Mimar Başak Cengiz’in samuray kılıcı ile öldürülmesi, Ordu’da bir erkeğin boşanmak isteyen eşini minibüsle ezip tekmeleyerek öldürmesi, Bursa’da 9 gündür kayıp olan Nurdan Budak’ın eşi Kemal Budak’ın eşini öldürdüğünü itiraf etmesi ve Ankara’da evi terk eden eşini öldürmek isterken yanındaki ablasını öldüren Abdulsamed Ünal’ın “iyi hal” indirimi alması sadece bu birkaç gün içinde gördüklerimiz ve yaşadıklarımız olarak karşımızda duruyor.

Bütün bu şiddet, vahşet ve cinayet haberleriyle birlikte CHP Bilim Platformu tarafından hazırlanan şiddet raporuna göre de Türkiye, OECD ülkeleri arasında kadına yönelik şiddetin en yaygın olduğu ülke konumunda.

Kadınların özgür olmadığı, kendilerini evde de sokakta da bu kadar güvensiz hissettiği bir ortamda İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanmasını isteyen kadınlar ise Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından hedef haline getiriliyor. Şiddet hem bu kadar artar hem de bu kadar vahşileşirken iktidar ne yapıyor, kadınlar ne talep ediyor?

Avukat İlke Işık| Fotoğraf: Burcu Yıldırım/Ekmek ve Gül

Kadına yönelik şiddetin artan boyutuna ve vahşileşmesine dair Ekmek ve Gül’e konuşan Avukat İlke Işık, geçen haftadan başlayarak tüm hafta boyunca kadınların yaşadıklarının da kadına yönelik şiddetin geldiği dehşet verici boyutu çok net gösterdiğine dikkat çekti. “Samuray kılıcıyla İstanbul’da öldürülen Mimar Başak Cengiz’den ülkenin dört bir yanından gelen haberlere kadar şu çok açık ki bu ülkedeki kadınların hiçbiri güvende değil” diyen Işık, “Bunun abartı olmadığını, bu ülkede hiçbirimizin kendini güvende hissetmediğini, bu ülkede yaşayan her kadının her gün başına bir şey gelebileceği korkusuyla yaşadığını uzun süredir söylüyorduk. Yaşadıklarımız, yapılan araştırmalar da bunu çok açık ve net gösteriyor. Kadınların bunu yaşadığı bir ülkede İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme tartışmasını yaşadık, Cumhurbaşkanı hâlâ İstanbul Sözleşmesi’ni savunmayı sapkın bir ideolojinin ürünü olarak ifade ediyor. Geldiğimiz nokta şu ki çok acil önlemlerin alınması gerekiyor, İstanbul Sözleşmesi’nden çıkmayı bırakın bütün ulusal ve uluslararası mevzuatın yeniden toparlanması bu ülkede kadınların nasıl korunması kendilerini nasıl güvende hissetmelerini ilişkin bütün kamu kurumlarının her türlü çalışmayı yapması gerekiyor” şeklinde konuştu.

CHP: TÜRKİYE, KADINA ŞİDDETİN EN YAYGIN OLDUĞU ÜLKE KONUMUNA GELDİ
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Fethi Açıkel başkanlığındaki CHP Bilim Platformu tarafından “Otoriterlik İklimi, Şiddeti ve Eziyeti Artırıyor; Güven, Hoşgörü ve Dayanışma Aşınıyor” başlıklı politika notu hazırlandı. Politika notunda kadınların erkek şiddetine karşı koruma talep sayısı, 2012’den 2020’ye yüzde 114 artışla 339 bin 792’ye yükseldi. Ayrıca Türkiye’nin OECD ülkeleri arasında kadına karşı şiddetin en yaygın olduğu ülke konumuna geldiği belirtildi.
• Türkiye, 41 OECD ülkesi arasında ayrımcılığın en yüksek olduğu ülke hâline geldi. 2020 Refah Endeksi’nde, ayrımcılığa karşı yasal önlemlerin varlığı ve toplumsal hoşgörü açısından 167 ülke arasında son 10 yıl içinde 33 sıra gerileyerek 154. sıraya yerleşti.
• Dünya Mutluluk Raporu’nda 156 ülke arasında son iki yılda 25 sıra gerileyerek 104. sıraya düştü. TÜİK’in Yaşam Memnuniyet Araştırması’na göre ise 2020 yılında Türkiye’de yaşayan her iki yurttaştan biri kendisini mutsuz hissetti.
• AKP hükümeti son yıllarda yürürlüğe koyduğu genelge ve yönetmeliklerle, silah edinmeyi kolaylaştırdı ve bireysel silahlanma kaynaklı şiddet olaylarının artmasına da neden olan düzenlemeler yaptı. Vatandaşlar tarafından silah bulundurma ruhsatı için 2019’da 13 bin 206 başvuru yapılırken; bu sayı 2020’de yüzde 34 artarak 17 bin 751 oldu. Yapılan çalışmalarda; 2011 yılında 9 milyon olduğu düşünülen bireysel silah sayısının 2021 yılı itibarıyla yüzde 85’i ruhsatsız olmak üzere en az 25 milyona ulaştığı iddia edildi. 2014 yılında basına yansıyan yaralama ve cinayete varan silahlı olayların sayısı bin 499 iken, 2021’de yüzde 73 artış artışla 2 bin 592 oldu. 2021 yılına gelindiğinde ilk 9 ayda 2 bin 592 bireysel silahlı şiddet olayı yaşandı. 2021 yılında yaşanan bu olaylarda bin 470 kişi öldü, 2 bin 693 kişi de yaralandı.
• Türkiye’de son yıllarda çocuklara karşı cinsel istismar vakalarında ciddi artışlar yaşandığı görüldü. TÜİK verilerine göre güvenlik birimlerine 2015’te 226 bin 625 mağdur çocuk getirilirken, 2019’da 236 bin çocuk getirildi. Mağdur olarak getirilen 100 çocuktan 15’ini ise cinsel şiddete maruz bırakılan çocuklar oluşturdu.
• 2021 Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Raporu’nda ise 156 ülke 133. sırada yer aldı. 2016 yılında kadınların yüzde 53’ü şiddeti en önemli problem olarak görürken, 2020 yılında bu oran yüzde 66’ya yükseldi.
• Sivil toplum örgütlerine göre; erkekler son 10 senede 3 binden fazla kadını öldürdü, binin üzerinde kadına tecavüz, yaklaşık 2 bin kadını taciz etti. 2020 yılında, Türkiye’de erkekler 300 kadını öldürdü. 171 kadın, şüpheli şekilde ölü bulundu. 2012’de 139 bin olan koruma talebi sayısı, 2020 yılına geldiğinde yüzde 114 artışla 339 bin 792’ye yükseldi.
• Türkiye’de 2020 yılında 22 milyon 735 bin 267 hayvan işkenceye maruz bırakıldı.
• Türkiye’de her 5 kişiden 1’i dijital şiddete uğradı. 15-17 yaş arası her 5 gençten 1’i, 18-32 yaş arası her 3 gençten 1’i; dijital şiddete maruz kaldı. En sık rastlanan dijital şiddet biçimleri hakaret ve küfür; yazılı ve sözlü taciz mesajları ve ısrarlı takip oldu.

ORDU’DA SELİME PİŞKİN BOŞANMAK İSTEDİĞİ ERKEK TARAFINDAN MİNİBÜSLE EZİLEREK KATLEDİLDİ
Ordu’nun Korgan ilçesinde, İbrahim Pişkin (47), boşanma aşamasında olduğu Selime Pişkin’i yolda yürüdüğü sırada çocuklarının gözü önünde kullandığı minibüsle ezdi, ardından araçtan inerek tekmeledi. Taksi ile duvar arasına sıkışarak ağır yaralanan kadın, hastaneye kaldırıldığı sırada ambulansta hayatını kaybetti.

BU ÜLKEDE KADINLARIN EN TEMEL TALEBİ GÜVENLİ YAŞAMAK

Geldiğimiz aşamada AKP’nin kadınlara söyleyebileceği hiçbir şey kalmadığına da dikkat çeken Işık, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu yaşadığımız şeyi hangi görüşte, hangi sosyoekonomik durumda olursa olsun bütün kadınlar yaşıyor. Özetle bu ülkedeki her kadının en temel talebi güvenli yaşamak, hayatını sürdürebilmek. Kadınlar yaşamak istiyor, hepimiz yaşamak istiyoruz ve bunun için de önlem alması gereken bir devlet var karşımızda. Önlem almadıkça, kadın ve erkek arasındaki eşitsizliğe ilişkin makas bu kadar açıldıkça, kadınlar bu kadar korumasız, aciz, eşit olmayan varlıklar ilan edildikçe kadına yönelik şiddet artıyor. CHP’nin raporunda da görüldüğü üzere daha da vahşileşiyor şiddet. Tamamen çığırından çıkmış bir biçimde yaşanıyor. O yüzden yapılması gereken de tüm kamu kurumlarının, tüm devlet yetkililerinin kadına yönelik şiddetle ilgili çok acil, hızlı, etkin önlemler almayı tartışması. Bunu yapmadıkları sürece, ki şimdiye kadar ya yapmadılar ya da yaptıkları kadın düşmanı politikalar sonucunda bu ülkede kadınlar bu noktada, kadına yönelik şiddetin sorumlusu AKP iktidarı olacak.

BURSA’DA 9 GÜNDÜR ARANAN NURDAN BUDAK KATLEDİLMİŞ HALDE BULUNDU
Bursa’nın Nilüfer ilçesine bağlı Fethiye Mahallesi’nde kendisinden 9 gündür haber alınamayan 26 yaşındaki Nurdan Budak için ailesinin kayıp başvurusu yapması üzerine soruşturma başlatıldı. Soruşturma kapsamında gözaltına alınan eşi Kemal Budak, Nurdan Budak’ı katlettiğini itiraf etti. Kemal Budak’ın itirafları üzerine ormanlık alanda araştırma başlatıldı. Arama çalışmaları sonrası Nurdan Budak, ormanlık alanda yaşamını yitirmiş halde bulundu.

Fotoğraflar: Ekmek ve Gül