Okurumuzun Sorusu:

İnternette araştırma yaparken yazınıza denk geldim “Hekim gerekli gördüğü takdirde kadın işçinin 32. hafta dolmadan önce analık istirahatine (izne) ayrılması için rapor verebilir” diye. Ben şu an 27 haftalık hamileyim işim çok fazla stresli çağrı merkezi sektöründeyim ve 30. haftamda doğum iznime ayrılmam mümkün mü acaba? Doktorumdan 30. haftamızda randevumuz var özel hastanede muayene olmaktayım doğumum da öyle olacak da acaba doktorum isterse 30. haftadan da çıkartabilir mi merak ettim açıkçası. Cevaplarsanız sevinirim. İyi akşamlar.

Öncelikle okurumuzu ve eşini şimdiden tebrik edelim; yakında ailelerine katılacak bebekleriyle uzun, mutlu ve sağlıklı bir ömür dileyelim.

Köşemizde birçok kez ele aldığımız üzere İş Yasası’nın 74. maddesine göre -genel kural olarak- analık istirahati (izni) doğumdan önce 8, doğumdan sonra 8, toplamda 16 haftadır. Ancak yine aynı maddeye göre bu süreler “İşçinin sağlık durumuna ve işin özelliğine göre doğumdan önce ve sonra gerekirse artırılabilir. Bu süreler hekim raporu ile belirtilir”.

Yani okurumuzun doktoru, okurumuzun sağlık durumu ve yaptığı işi göz önünde bulundurarak gerekli gördüğü takdirde okurumuzun 32. haftadan önce de analık istirahatine ayrılabilmesi için rapor verebilir.

Bir başka deyişle doktor annenin ya da bebeğin sağlığı bakımından tıbbi gereklilik görmesi halinde analık istirahatini hem doğumdan önce hem doğumdan sonra uzatabilir.Okurumuz çağrı merkezinde yoğun stres altında çalıştığını belirtmiş. Okurumuz bu durumu doktoru ile de paylaşabilir ve doktoru işin özelliğini göz önünde bulundurarak okurumuz 30. haftada analık iznine çıkmasına karar verebilir. Burada esas olan hekimin takdiri.

Gelelim işin sorunlu tarafına.

Okurlarımızdan aldığımız geri bildirimler ışığında söyleyecek olursak SGK’nın analık raporu giriş sistemi, hekim ilgili bilgileri girdiğinde otomatik olarak rapor başlangıç ve bitiş tarihlerini belirliyor ve hekimin raporu daha erken başlatmasına izin vermiyor. Yani çoğul gebelikler haricinde sistem analık iznini otomatik olarak 16 hafta olarak belirliyor.

Dolayısıyla hekim okurumuzun analık iznine 30. haftada çıkmasını uygun görse bile SGK’nın rapor giriş sistemi İş Yasası’nda yer alan bu hak ile uyumlu olmadığı için raporu bu şekilde giremiyor.

SGK acilen rapor giriş sistemini İş Yasası ile uyumlu hale getirmeli ve gerekli değişiklikleri yapmalı. Aksi takdirde okurumuzun örneğinde olduğu üzere birçok kadın işçi yasal hakkını fiilen kullanamamaya devam edecek.