Okurumuzun Sorusu:

Merhaba. Malum, koronavirüs dolayısıyla 27.03.2020 tarihinden itibaren kısa çalışma ödeneği alıyordum. Bu süreçte hamile kaldım. 23.02.2021 tarihinde doğum izni sürecim başladı. Kısa çalışma ödeneği aldığım için sigorta priminde 90 günü tamamlayamadık. Normalde benim mücbir sebeplerden dolayı olduğu için analık haklarından yararlanmam gerekmez mi? Hiçbir şekilde analık haklarından yararlanamayacak mıyım?

Öncelikle okurumuzu tebrik edelim.

Okurumuz yerden göğe kadar haklı.

Yasa gereği analık ödeneği için doğumdan önceki son 1 yıl içinde 90 gün prim gerekiyor.

Ancak pandemi nedeniyle neredeyse 1 yıldır ücretsiz izinde ya da kısa çalışma kapsamında olan kadın işçiler var. Bu işçilerin primleri yatmıyor ve bu durum hiçbir biçimde işçilerden kaynaklanmıyor. Dolayısıyla bu işçilerin 90 gün prim koşulunu yerine getirmeleri olanaklı değil.

Bir mücbir (zorunlu) sebep söz konusu. Ancak yasada bu konuda bir düzenleme yapılmadığı için pandemi sürecinde gebe olan ve doğum yapan binlerce kadın işçi analık ödeneğini alamıyor.

En kötüsü de bu durumda olan işçiler doktor raporuyla analık istirahatine ayrıldıklarında analık ödeneği alamadıkları gibi bir de kısa çalışma ödenekleri veya nakdi ücret desteği kesiliyor. Yani pandemi sürecinde doğum yapan kadın işçiler 16 hafta yani neredeyse 4 ay boyunca gelirden tümüyle yoksun kalıyor.

Okurumuzun analık ödeneğinden yararlanabilmesi için 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda bir maddelik bir değişiklik yapılması gerekiyor.

Sorunu çözecek yasa teklifini köşemizden paylaştık ve değerli milletvekilleri Züleyha Gülüm ve Sera Kadıgil, bu teklifi Meclis’e sundu: CHP’li Kadıgil, Ekmek ve Gül’ün analık ödeneği önerisini kanun teklifi olarak sundu 

Yapılması gereken şey çok basit. Bir maddelik bir kanun değişikliği.

Pandemi gibi çok zor bir süreçte hamileliğini geçiren ve doğum yapan annelere hakları derhal verilmeli!

Not: Esasında bir yol daha var. 5510 sayılı Kanunda yer alan “90 gün koşulunu” Anayasa Mahkemesine götürmek ve iptalini sağlamak. Ama bunun için uzun bir yargı süreci gerektiği gibi Mahkemenin lehte karar vereceğinin de garantisi yok.