Türkiye’de her yıl 100 bin kadından 7’sine yumurtalık kanseri tanısı konuyor. Çoğunlukla belirti vermeyip başka hastalıklarla karıştırılabilen yumurtalık kanseri bu nedenle sinsice gelişiyor ve geç fark ediliyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum, Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mete Güngör, ailesinde yumurtalık kanseri olan kişilerde riskin arttığına dikkat çekerken özellikle karın ağrısı, karında şişlik, gaz ve kabızlık gibi şikayetlere dikkat edilmesi gerektiğini söylüyor. Güngör 8 Mayıs Dünya Yumurtalık Kanseri Günü vesilesiyle yumurtalık kanseri riskini azaltan 10 etkeni anlattı.

1- AİLE HİKAYESİ ÖNEMLİ

Yumurtalık kanserlerinin yüzde 10-15’i genetik geçişle ortaya çıkıyor. Ailede yumurtalık kanseri ve meme kanseri olanların bilinmesi ve farkındalık çok önemli. Aile hikayesini bilmek daha aktif kararlara yardımcı olur.

2- SAĞLIKLI BESLENME HAYAT VERİR

Doğru ve sağlıklı beslenme bütün kanserlerde olduğu gibi yumurtalık kanserlerinde de çok önemli. Kilo aldırma ihtimali olan yağlı besinlerden, aşırı kırmızı et ve işlenmiş et ürünlerinden uzak durun. Yapılan çalışmalar özellikle düşük yağlı diyet, taze meyve tüketimi, zencefil, domates suyu, yeşil çay, biberlerin bitki türleri, kuruyemişler, marul ve keten tohumu tüketilmesinin yumurtalık kanseri riskini çeşitli oranlarda azalttığını gösteriyor.

3- DÜZENLİ EGZERSİZE VE YAĞ ORANINA DİKKAT

Vücudumuzdaki yağ oranıyla kanser arasında yakın ilişki bulunuyor. Yağ dokusundan salınan fazla miktardaki östrojen yumurtalık kanseri riskini artırıyor. Bu nedenle yapacağınız egzersizler ve sporla fazla kilolardan kurtulabilirsiniz. Yağ oranı düşeceği için kanser riskiniz de azalacaktır.

4- RUTİN KONTROLLERİ İHMAL ETMEYİN

Yaş ilerledikçe yumurtalık kanseri görülme oranı artıyor. En sık 63 yaşında görülüyor. Yani rutin kontroller çok önemli.

5- GENLERİNİZE BAKMAKTA FAYDA VAR

Bir kadının hayat boyu yumurtalık kanseri olma ihtimali yüzde 1-2’dir. Ancak genetik olarak ailesinden gelen BRCA1 ve BRCA2 genetik mutasyonları varsa bu oran BRCA1 için hayat boyu riskini yüzde 40’a, BRCA2 için de yüzde 10-20’ye çıkartıyor. Bu nedenle bu mutasyonlara sahip kadınlarda belli yaş gruplarında cerrahi önerilebilir.

6- ANNELİK VE EMZİRME YUMURTALIKLARA İYİ GELEBİLİR

Doğurganlık ve emzirme dönemi yumurtlamanın kesintiye uğradığı süreçler. Sık yumurtlamanın yumurtalık kanserinin oluşumunda rol oynadığı düşünülüyor. Bu nedenle çok doğum yapmış, özellikle erken yaşta gebelik yaşamış kadınlarda ve uzun süre emziren kadınlarda yumurtalık kanseri riski azalıyor.

7- DOĞUM KONTROL HAPI RİSKİ DÜŞÜRÜYOR

Yumurtlamayı engelleyen doğum kontrol hapları yumurtalık kanseri riskini azaltıyor. Genç yaş grubunda (20-30’lu yaşlar) toplam 1 yıllık devamlı veya aralıklı doğum kontrol hapı kullanmış olan kadınların hayat boyu yumurtalık kanseri riski yüzde 50 azalıyor. Kullanma süresi uzadıkça risk azalıyor ve ilacı kesseler dahi koruma uzun yıllar devam ediyor.

8- GEREKLİ GEREKSİZ İLAÇ KULLANMAYIN

Androjen içeren ilaçların, menopoza girdikten sonra sadece östrojen içeren ilaçların ve doğurganlığı artırıcı ilaçların kullanımı yumurtalık kanseri riskini artırabiliyor. Bu nedenle bu ilaçların kullanılmasını gerektiren durumlarda doktorunuzla bu olasılıkları konuşun. İlaç şeklinde veya güneşle D vitamini alınması kanser riskinizi azaltıyor.

9- HİJYEN DERKEN SAĞLIĞINIZDAN OLMAYIN

Genital bölgede hijyenik amaçlı kullanılan ürünlerde bulunan talk pudrasının kullanılması yumurtalık kanseri riskini artıran faktörlerden biri olarak karşımıza çıkıyor. 1970’lerden beri vücut ve yüz pudralarında talk ve asbestoz kullanılmıyor. İçinde talk olan ürünlerden uzak durun.

10- CERRAHİ MÜDAHALE

Son yıllarda yumurtalık kanserlerinin yarısının tüplerden kaynaklandığı görülüyor. Bu nedenle tüp ligasyonu yapılması veya tüplerin alınması yumurtalık kanseri riskini yarı yarıya azaltıyor. Ayrıca rahmin alınması da 1/3 oranında yumurtalık kanseri riskini azaltıyor.