GÜNÜN KADINI: Kölelik karşıtı yazar Harriet Beecher Stowe
Tom Amcanın Kulübesi kitabıyla kölelerin durumu ve köle sahiplerinin vahşetini ilk kez ortaya koyan ABD’li yazar Harriet Beecher Stowe 14 Haziran 1811’de doğdu.

Babası rahip, annesi yazar olan Harriet Beecher Stowe’in annesi Roxana, Harriet 5 yaşındayken öldü. Hartford’da öğrenimine başladı ve öğretmen oldu. Ders verdiği Hartford Kız Akademisi’nde Latince, İtalyanca ve Fransızca öğrendi. 

1832’de ailesiyle Cincinatti’ye yerleşti. Burada ablasının açtığı okulda öğretmen olarak çalıştı. Köleliğin uygulanmadığı bir bölgede olan şehirde kaçak kölelerle tanıştı. Onlardan Güney eyaletlerindeki kölelerin kötü yaşam koşulları üzerine bilgi edindi. 1833 yılında bir magazinin öykü yarışmasına katıldı ve Ünde Lot hikayesiyle birinci oldu. 1834’te öyküsü dergide basıldı.

1843’te Mayflower Gemisiyle Amerika’ya Gelenlerin Torunlarından Manzaralar adlı romanı yayımlandı.

Harriet Beecher Stowe, 1836 yılında evlendikten sonra çalışmadı çocuklarının bakımıyla uğraştı. 1850 yılında yedinci ve son çocuğunu dünyaya getirdikten sonra maddi zorunluluklar nedeniyle İngilizce dersleri vermeye başladı. Bu sırada Kaçak Köle Yasası uygulamaya sokulmuş, kuzey eyaletlerindeki vatandaşlar, güneyden kaçmış köleleri sahiplerine iade etmeye mecbur bırakılmıştı. Harriet ve eşi buna uymadı. Eşi Calvin, Kentucky’deki bir tarım işletmesinden kaçan bir siyahı sakladı.

Harriet, kitabını yazmasından 25 yıl sonra oğluna yazdığı mektupta Tom Amcanın Kulübesi’ni nasıl yazdığını şöyle anlattı: “Halk tarafından kölelere reva görülen haksızlık ve vahşet konusunda neredeyse üzüntüden kalbim parçalanıyordu. Bazı geceler sen yanımda uyurken çocukları ellerinden alınan zavallı köle anneleri düşündüğümde ateş gibi yaşlar akardı gözümden.”

1851 yılında öyküsünün ilk bölümünü bitirdi. Önce ailesi okudu, sonra Washington’da National Era adlı bir gazeteye gönderdi. Yazı işleri kendisinden bu öyküden üç ay yayınlanacak bir tefrika yapmasını istedi.

1852’de yayımlanan Tom Amcanın Kulübesi’nde Amerika’nın güney eyaletlerinde köle sahiplerinin zulüm ve vahşeti anlatılmaktadır. Köle sahiplerini rahatsız eden bu roman, kölelik karşıtı hareketi ise tetiklemiştir. Kuzeyde ilgi gören, güneyde ise çok ağır eleştirilere maruz kalan kitabın satışına yasak bile getirilmiştir.

Harriet Beecher Stowe 1853 yılında ilk kez Avrupa’ya yolculuk yaptı. Burada da ilgi yanında eleştirilerle karşılaştı. Karşıtları romanın uydurma olduğunu iddia ederek onu itibardan düşürmeye çalıştı. Bunun üzerine “Eserin Gerçekliğini Kanıtlayan Açıklamalarla Hikayenin Dayandığı Gerçek Olay ve Belgeleri Ortaya Koyan Tom Amcanın Kulübesinin Anahtarı” kitabını yayımladı. Burada değişik belgelerin, söyleşilerin yanı sıra köle satış ilanlarından örnekler verdi.

Harriet ve ailesi köleliğin en azından kağıt üzerinde kaldırıldığı iç savaşın bitiminden sonra Florida’ya taşındı. Harriet orada kadınların seçim hakkı çalışmalarına katıldı. 1 Temmuz 1896 yılında, 75 yaşında hayata gözlerini kapadı.

Kaynak: Biyografi İnfo


TOM AMCANIN KULÜBESİ
Tom Amca’nın Kulübesi hem dünya edebiyatının klasiklerinden biridir hem de yarattığı toplumsal ve siyasi fırtınalarla ABD tarihine damgasını vurmuş bir romandır. Amerikan toplumunun kölelik konusundaki utanç verici tutumunu acımasızca yargılayan ve siyahların yaşadıkları acıları ayrıntılarıyla gözler önüne seren yapıt 1852’de yayımlandığında büyük tepki almıştı. Amerika’da kölelik kurumunun kaldırılmasında büyük rolü olduğu söylenen bu kitap köleliğin korkunçluğunu, ahlaki ve dinî açıdan yanlışlığını, özgürlüğü elinden alınmış insanın çaresizliğini dile getirir.


İlgili haberler
GÜNÜN KADINI: Margarethe Rothe

Beyaz Gül direniş örgütü Hamburg teşkilatının merkezi isimlerinden Margarethe Rothe 13 Haziran 1919'...

GÜNÜN KADINI: Çıplak ayaklı Heidi’nin yaratıcısı J...

Johanna Sypr’nin tanınma nedeni yazdığı Heidi kitabıydı. Hemen hemen tüm dünya dillerine çevrilen ki...

24 Nisan 1889| Hanna (Johanna) Kirchner doğdu

Faşizme karşı direnen, işçi ve kadın hakları savunucusu Hanna Kirchner (Stuntz), 24 Nisan 1889’da Fr...