Merhaba Ekmek ve Gül okurları,

Biz Salcomp Xiaomi fabrikasında çalışan kadın işçileriz. Fabrikamızdaki gelişmelere ilişkin Ekmek ve Gül dergisine çokça kez yazan arkadaşlarımız oldu. Bizler de yazdık. Ancak sorunlar hiç bitmek bilmiyor. Aksine fabrikamızda her gün yeni bir aksiyon yaşanıyor, işe giderken “Bugün ne olacak acaba?” diyoruz. Sendikalaşma sürecimizden tuvalette geçirdiğimiz zamana, çay molalarımızdan ne giyeceğimize kadar karışan Salcomp yöneticileri bu kez bizlere “üzerinde metal olan iç çamaşırları giymememizi” telkin ediyor. Evet şaka yapmıyoruz; iç çamaşırlarımızdaki metaller X-Ray cihazından geçerken ötüyor diye fabrika yöneticilerimiz yine şahane bir çözüm üreterek metal parçası olmayan çamaşırlar giymemizi söyledi.

İŞÇİLERE HIRSIZ MUAMELESİ YAPILIYOR

Bu arada X-Ray cihazından geçerken cihaz ötse de ötmese de güvenlik görevlileri dün daha mesafeli bir şekilde üst araması yapıyorken bugün bacaklarımızın aralarına kadar dedektörlerle arıyorlar. X-Ray’den geçsek dahi her koşulda güvenlik görevlileri tarafından aranıyoruz. Bu aslında düpedüz işçilere hırsız muamelesi yapmaktır. Bize her fırsatta hırsız muamelesi yapılmasını kabul etmiyoruz.

Gelelim yönetimin bu “çözüm önerisi”ne kadınların tepkilerine. Elbette ki bu durum neredeyse yüzde 90’ı kadın işçi olan fabrikamızda ciddi bir tepkiye neden oldu: “Soyunarak mı gelelim?”, “Aldığımız maaşlar ortada, sutyen fiyatları da ortada. Daha sağlıklı daha pamuklu çamaşır alabilmemiz için parasını versinler o zaman”, “Bu ne artık, abartıyorlar iyice” gibi cümleler kadınlar arasında geçenlerden. Peki fabrika yöneticimiz sizce X-Ray’den geçerken yığılma olmasın diye mi böyle bir öneriyle geliyor, yoksa aslında derdi başka mı?

KADIN İŞÇİLERİ BÖLMEK İÇİN GİYSİ YASAKLARINI KULLANIYORLAR
Bu mektubu yazan kadınlar olarak bizce tabii ki mesele kapıda olan yığılma filan değil. Bir süre önce fabrikamızda tartışılan şeylerden birisi kılık kıyafetlerimize ilişkindi. Aramızda tesettürlü olanımız, tayt giyenimiz, göbek açık giyinenlerimiz, tişört askılı, dekolte giyinenlerimiz var. Ama biz birbirimizin ne giydiğine değil, birbirimizin dostluğuna, arkadaşlığına, işine bakıyoruz, ayrışmıyoruz.
Biz böyle söylerken yöneticilerimiz ise tayt, eşofman, mini etek ve dekolte giymenin yasak olduğunu, giyinenlere tutanak tutulacağını açıkladılar. Bununla yapılmak istenen şeyin ne olduğunu biz çok iyi biliyoruz. Aramızda “Ay bu kadın da böyle açık seçik giyiniyor”, “Bu kadar da açık giyilmez burası iş yeri” gibi tartışmaların önünü açıp işçilerin kendi içindeki birliğini bozmak.
Bizim işyerimiz 10 saat boyunca kot pantolonla oturduğumuz için gaz sıkışmasından kalbimizi zorlamasına kadar çokça sebeplerle fiziken rahat çalışabileceğimiz bir işyeri değil. Hem bize işe girerken “Rahat kıyafetlerle çalışabilirsiniz” dediler hem de şimdi akıllarına eseni yasaklıyorlar.
Her şeyi bir kenara bırakarak Salcomp işçileri olarak soruyoruz: Biz işimizi yapıyor muyuz? Evet. Adetlerimiz çıkıyor mu? Evet. Herkes işinin başında mı? Evet.
Peki bizim sutyenimize kadar karışma hakkını siz kendinizde nereden buluyorsunuz? Siz kimsiniz de kadınların ne giyeceğine, hangi iç çamaşırını kullanacağına, taytla işe gidip gitmeyeceğine karar veriyorsunuz? Ekmek ve Gül aracılığıyla kadınlara yapılan bu baskının, mobbingin hatta şiddetin karşısında durduğumuzu, bu öneriyi öneri olarak dahi kabul etmediğimizi bir kez daha söylüyoruz.

KADINLAR YAN YANA GELSİN Kİ PATRON BUNLARI KENDİNE HAK GÖREMESİN

Bu mektubu okuyan kadınlar için de birkaç sözümüz var. Biz kadınlar farklı iş yerlerinde çalışıyor olabiliriz, farklı ücretler alıyor olabiliriz, farklı şehirlerde yaşıyor olabiliriz ama hepimiz her gün gittiğimiz fabrikalarımızda şiddete ve sömürüye maruz kalıyoruz. Biz Xiaomi işçileri olarak bunu kabul etmiyoruz. Hiçbir kadının kılık kıyafetine, ne giyeceğine, nereye gideceğine hiç kimse karışamaz. Bize kimse hırsız muamelesi yapamaz. Biz kadınlar yan yana durmazsak, aynı yerde olmasak dahi dayanışma içinde olmazsak işte böyle son nokta diyebileceğimiz iç çamaşırımıza kadar karışmayı, her fırsatta bir şeyler çalacakmışız gibi davranmayı patronlar kendilerinde hak görür. Biz kadınlar bu alanı onlara tanımayalım, yan yanalığımızı her alanda her sorunda göstermeye devam edelim ki herkes haddini bilsin.

SENDİKAMIZA ÇAĞRIMIZ VAR!

Bir diğer sözümüz de sendikamıza ve temsilcilerine: Böyle bir öneri geldiğinde bu öneriyi tartışmaya dahi açmamalı, böyle bir şeyin kabul edilemez olduğunu söyleyip önünü kesmeli, işçilerin rahat çalışabilecekleri kıyafetlerle çalışmaları için imkan sağlamalısınız. Ya iş kıyafeti düzenlemesi yapılsın, herkese iş kıyafeti verilsin ve ona uygun şekilde giyinme soyunma sürelerimizde düzenlemeler yapılsın ya da herkes haddini bilsin, ne giyeceğimize karışmasın!

YIĞINLA OLAN SORUNLARA ÇÖZÜM BULUN
Günün 10 saatini geçirdiğimiz, 3 kuruş için canımızı dişimize takarak çalıştığımız yerde tonlarca sorun varken kadınların her biri için çözülmesi gereken sırada bekleyen onlarca problem varken her şey yolundaymış gibi davranmayı bırakıp gerçek sorunlarımıza çözüm bulun.
Mesela, işçi çıkarılmasına ilişkin bir ayı aşkın süredir dönen dedikoduları açıklayın, biz işimizden olmak istemiyoruz. Maaşlarımızı zamanında yatırın, hepimizin borcu harcı çoluğu çocuğu ve yapmak istediği şeyler var. Biz de insanız.
Mesela soyunma odalarımızdaki kargaşayı bitirecek önlemler alın. Herkes iç içe, küçük alanda sıkış tıkış üstlerimizi değiştirmeye çalışıyoruz. Üstelik aynı zamanda zamanla da yarışıyoruz. Bize maske mesafeyi sürekli hatırlatanlar, Kovid bu kadar yaygınken dip dibe olmamıza bir çözüm bulsun.
Mesela gece vardiyasında sabahın 4’ünde bizi sokak başlarında bırakan servis sorununu çözün. Her gün kadın cinayeti yaşanan bu ülkede evimize yürürken 3-5 dakikada yaşadığımız korkunun önünü kesin.

Fotoğraf: Evrensel