara AGİ eklediğimizde asgari ücretli (başka bir yan hakkı olmayan) işçinin eline geçecek ücreti elde edeceğiz. Diyelim ki işçi bekar ya da evli ve eşi çalışıyor. Bu durumda 191,88 TL AGİ alacak. 1.829,02 TL’ye 191,88 TL’yi ilave ettiğimizde 2.020,9 TL’ye ulaşıyoruz.

Basında ve internette gördüğümüz 2.020,9 TL işte bu şekilde ortaya çıkıyor. Yani aslında 2.020,9 TL herkes için geçerli bir tutar değil. En düşük AGİ alan asgari ücretlinin eline geçen tutar.

Diyelim ki işçi evli, eşi çalışmıyor ve 15 yaşında bir çocuğu var. Bu durumda işçinin alacağı AGİ tutarı 259,04 TL. İşçinin eline geçecek tutar ise 1.829,02 TL + 259,04 TL = 2.088,06 TL

Diyelim ki işçi evli, hem işçi hem de eşi asgari ücretli çalışıyor ve biri 10 yaşında biri 20 yaşında üniversite okuyan iki çocuğu var. İki çocuk da AGİ hesabına dahil edilecek. Ancak çocuklardan kaynaklanan AGİ farkını eşlerden biri alabilecek. Yani eşlerden biri, “evli, eşi çalışan ve çocuksuz işçi” AGİ’si alacak. Diğer eş ise “evli, eşi çalışan ve 2 çocuklu işçi” AGİ’si alacak. Bu durumda çocuğun AGİ farkını alan eşe 249,44 TL AGİ ödenecek, böylece işçinin eline 1.829,02 TL + 249,44 TL= 2.078,46 TL geçecek. Diğer eşin eline ise 1.829,02 TL + 191,88 TL = 2.020,9 TL geçecek.

Bu soruyu ileten okurumuz için de hesap yapalım. Okurumuz asgari ücret alıyor. Yaşları 18, 19 ve 24 yaşında olan üç çocuk var. 18 ve 19 yaşlarında olanlar üniversite okuyor. 24 yaşındaki çalışıyor. Eş de çalışıyor ama AGİ almıyor.

18-25 yaş arasındaki çocuklardan eğitimine devam eden 18 ve 19 yaşındaki iki çocuğu hesaba dahil edeceğiz. Bu durumda okurumuz “evli, eşi çalışan ve 2 çocuklu” kategorisine giriyor ve 249,44 TL AGİ’ye hak kazanıyor. Eşi AGİ almadığı için çocuklardan kaynaklanan AGİ farkı da okurumuza ödeniyor. Bu durumda okurumuzun eline 1.829,02 TL + 249,44 TL = 2.078,46 TL geçecek.