Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın ilaçlara zam müjdesinden nasibini doğum kontrol hapları da aldı. Son zamlar sonrası, geçtiğimiz ay 90-100 lira bandında olan doğum kontrol haplarının fiyatları 200 liraya dayandı. Milyonlarca kadının gebelikten korunmak, polikistik over sendromuyla (PKOS) mücadele etmek, hormonlarını düzenleyebilmek, düzenli regl olabilmek vb. ihtiyaçlarla kullanmak durumunda olduğu ve SGK tarafından karşılanmayan haplara gelen zamlar hepimize pes dedirtti.

İki katına çıkan ilaç fiyatlarını tartıştığımız kadınların çoğu gelinen durumda bu ilaçları nasıl karşılayabileceğinden endişeli. Hepimizin aklında aynı soru: “E hadi bu ayı bir şekilde çıkardık diyelim, ya sonrası?” Çünkü yalnızca her ay her şeye gelen ve artık neredeyse sıradanlaşan zamlar da etkilemiyor doğum kontrol haplarını… Yıllardır kadınları cezalandırırcasına ay ay gelen 1 liralık, 3 liralık zamlar da söz konusu. Daha ağustos ayında yüzde 30’dan fazla zam gelmişti doğum kontrol haplarına, şimdi ise iki katından fazlası... Aylık gelirimizin son 100 lirasını kenara koymuşuz, doğum kontrol hapı alacağız. Bir zam geliyor, haplar artık 200 lira. Regl gerginliğiyle oturup hüngür hüngür ağlamamak gerçekten zor…

MİLYONLARCA KADIN BU İLAÇLARI KULLANMAK DURUMUNDA

Özellikle genç kadınlar isyan ediyor. Çünkü PKOS çok yaygın ülkemizde. Türkiye’de üreme çağındaki her 5-7 kadından birinin PKOS’tan etkilendiğini, hormon bozuklukları yaşadığını düşündüğümüzde tabloyu anlamak belki biraz daha kolaylaşır. Milyonlarca kadın PKOS’un yarattığı sorunlardan kurtulmak, düzenli regl olabilmek vb. için bu ilaçları kullanıyor. Zamlar sonrası kimle konuşsak hep aynı cümleyi duyduk: “Ben ilaç kullanmayınca regl olamıyorum, ne yapacağım şimdi?”

Bu tabloyu bir de ülkemizdeki genç kadın yoksulluğuyla birleştirelim. Genç kadın işsizliğinin arşta olduğu, KYK burslarının zar zor 1250 liraya çıkarıldığı, 4 kişilik ailelerin geçinmesi için açlık sınırında ücretlerin lütuf gibi görüldüğü koşullarda 200 liralık bu hapları nasıl karşılayacağız?

KADINLAR ÜREME SAĞLIĞI HAKLARINDAN MAHRUM BIRAKILIYOR

İşin cinsel sağlık, üreme sağlığı boyutu ise bambaşka bir dert… Bu kavramlar sağlıklı ve güvenli bir cinsel yaşantı özgürlüğümüzü, üreme yeteneklerimizi kullanıp kullanmayacağımızı ve ne zaman ne sıklıkta kullanacağımız konusunda karar verme özgürlüğümüzü kapsıyor. Ne var ki AKP iktidarı boyunca bu haklarımızın ellerimizden alınmaya çalışılmasına sıkça şahit olduk. Örneğin geçmişte sağlık ocaklarında ücretsiz verilen doğum kontrol haplarını ve kondomları bulmak artık çok zor. Fiili kürtaj yasağıyla ve “3 çocuk, 5 çocuk” söylemleriyle düşündüğümüzde tablo daha da netleşiyor. Kadınlar cinsel sağlık ve üreme sağlığı haklarından açıkça mahrum bırakılıyor. Son zamlar ise bunu kendi imkanlarıyla zar zor da olsa karşılamaya çalışan kadınları hepten zor duruma sokuyor. Önümüzdeki süreçte istenmeyen gebeliklerin artması maalesef sürpriz olmayacak.

CİNSEL SAĞLIK VE ÜREME SAĞLIĞI HAKKI LÜKS DEĞİL

Cinsel sağlık ve üreme sağlığı haklarımız lüks değil. Özellikle kadınlar için bu haklar yaşamlarını doğrudan etkileyen önemde. Gebelik, doğum, düşük, cinsel hastalıklar bakımından risklerle birlikte düşünüldüğünde sağlığımız ve yaşamlarımız bu hakların tanınmasına ve güvence altına alınmasına oldukça bağlı. Bu nedenle cinsel sağlık, üreme sağlığı ve doğurganlığı düzenleme hizmetlerini de kapsayan eğitim, bilgi ve/veya hizmetlerden yararlanma haklarımız güvence alına alınmak zorunda. Doğum kontrol haplarının SGK kapsamına alınması, sağlık kurumlarında ücretsiz temini de elbette bu kapsamda. Bu nedenle yalnızca tıbbi endikasyon durumunda değil, cinsel sağlık ve üreme sağlığı hakları kapsamında bu ilaçların tümünün ücretsiz sağlanması gerekiyor.

Görsel: Freepik