Kürtaj hakkının tanınmadığı ya da sıkı kurallarca sınırlandırıldığı ülkelerde çocuk sahibi olmak istemeyen kadınlar illegal kurumlara başvuruyor. Herhangi bir denetim mekanizmasına tabi tutulmadan gerçekleştirilen kürtajlardaki enfeksiyon ile yaşanan kadın ölümlerinin sayısı oldukça fazla.

Bunu artık biliyoruz. Biz de hep ölümlerden bahsediyoruz! Halbuki kadını öldürmeyen yasalar da var, hapsediyorlar!

Sağlık sorunları, ekonomik sorunlar, o kültürün sahip olduğu ahlak kurallarından kaynaklı sebepleri olabilir. Ya da tecavüz sonucu oluşan gebeliği istememek gibi son derece insani bir talebi olabilir. Her şey bir yana sadece çocuk sahibi olmak istememek, anne olmaya kendini hazır hissetmemek olabilir sebebi. Bu gebeliği “kendi imkanlarınızla” sonlandırmaya çalışırken, ola ki bu sağlıksız koşullarda ölmediniz, hemen devletin radarına giriyorsunuz ve devlet size ölmemenin bedelini cezaevi ile ödetiyor! Üstelik kürtaj yapmış olma potansiyelini görmeleri bile yeterli.

ÖLDÜRMEYEN KÜRTAJ YASASI HAPSEDİYOR

Bunun büyük örneği ve mücadelesi son dönem El Salvador’da yaşanıyor.
20 yaşındaki İmelda Cortez 12 yaşından bu yana üvey babasının istismarına maruz kalıyor, bu istismar sonucu hamile kalıyor. Bir gün şiddetli ağrı ve kanama nedeniyle annesi Cortez’i hastaneye götürüyor. Acil servis doktoru kürtajdan şüphelenip polisi arıyor. Bebeğin sağlıklı doğurulduğundan emin olunduktan sonra, bir hafta hastanede tutulan Cortez cinayet suçlamasıyla doğru cezaevine gönderiliyor. İstismar ve tecavüz kurbanı olduğunu belirtmesi, hamilelikten haberi olmadığını söylemesi de Cortez’i anlamalarına yetmiyor.

Ama Cortez hastanedeyken istismarcı üvey babası onu ziyaret edebiliyor, buna izin veriliyor! Hatta istismarcı üvey baba, herhangi birine bir şey anlatması halinde onu, kardeşlerini ve annesini öldürmekle tehdit ediyor. Yanında bu tehdide şahit olan bir hasta kayıtsız kalmıyor ve bu durumu yetkililere bildiriyor. Buna rağmen adam hala serbest gezerken, El salvador savcıları Cortez’i bu durumu kendini haklı çıkarmak için kötüye kullanmakla suçluyorlar. Ta ki DNA testi sonucu ile babasının doğruluğu tespit edilene kadar.

Malesef Cortez ilk değil. El Salvador’da çok sıkı şekilde yürütülen kürtaj yasası gereği kadınlar direk cinayet suçuyla yargılanıyorlar. Kürtaj yasası mağduru bir kadının kendi durumunu anlatırken kurduğu "Kızım doğdu, benim özgürlüğüm elimden alındı," o kadar kolay söylenebilecek bir cümle değil.

Bugün hala 24 kadının 15 ila 30 yıl arasında aldıkları cezalarla hapishanelerde tutulduğu biliniyor. Onlardan biri, Teodora del Carmen Vasquez hapishaneden çıktıktan bir kaç hafta sonra hayatından 10 yılını çalan bu yasanın değiştirilmesi için mücadeleye başlayanlardan!
El Salvador’da kürtajın yasaklandığı günden beri hamileliği sağlıklı bir bebekle sonlanmayan her kadına şüpheyle bakıldığını söyeyen Vasquez durumunu şöyle özetliyor: “Şu an içinde bulunduğumuz durum ile bir kaç yıl içinde El Salvador’da kadın olmak suç sayılacak. Şimdi konuşma zamanı, şimdi harekete geçme zamanı!"

Ceza almanın ekonomik boyutu da var tabii ki. Eğer zenginseniz ve sağlıksız koşullarda kürtaj yaptırmak zorunda kalırsanız iyi bir avutkatla 8 yıl ceza alır, bunu ev hapsi veya kefalete çevirebilirsiniz. Ama Vasquez gibi yoksulsanız devletin size atadığı avukatınızla hiç tanışmamış olabilir ve cinayet suçundan ağırlaştırılmış bir ceza alıp 30 yıl hüküm giyersiniz.

21 YILLIK YASAĞA KARŞI MÜCADELE
Kürtaj, El Salvador’da 21 yıl önce yasaklandı. Aslında kadın hakları savunucularının ısrarlı mücadeleri sonucu meclis gündemine sunulan, kürtaj yasağının esnetilmesini öngören bir taslak var. Fakat komisyonunun işi oldukça yavaştan alıyor, taslak 2 yıldır sürüncemede bekletiliyor. El Salvador’da gelecek yıl yapılacak seçimlere kadar da meclise getirileceği tahmin edilmiyor. Tabii kadın örgütlerinin beklemek gibi bir niyeti yok!
Kadın örgütleri şimdiye kadar ulusal ve uluslararası kampanyalar örgütleyerek cinayet suçlamasıyla hapsedilen 5 kadını özgürlüğüne kavuşturmayı başardı. Teodora del Carmen Vasquez, Mayra Figueroa, Elsy Rivera, Katherina Mazariego ve Maria Lopez bu yıl yerli ve uluslararası insan hakları gruplarının yaptığı eylemler sonrası serbest bırakıldı.