İran'da protestolar dördüncü haftaya girerken eylemlerdeki kitleselliğin artması dikkat çekiyor. Çeşitli öğrenci, işçi ve esnaf konseylerinin çağrısıyla cumartesi sabah saatlerinden itibaren Tahran, Şiraz, İsfahan, Arak, Sanandaj, Karaj, Refsanjan, Meşhed, Raşt gibi birçok ilde kitlesel gösteriler düzenlendi.

Sabahın ilk saatlerinde Sanandaj ilinde başlayan eylemlere polis ateş ederek karşılık verdi. Kürdistan İnsan Hakları Ağı, çevik kuvvet ve paramiliter Besic güçlerinin halka ateş ettiğini ve en az 5 kişiyi öldürdüğünü açıkladı. İnsan hakları örgütü Hengaw da yine Sanandaj kentinde arabasında korna çaldığı için polis kurşunuyla öldürülen genç erkeğin kimliğinin tespit edildiğini ve adının Dariush Alizadeh olduğunu açıkladı. Arabasında öldürülen Alizadeh’in görüntüsü sosyal medyada yayımlanmış ve büyük tepkiye yol açmıştı.

İran’da protestoların başından itibaren caddelerde ve sokaklarda trafik oluşturarak korna çalmak, polis güçlerini protesto etme yöntemi olarak halk tarafından kullanılıyordu.

Yerel kaynaklara göre, sadece sabah saatlerinde Sanandaj’da güvenlik güçlerinin ateş açması sonucu 30’dan fazla kişi yaralandı. Sanandaj ilinin internet erişimi ise tamamen kesildi.

YOKSUL MAHALLELER AYAKLANDI

Başkent Tahran’daki eylemler ise güney mahallelerine taştı. Güneyde Tahran Pars, Şeriati Caddesi ve Nazi Abad gibi mahalleler, Tahran’ın en yoksul ve en kalabalık bölgeleri arasında. Dolayısıyla eylemler açısından çok kritik yerler. Özellikle Nazi Abad’da halkın kitlesel şekilde sokağa çıkması ve “Hameney’e ölüm”, “Diktatöre ölüm”, “Bu protesto değil devrimdir” sloganları atması diğer bölgelerin hareketlenmesini de etkiledi.

Polis ve çevik kuvvet güçlerinin saldırısı ve halkı bastırmak için ateş açması ise protestoları sonlandıramadı. Halk karşılık vererek polis güçlerini püskürttü.

Ayrıca yine Tahran’da halkın polisin gözaltı aracına yönelmesi sonucu protestolarda gözaltına alınan birçok kadın serbest bırakıldı.

Meşhed ilinde ise kitlesel devam eden protestolarda genç bir kadının polis kurşunuyla ölmesi öfkeyi arttırdı. “İran İslam Cumhuriyeti istemiyoruz”, “Kadın, yaşam, özgürlük”, “Silahlanacağımız günden korkun” sloganları ise yaygın olarak atıldı.

ESNAF KEPENK İNDİRDİ

Esnafın kepenk indirme çağrısı ise çeşitli bölgelerde karşılık buldu. Tahran Kapalıçarşı ve Tecriş Çarşısı’nın kapanması önemli bir dönüm noktası. Ayrıca Şiraz, Javanrud, Kirmanşah, Sanandaj, Merivan, Bukan, Saqqez ve Mahabad şehirlerinde esnaf ve pazarlar çağrılara yanıt vererek kepenkleri indirdi.

Tahran’ın Kapalıçarşı yakınlarındaki Pamnar Caddesi’nde esnafın “Diktatöre ölüm” sloganı attıkları videolar yayımlandı. Ayrıca videolarda esnafın Saadi metrosuna kadar olan pazar alanının sokaklarını ele geçirdiği ve çarşıda bulunan polis kulübesini yaktığını görülüyor.

ÖĞRENCİ HAREKETİ DİNMİYOR

Öğrencilerin yaygın ve kitlesel protestoları da gece saatlerinde sokaktaki halkla iç içe geçti.

Geçtiğimiz haftalarda öğrencilerin güvenlik güçleri tarafından saldırıya uğradığı Tahran’daki Şerif Üniversitesi, üniversitenin tüm kapılarının kapatıldığını duyurdu. Öğrenciler eylemlere ve boykota devam edeceklerini duyurdu.

El Zahra Üniversitesinde, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin ziyaretine tepki olarak kadın öğrencilerin “Yozlaşmış bir sistem istemiyoruz, cani bir misafir istemiyoruz” sloganları dikkat çekti.

Politeknik, Tahran Merkez, Qazvin, İsfahan, Tahran, Tahran Suhank, Damqan, Harazmi, Tebriz gibi birçok üniversitede de öğrenciler protesto gösterileri düzenledi.

Cumartesi eylemlerini örgütleyenlerin önemli oranda öğrenci konseyleri olduğunu belirtmek gerekiyor.

LİSELİ KIZLARA POLİS SALDIRDI

Mahsa Amini’nin doğum yeri olan Saqqez’de liseli kız öğrenciler, okullarında “Diktatöre ölüm” ve “Kadın, yaşam, özgürlük” sloganları attı. Sokağa doğru yürüyen öğrencilerin eylemi halkın protestosuyla iç içe geçti. Polis ise copla liselilere saldırmaya başladı. Karaj, İsfahan gibi illerde ise liselilerin eylemleri yaygındı.

Fotoğraf: Sarkhat (Arşiv)