Arjantin’de kadınlar, kürtajın suç olmaktan çıkarılması yasal bir hak haline getirilmesi mücadelesini yeniden yükseltiyor. Yeni seçilen Devlet Başkanı Alberto Fernandez de mücadeleye destek verdiğini ve yasa teklifi hazırlığında olduğunu açıkladı.

Kadınlar ise taleplerini yinelemek için çarşamba günü Arjantin’de bir miting düzenledi.

Yasayı destekleyenlerin kıl payı kaybettikleri, kazansalardı hamileliğin ilk 14 haftası için kürtajı yasal hale getirerek Güney Amerika’daki en büyük yasal düzenlemeyi hayata geçirecek olan 2018 yılındaki Senato oylamasından bu yana, siyasal zemin önemli ölçüde değişti.

HAREKET DAHA BÜYÜK VE GÜÇLÜ

El Cezire’den Natalie Alcoba’nın haberine göre; başkent Buenos Aires’deki Arjantin meclis binası dışında, kadın hareketi tarafından düzenlenen mitinge 5 yaşındaki kızı Juana’yı getiren Öğretmen Maite Linares, “2018’den farklı hissettiriyor… Olabileceği ihtimali varmış gibi” diyor ve ekliyor: “Hareket daha büyük, daha güçlü ve daha fazla kişi davamıza katıldı”
O gün bir fark da yeni Devlet Başkanı Alberto Fernandez’in yasayı desteklemesi ve Arjantin meclisine sunulmak üzere bir yasa tasarısı hazırlaması.

Arjantin’de kürtaj yasa dışı kabul ediliyor. Cinsel saldırı veya annenin sağlık riski taşıması dışında kürtaj yaptırmanın cezası hapis. Bu istisnai durumlar söz konusu olduğunda bile yine de yasal prosedüre erişim sınırlı. Özellikle, Katolik Kilisesi’nin nüfuzunun belirleyici olduğu daha muhafazakar bölgelerde durum böyle ve doktorlar, ahlaki ya da dini gerekçelerle işlemi uygulamaktan imtina ediyorlar.

KADINLAR SOKAKLARA GERİ DÖNDÜ

19 Şubat Çarşamba günü, yasayı destekleyenler sokaklara geri döndü.

Ülke çapında en az 80 etkinlik planlandı. Buenos Aires’te yakıcı güneşten korunmak için bileklerine ve başlarına sardıkları kürtaj hakkı savaşının sembolü olan yeşil mendilleriyle birlikte binlerce kişi şehir merkezine akın etti.

Yolda yeşil parıltılar oluştu. Ayrıca, Şilili kolektif La Tesis’in, geçen yıl büyük etki uyandıran şarkısı da kalabalığa öncülük etti.

Kızı Juana’nın elini tutarken Linares düşüncelerini, “Devlet, bedenlerimiz üzerinde karar vermeyi sürdüremez. Çünkü kadınlar karar verme hakkına; bedenlerimizi bir mücadele, özgürleşme ve güçlenme alanı olarak görme hakkına sahip.” şeklinde ifade ediyor.

KIZIMA DAHA İYİ BİR DÜNYA BIRAKMAK İSTİYORUM

Siyaset bilimci Magalin Troffeli de bu düşünceyi paylaşıyor. 12 yaşındaki kızı Mora’nın isteğiyle ve onunla birlikte Pilar şehrinin 70 kilometre dışına yolculuk eden Troffeli duygularını, “Burada olmak benim açımdan çok duygusal. Gözümden yaş gelmek üzere” diyerek dile getiriyor: “Kızıma daha iyi bir dünya bırakmak istiyorum. Ve bugünü birlikte yaşamak. Bu unutulmaz bir an. Ne olduğuna bakmaksızın burada olmak kendi içinde bir sonuçtur” diyor.

Kürtaj hakkının yasallaşması için mücadele eden Arjantinli kadınların şarkısı: Artistas por el aborto legal (Yasal kürtaj için sanatçılar)

KÜRTAJ BİR KAMU SAĞLIĞI SORUNUDUR

Kadın hareketi geçen yıl, hamileliğin ilk 14 haftasında (Özel hallerde daha uzun da olmak üzere) kamusal olarak fonlanan resmi, güvenli bir kürtaja erişim için “Kadınlar ve gebe kalabilen diğer kimlikleri” koruyacak bir yasa teklifi sunmuşlardı.

Bu yasa teklifi 2019 yılında hiç tartışılmadı ve Arjantin yasama organında dikkate alınması gereken bir teklif olarak kaldı. 2018 yılında hükümet, Arjantin’de her yıl gizli bir şekilde 350 binden fazla kürtaj yapıldığı tahmininde bulunmuştu. İnsan hakları grupları bu sayının 500 binden daha fazla olduğunu düşünüyor.

Devlet Başkanı Fernandez’e göre, kürtajın yasallaşması bir kamu sağlığı sorunu. Kürtaj söz konusu olduğunda Arjantin’in bir riyakarlık yaşadığını dile getiren Fernandez, sık sık kürtajın suç olmaktan çıkarılması ve yasallaşmasına desteğini açıklıyor.

Fernandez, kanuna aykırılık halinin kadınları gizli kürtaja ittiği görüşünde. Fernandez, “Eğer kadın varlıklı ise güvenli şekilde kürtaj yaptırmanın bir yolunu bulabilir; ancak, eğer ki kadın yoksul ise o zaman kadın çok daha büyük bir risk altında” diyor.

“Kürtajı yasallaştırmanın, kürtajı mecburi kılacağını düşünenler de var. Kürtaj hiç kimse için bir zorunluluk değil. Bu kamu sağlığı perspektifinden çözmek zorunda olduğumuz bir mesele.” diyen Fernandez, şöyle devam ediyor: “Maddi durumu elvermeyen ve kürtaj yaptırmak zorunda olan bir kadının, sihirbaz bir hekimin ellerinde bir iğneyle öldürüleceği ya da incitileceğini bilerek vicdanımla huzur içinde yaşayamam.”

Fernandez’in teklifini resmi olarak ne zaman açıklayacağı henüz belirsiz. Kesin olan bir şey varsa o da yasanın Arjantin’de güçlü etkisi olan Katolik Kilisesi’nden ve yasaya karşı kampanya yürüten diğer kürtaj karşıtı gruplardan sert bir muhalefetle karşılaşacak olduğu.

KİLİSE 8 MART’I İSTİSMAR ETMEYE HAZIRLANIYOR

El Cezire’nin haberine göre Katolik Kilisesi, 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nde, Lujan şehrindeki önemli bir katedralde, “Yaşamı savun, kadınlarımızı savun” başlığı altında özel bir ayin düzenleyecek. Ayrıca, “doğmamış çocuklar günü” diye 28 Mart’ta da bir başka yürüyüş yapılması planlanıyor.

Bu hafta Arjantin radyosunda yaptığı bir konuşmada, Arjantin Piskoposluk Konferansı Başkanı Oscar Ojea, “Kadın kendi bedeninin sahibidir. Bu, çeşitli medyalar aracılığıyla hep söylediğimiz bir şey. Ama olay bu değil. Biz tüm bir yaşamı, her yaşamı; her birimizin ve herkesin haklarını savunuyoruz” diye iddia etti. 

Kürtaj hakkı kampanyalarının organizatörlerinden biri olan Avukat Monica Menini, bu yılın, uzun yıllar süren mücadele açısından önemli bir yıl olacağını söylüyor.

Menini, kamuda ve kişisel olarak kürtaj yanlısı olmayabilecek olan fakat kadınların tercihlerinin önünde durmamaları gerektiklerine inanan milletvekilleri arasında büyük bir değişimin olduğunu belirtiyor.

İHTİMALLER 2018’DEN DAHA İYİ

Menini, adayların ilk kez kürtaj meselesindeki pozisyonlarını belirlemek zorunda kaldıkları 2019 seçim kampanyasının önemli bir dönüm noktası olduğunu söylüyor.

Örneğin, ülkenin kuzeyindeki muhafazakar bir yargı alanı olan Menini’nin şehri Salta’da, 2018 yılında, yasallaştırma lehine oy kullanan milletvekili ya da senatör yoktu. Menini, bu yıl, desteklerini ifade eden birkaç meclis ve senato üyesinin olduğunu dile getiriyor: “Bunun nasıl sona ereceğini hiç bilmiyoruz. Ama, kuşku yok ki, ihtimaller 2018 yılındakinden daha iyi” diyerek sözlerine son veriyor.

Kaynak: Evrensel Gazetesi / Çeviren: Mert Demir