Analık izni sözleşmenin yenilenmesine engel değil

HAKLARIMIZ VAR

13 Temmuz 2020 13:30

Analık iznindeyken sözleşme yenileme tarihi gelen öğretmenin sözleşmesi yenilenebilir. Yenilenmediği takdirde yasal haklar devreye girer.

Onur BAKIR

Okurumuzun Sorusu:

Merhaba. 2 Ocak 2017’den beri aynı özel okulda sınıf öğretmeni olarak görev yapmaktayım. Sözleşmemiz her yıl 31 Ağustos’tan 31 Ağustos’a kadar yenilenmektedir. Bu yıl haziran sonunda doğum yaptım ve doğum iznim ekimin 8’inde bitecek. Kurumum işe devamım konusunda herhangi bir olumlu ya da olumsuz konuşma yapmadı. Ama genel olarak öğretmen sayılarını azaltma eğilimindeler. Benim sizlere sorum şu olacak: Beni işten çıkarabilirler mi? Beni çıkarmak isteseler hak kaybımın olmaması için nasıl bir yol izlemeyelim. Tüm haklarımı almak istiyorum. Tazminat, işsizlik maaşı vs. Desteğiniz için şimdiden teşekkür ederim. Hiçbir kadının hakkının yenmediği, adaletin tam ve güvenli sağlandığı nice aydınlık günlere... Sevgiler

Öncelikle okurumuzu tebrik edelim; okurumuza ve bebeğine uzun, mutlu ve sağlıklı bir ömür dileyelim. Okurumuzun sorusunun sonunda yer verdiği temennisine gönülden katıldığımızı da not düşelim.

Gelelim yanıtımıza. Kural olarak belirli süreli iş sözleşmesi süresi sonunda kendiliğinden sona erer. Böylece taraflar arasındaki iş ilişkisi (sözleşmesi) son bulmuş olur. Yasal olarak bu bir işten çıkarma sayılmaz. İşveren sözleşmeyi yenilemek zorunda değildir.

Ancak, Yargıtay içtihadı gereği, sözleşmesi sona eren ve işveren tarafından sözleşmeyi yenileme teklifi yapılmayan özel öğretim kurumu çalışanı öğretmene (1 yılını doldurmuşsa) kıdem tazminatı ödenmesi zorunludur. Ayrıca, kullanılmayan yıllık izin ücretleri ile diğer ücret, fazla mesai vb. tüm alacaklar da ödenmek zorundadır. Öte yandan öğretmenin son 3 yılda 600 gün primi varsa ve son 120 günde iş sözleşmesi kapsamında olma koşulu (fiili çalışma veya prim gerekmiyor) mevcutsa, öğretmene işsizlik ödeneği de bağlanır.

Bu bilgiler ışığında okurumuzun durumuna bakalım. Analık izninde olduğu sırada okurumuzun iş sözleşmesinin süresi ve dolayısıyla iş sözleşmesinin kendisi sona erecek. Bu sözleşmenin yenilenmesinin önünde hiçbir engel yok. Okurumuzun analık izinde olması sözleşmenin yenilenmesine bir engel teşkil etmiyor.

Bununla birlikte işveren sözleşmeyi yenilemeyi teklif etmezse okurumuza kıdem tazminatı ile yukarıda belirttiğim hakları ödemek zorundadır. Bunun için okurumuzun yapması gereken herhangi bir şey yoktur. Okurumuz bu aşamada sadece bekleyecek. Sözleşmesi yenilenmediği takdirde de haklarını talep edecek. Okul ödeme yapmazsa okurumuz önce arabulucuya başvurarak, anlaşma sağlanamadığı takdirde de dava yoluyla haklarını talep edebilir. Detaylar için: Sözleşmesi yenilenmeyen öğretmenin hakları

Eğer kurum diğer öğretmenlerin sözleşmesini yeniler ancak sadece okurumuzun (ve benzer durumda olan kadın işçilerin) sözleşmesini yenilenemezse, yani sözleşmenin yenilenmesinde cinsiyet, hamilelik ve doğuma dayalı bir ayrımcılık yaparsa, kanımca, okurumuz ayrımcılık tazminatı da isteyebilir. Detaylar için: Hamilelik nedeniyle sözleşmenin yenilenmemesi ayrımcılıktır

Bir önemli noktanın daha altını çizelim. İşveren 31 Ağustos 2020 tarihinde sözleşmenin süresinin sona ermesi nedeniyle okurumuzun SGK çıkışını yaparsa, SGK’nin yasaya aykırı yönetmelik değişikliği nedeniyle okurumuza 10 gün daha analık ödeneği verilecek ve ardından ödenek kesilecek. Bununla birlikte okurumuz koşullarını sağlıyorsa işsizlik ödeneği için başvuru yapıp işsizlik ödeneği bağlatabilir.