Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararına ilişkin bir infografik ve video çalışması hazırladı. Çalışmada, Türkiye’de kadına yönelik şiddetin durumu ele alınırken, İstanbul Sözleşmesi’nin bu şiddeti önlemedeki önemi de vurgulandı. “İstanbul Sözleşmesi'nden vazgeçmiyoruz. Sözleşme bizim için yürürlüktedir, uygulayın” denilen çalışmaya göre, Türkiye’de son 10 yılda en az 2727 kadın toplumsal cinsiyet ayrımcılığına dayalı şiddet nedeniyle hayatını kaybetti.

Çalışmada, 2020 yılında 185 kadının eşi, eski eşi, sevgilisi ve nişanlısı tarafından öldürüldüğü belirtildi. Yine 2020 yılında,

■ 265 çocuk istismar edildi,

■ 96 kadın tecavüze uğradı,

■ 818 kadın seks işçiliğine zorlandı,

■ 284 kadın öldürüldü

■ 255 kadının ölümü şüpheli.

■ Öldürülen her 10 kadından beşi ev içi şiddet nedeniyle yaşamını yitirdi.

■ Hayatını kaybeden her 5 kadından 1 ayrılmak istediği için öldürüldü.

TİHV’in hazırladığı infografikteki bilgiler şöyle:

2021’in ilk dört ayında

■ 108 kadın öldürüldü,

■ 74 kadının ölümü şüpheli.

TOPLUMSAL CİNSİYET TEMELLİ ŞİDDETE KARŞI ULUSLARARASI MÜCADELEDE KÖŞE TAŞLARI:

■ 1985 - Nairobi Konferansı’nın sivil toplu forumunda kadına yönelik şiddet ilk kez gündem edildi.

■ 1992 - CEDAW 19 No’lu tavsiye kararı ile, taraf devletlere, kadına yönelik şiddeti önleme yükümlülüğü getirildi.

■ 1993 - Kadınlara Yönelik Şiddetin Bertaraf Edilmesi Sözleşmesi, Meclis Genel Kurulu’nda kabul edildi.

■ 1995 - Pekin Deklerasyonu ve Eylem Platformu kabul edildi.

■ 1999 - Roma Statüsü ile cinsiyet temelli birçok suç, uluslararası ceza hukukunda tanımlandı.

■ 2002 - Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nde Kadınların Şiddete Karşı Korunmasına İlişkin Tavsiye Kararı alındı.

■ 2011 - Kadına yönelik şiddet ve ev içi şiddeti ayrıntılı şekilde ele alan en kapsamlı uluslararası sözleşme olan İstanbul Sözleşmesi imzalandı.

■ İstanbul Sözleşmesi’ni 45 ülke imzaladı

■ İstanbul Sözleşmesi’ni 34 ülke onayladı

İSTANBUL SÖZLEŞMESİ’NİN İZLEME MEKANİZMASI OLAN GREVIO’NUN 2018 TÜRKİYE RAPORUNDAN KİMİ ÖNERİLER:

● Toplumsal cinsiyet rollerini pekiştiren söylemle mücadele edilmeli.

● Ders kitapları ve müfredattan cinsiyetçi içerikler ayıklanmalı.

● Kız çocuklarının okullaşma oranı 4+4+4 sistemi sonrası alarm veriyor. Önlem alınmalı.

● ŞÖNİM merkezli mekanizma yetersiz. Tecavüz kriz merkezleri, cinsel şiddet yönlendirme merkezleri kurulmasının önü açılmalı.

● Kolluk güçleri kadınlara yönelen şiddete karşı önlem alınmalı.

● Keşisimsel (çoklu) ayrımcılıkla mücadele edilmeli.

● Bütçeler, toplumsal cinsiyete duyarlı bir şekilde hazırlanmalı.

● Türkiye’de kadınların deneyimleri sağlıklı bir şekilde araştırılmalı, istatistik toplanmalı ve paylaşılmalı.

● Sığınma evlerinin sayısı ve kapasitesi arttırılmalı.

● Sığınma evinde kalması gerekmeyenler ya da bunu istemeyenler için farklı barınma imkanları sağlanmalı.

● Zorla evliliklerle mücadele edilmeli.

● 6284 Sayılı Kanun’un etkin bir şekilde uygulanması sağlanmalı. Şiddet durumunda uzlaştırma ve arabuculuk yoluna başvurulmasına seyirci kalınmamalı.

Son 10 ayda

■ 8 eyleme müdahale edildi

■ 2 eylem engellendi

■ 75 kişi işkence ve kötü muamele ile gözaltına alındı

■ 4 kişi polis müdahalesi nedeniyle yaralandı

■ 2 siyasi partinin 2 ilde (Artvin ve Edirne) ve 4 ilçede (Borçka, Hopa, Seyhan ve Sultangazi) binalarına astıkları İstanbul Sözleşmesi pankartları polis tarafından indirildi.

■ Denizli’de İstanbul Sözleşmesi ile ilgili yapılan eyleme katıldıkları gerekçesiyle İran vatandaşı 4 mülteci ‘kamu düzenini bozmak’ iddiasıyla gözaltına alındı ve haklarında sınır dışı etme kararı verildi.

İnfografiğe ulaşmak için TIKLAYIN.

Fotoğraf: Ekmek ve Gül