Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (HEDEP) Muş Milletvekili Sümeyye Boz, İşçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş'ın yanıtlaması üzere Belediye Kanunu’nda hükmü yer almasına rağmen belediyelerin kadın sığınma evi açmaması, kadın konukevi/sığınma evlerinde yaşanan sorunlar ve kadına yönelik şiddet vakalarına dair hukuksal düzenlemelere uyulmaması hk. araştırma ve soru önergesi verdi.

ŞİDDETE KARŞI 'SÖZDE' SIFIR TOLERANS

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı'nın ŞÖNİMlerde, 30 Haziran 2023'e kadar toplam 1 milyon 594 bin 254 kişinin yararlandığı, 81 ilde Aile Bakanlığına bağlı 2 bin 779 kapasiteli 112 kadın konukevi, yerel yönetimlere bağlı 735 kapasiteli 33 kadın konukevi, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü'ne bağlı 90 kapasiteli 3 kadın konuk evi, sivil toplum kuruluşuna bağlı 20 kapasiteli 1 kadın konuk evi olduğunu açıklamıştı. Boz, soru önergesinde söz edilen verilerin karşısında kadın konukevlerinin yeterli olmadığının birçok kez dile getirildiğini ifade eti. İktidarın "şiddete karşı sıfır tolerans" ilkesini benimsediği ifade edilse de Boz, buna rağmen belediyelerde dahi, Belediye Kanunu'nun hükmüne uyulmadığını, yerel yönetimlere bağlı konukevi sayısının oldukça düşük olduğunu vurguladı. 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 14'üncü maddesi “Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 100 bin üzerindeki belediyeler, kadınlar ve çocuklar için konukevleri açmak zorundadır” şeklinde açık bir hüküm bulundurması ve İçişleri Bakanlığının konukevlerine dair genelgesine rağmen bu hükmün yerine getirilmediğini söyleyen Boz, nüfusu 100 bin üzerinde olan Muş Belediyesi'nin konukevi açmadığını vurguladı.

ÜÇ BAKANA SORU ÖNERGESİ

Önergede verilen bilgilerin ışığında Boz, üç farklı bakana sorular yöneltti. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya'ya yanıtlaması için şu soruyu yönetti; 

"İçişleri Bakanlığı’nın 2022 yılı genelgesinde Valilere, belediyelerin kadın konukevi açmalarına yönelik çalışmalarının takipçisi olmaları ve gerekli koordineyi sağlayarak bu alandaki faaliyetlere ilişkin ilerleme raporlarını iki aylık periyotlar halinde İçişleri Bakanlığı’na bildirmeleri talimatı verilmiştir. İlgili illerin Valileri söz konusu çalışmaları takip etmiş midir? İlgili illerin Valileri ilerleme raporları hazırlamış mıdır ve Bakanlığa bildirilmiş midir?"

Boz, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanına ise;

1- 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14’üncü maddesi “Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 100 bin üzerindeki belediyeler, kadınlar ve çocuklar için konukevleri açmak zorundadır” şeklinde açık bir hükmü bulunmasına rağmen Türkiye genelinde yerel yönetimlere bağlı 33 kadın konukevi bulunmasına ilişkin Bakanlığınızın girişimleri olacak mıdır?
2- 7 Nisan 2022 tarihli İçişleri Bakanlığı açıklamasına göre nüfusu 100 binin üzerinde olan 215 belediyeye Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele 2022 Faaliyet Planı genelgesi yollamış, bu belediyelerin kadınlar ve çocuklar için konukevleri açma zorunluluğu olduğunu açıklayarak çalışma yürütülmesi istenmiştir. 2023 Kasım ayı itibariyle 215 belediyeden kaçı konuk evi açmıştır?
3- Nüfusu 100 binin üzerinde olan 215 belediyenin Belediye Kanunu 14’üncü maddesi ve İçişleri Bakanlığının genelgesinin dikkate almamasının gerekçesi nedir? 215 belediyenin Belediye Kanunu’na rağmen konuk evi açmamasına dair inceleme/soruşturma başlatılacak mıdır?
4- Muş Belediyesi’nin sığınma evi açmamasına ilişkin Belediye Başkanının konu ile ilgilenmediği Bakanlığınızın bilgisi dahilinde midir? Bakanlığınız söz konusu olaya ilişkin kadın hakları lehine adım atacak mıdır?
5- Nüfusu 100 binin üzerinde olan belediye sayısı kaçtır? Nüfusu 100 binin üzerinde olmasına rağmen kadın konuk evi açmayan belediye sayısı kaçtır? sorularını sordu.

Önergede Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanına, şu sorular yöneltildi:

1- 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14’üncü maddesi “Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 100 bin üzerindeki belediyeler, kadınlar ve çocuklar için konukevleri açmak zorundadır” şeklinde açık bir hükmü bulunmasına rağmen Türkiye genelinde yerel yönetimlere bağlı 33 kadın konukevi bulunmasına ilişkin Bakanlığınızın girişimleri olacak mıdır?
2- 7 Nisan 2022 tarihli İçişleri Bakanlığı açıklamasına göre nüfusu 100 binin üzerinde olan 215 belediyeye Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele 2022 Faaliyet Planı genelgesi yollamış, bu belediyelerin kadınlar ve çocuklar için konukevleri açma zorunluluğu olduğunu açıklayarak çalışma yürütülmesi istenmiştir. 2023 Kasım ayı itibariyle 215 belediyeden kaçı konuk evi açmıştır?
3- Nüfusu 100 binin üzerinde olan 215 belediyenin Belediye Kanunu 14’üncü maddesi ve İçişleri Bakanlığının genelgesinin dikkate almamasının gerekçesi nedir? 215 belediyenin Belediye Kanunu’na rağmen konuk evi açmamasına dair inceleme/soruşturma başlatılacak mıdır?
4- İçişleri Bakanlığı’nın 2022 yılı genelgesinde Valilere, belediyelerin kadın konukevi açmalarına yönelik çalışmalarının takipçisi olmaları ve gerekli koordineyi sağlayarak bu alandaki faaliyetlere ilişkin ilerleme raporlarını iki aylık periyotlar halinde İçişleri Bakanlığı’na bildirmeleri talimatı verilmiştir. İlgili illerin Valileri söz konusu çalışmaları takip etmiş midir? İlgili illerin Valileri ilerleme raporları hazırlamış mıdır ve Bakanlığa bildirmiş midir?
5- Muş Belediyesi’nin sığınma evi açmamasına ilişkin Belediye Başkanının konu ile ilgilenmediği Bakanlığınızın bilgisi dahilinde midir? Bakanlığınız söz konusu olaya ilişkin kadın hakları lehine adım atacak mıdır?
6- Nüfusu 100 binin üzerinde olan belediye sayısı kaçtır? Nüfusu 100 binin üzerinde olmasına rağmen kadın konuk evi açmayan belediye sayısı kaçtır?

Fotoğraf: Sümeyye Boz