İnsan çok karmaşık bir canlı; dünyada insandan gayri bir cinsiyetin diğerine hükmettiği başka canlılar var mı bilmiyorum. Bir cinsin ötekini köleleştirmek için tuzaklar kurmasını, yaşamını zorlaştırmak için sayısız bariyer oluşturmasını gelişmiş insan beyni nasıl kabullendi gerçekten anlamıyorum. Bir düşünsenize yeryüzündeki canlıların en zekisi sizsiniz, fakat sizin kendi bedeniniz üzerinde bile söz hakkınız yok. Kendi evrimleşme sürecinizin son iki yüzyılına kadar insandan bile sayılmıyorsunuz. Seçme seçilme hakkınız yok, kamusal alanda görev alamıyorsunuz; çalışma alan ve sorumluluklarınız sınırlı. Vücudunuz tarla gibi görülmüş, annelik görevi öylesine kutsanmış ki doğurmama özgürlüğüne sahip değilsiniz. Hele kürtaj mı, aman tanrım o da nesi? Yaklaşık altmış, yetmiş yıl önce o sözcüğü değil dillendirmek, yüreğinizden bile geçiremezdiniz. Sakın ha, cızzz, dilinize iğne basarlar!

 1975 yıllıydı. O yıl birinci sınıfa başladığım yatılı öğretmen lisesi son sınıfta okuyan bir kız öğrencinin intihar haberiyle çalkalandı. Arkasından yasadışı hamile kaldığı, çocuğu doğurduktan sonra da abileri tarafından intihara zorlandığı söylendi. Doğruluk payı var mıydı, yoksa sadece dedikodu muydu, intiharın ardında başka nedenler mi vardı? Bunu asla öğrenemedik. Ernaux, bana çocukken tanık olduğum ve asla unutamadığım bu olayı yeniden hatırlattı. 2022 Nobel ödüllü Annie Ernaux’un Olay isimli eseriyle kitap yolculuğumuz 1963 yılına, Rouen’e. O dönemin Fransa’sında kürtaj sözcüğünün telaffuzu bile yasak. 23 yaşında üniversitede öğrenci olan Ernaux hamile olduğunu öğrenir. Henüz yaşamın baharında bir, öğrencidir, yarın güvencesi yoktur, erkek arkadaşından da gereken desteği görememiştir. Bir anda tüm dünyası kabus olur. Evlilik dışı bu hamilelik Ernaux ve ailesinin toplum tarafından dışlanmasına neden olacaktır. Belki de tüm yaşamları kararacaktır. Fakat Ernaux ölüm pahasına bu olaydan kurtulmak ister. Başarabilir mi acaba?

Annie Ernaux, romanlarında kendi hayatından farklı dönemleri toplumsal süreçle bir bütün olarak ele alır. Kadın hakları temalı Olay eserinde kendi yaşamı üzerinden kürtajı cesurca, tarafsız bir şekilde aktarır. Yüzyıllardır süregelen cinsel sömürüye dikkat çeker.

Fotoğraf: Kitap kapağı