Okurumuzun Sorusu:

Merhaba henüz 5 haftalık hamileyim. İşveren virüs sebebi ile isteğim dışında ücretsiz izne çıkarmaya zorlayabilir mi? Çalışma Bakanlığı’nı aradığımda böyle bir hakları olduğunu söylüyorlar ama bazı hukukçuların yazılarında işçinin rızası olmadan mümkün olmadığını okudum. Lütfen bana yardım eder misiniz bilgi konusunda. 

Öncelikle okurumuzu tebrik edelim; mutlu, sağlıklı ve rahat bir hamilelik süreci dileyelim.

Normalde işverenin işçiyi ücretsiz izne çıkarabilmesi için işçinin yazılı onayı gerekir. İşveren işçinin onayını almadan işçiyi tek taraflı olarak ücretsiz izne çıkarırsa bu İş Yasası’na aykırı olur, işçi haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanabilir ve tüm yasal haklarını talep ederek işten derhal ayrılabilir.

Ancak 17 Nisan 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7244 sayılı Kanunla bir istisna getirildi. Pandemi nedeniyle işverenlere işçileri tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırma yetkisi tanındı. Ayrıca tek taraflı ücretsiz izne çıkarılan işçinin, bu nedenle haklı fesih hakkını kullanamayacağı da açıkça düzenlendi.

Aslında bu yetki işverenlere 3 aylık süre ile tanınmıştı. Ancak yasa ile Cumhurbaşkanına bu süreyi uzatma yetkisi tanındı ve Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile tek taraflı ücretsiz izin düzenlemesi 17 Ocak 2021 tarihine kadar uzatılmış oldu.

Dolayısıyla bu tarihe kadar işverenler işçileri tek taraflı olarak ücretsiz izne çıkarabiliyor. İlgili yasal düzenlemede hamile işçilere ilişkin bir istisna, hamile işçilerin ücretsiz izne çıkarılamayacağına ilişkin bir kural yok.

Sonuç olarak işvereni okurumuzu -onayını almaksızın- tek taraflı olarak ücretsiz izne çıkarabilir. Ancak yeni bir süre uzatımı yapılmadığı sürece ücretsiz izin 17 Ocak 2021 tarihini geçemez.