İşverenin avukat olması haklı olduğu anlamına gelmez

HAKLARIMIZ VAR

23 Temmuz 2020 16:29

İşçinin haklarını ihlal eden bir avukat da olsa, işçi yasal yollarla haklarını talep edebilir ve alabilir.

Onur BAKIR

Okurumuzun Sorusu:

Merhaba. 2017 yılında işe başladım. 2020 tarihinde ise noterden ihtar çekerek işten ayrıldım. 2 yıldır yıllık izin kullanmıyordum. Koronada devletten kısa çalışma ödeneği alındı ve fakat 30 gün çalıştırıldım ve en önemlisi de patronum evini temizletti ve bu süreç içerisinde yüksek sesle bağırdı. Patronum“ofisteki bilgisayarı alıp iş dışında başka sitelere girdiğimi falan söyleyip işyerinde çalışmadığımı” beyan edecekmiş. Fakat bana zimmetli bir bilgisayar yoktu ve diyelim ki bu evrakları çıkardı. Çünkü ben işten ihtar çekerek çıktım ve bunu kendine yediremedi. Burada haklı oluşumun bir faydası olmaz mı? Bir de SGK’dan çıkışımı istifa yani 3 kodu ile yapmış. Fakat ben istifaya dair herhangi bir imza atmadım. Ayın 27’sinde arabuluculuk görüşmem var ve hiçbir hakkımı vermeyecek. Sizce ne yapmalıyım?

Öncelikle şunu belirtelim. Okurumuzun işvereninin avukat olması onun yasal olarak haklı olduğu anlamına gelmez.

Kaldı ki avukat olmasına rağmen okurumuzun işvereni bir dizi yasaya aykırı davranışta bulunmuş:

1) Okurumuza 2 yıldır yıllık izin kullandırmamış.

2) Kısa çalışma sırasında okurumuzu tam süreli olarak çalıştırmaya devam etmiş.

3) Okurumuza görevi olmayan işleri (kendi evinin temizliği) yaptırmış ve okurumuza yüksek sesle bağırmış.

Dolayısıyla okurumuz için İş Yasası’nın 24. maddesinin 2. fıkrası uyarınca “haklı nedenle derhal fesih hakkı” doğmuş ve okurumuz da noterden ihtar çekerek, bu hakkını kullanarak işten ayrılmış.

Haklı feshi yapan ve iş sözleşmesini sona erdiren taraf okurumuz. Hal böyleyken işverenin geçmişe dönük olarak bir işten çıkarma gerekçesi oluşturmaya çalışmasının yasal olarak bir değeri yok. İşveren, zaten feshedilmiş bir iş sözleşmesini yeniden feshedemez.

Öte yandan söz konusu avukat, kısa çalışma sırasında okurumuzu çalıştırarak İŞKUR’a karşı yasaya aykırı davrandığı gibi okurumuzun işten çıkışını da SGK’ya kasıtlı olarak yanlış koddan bildirmiş. Okurumuz haklı fesih yaptığı için bildirimin 25 numaralı koddan yapılması ve okurumuzun işsizlik ödeneği de alabilmesi gerekiyordu. Ancak işveren kâğıt üzerinde okurumuzu istifa etmiş gibi göstererek okurumuzu cezalandırmayı ve işsizlik ödeneğinden de yoksun bırakmayı amaçlamış.

Yeri gelmişken söyleyelim. Okurumuz kıdem tazminatı, kullanılmayan yıllık izinlerin ücreti ve ücret, fazla mesai vb. haklarının yanı sıra işverenin hatalı bildirimi nedeniyle mahrum kaldığı işsizlik ödeneği ile kısa çalışma sırasında çalıştırdığı sürenin ücretini da talep edebilir.

Sonuç olarak okurumuz arabulucuda anlaşma sağlanamadığı, hak ve alacakları için dava yoluna gidebilir. Okurumuzun hem arabulucu görüşmesine bir avukat ile birlikte katılmasında hem de davayı avukat aracılığı ile açmasında yarar var.

Okurumuz bulunduğu ildeki avukatların davasını almadığını belirtmiş.

Okurumuz:

1) Bulunduğu ildeki baroya başvurarak adli yardım (avukat tahsisi) talep edebilir.

2) Bulunduğu ildeki sendikalara gidip, durumu izah edip, sendika avukatlarından davasını almasını rica edebilir. Okurumuzun çalıştığı işkolu “Ticaret, Büro, Eğitim ve Güzel Sanatlar” işkolu olduğu için, bu işkolunda faaliyet gösteren Tez Koop-İş, Koop-İş veya Sosyal-İş sendikalarının bulunduğu ilde şubesi varsa okurumuz öncelikle bu sendikalardan destek isteyebilir.

3) Birçok ilde okurumuzun avukat bulmasına yardımcı olabilecek farklı kadın dayanışma ağları ve platformları var. Okurumuz bu yanıtın ardından Ekmek ve Gül ekibimizden destek isteyerek, bu yapılarla temasa geçebilir.

4) Okurumuzun il dışından da bir avukata vekalet verebilir. Yani okurumuzun avukatının bulunduğu ilden olması gerekmiyor.

Eğer okurumuz sendika üyesi olsaydı, sendikası okurumuza avukat görevlendirip hem arabulucu hem dava sürecinde doğrudan yardımcı olabilecekti. Bir kişilik bir işyeri bile olsa sendika üyesi olmak her zaman önem taşıyor. Bu vesileyle bunu da bir kez daha vurgulayalım.