Suç karşısındaki cezalar, insanların sınıfsal, toplumsal rolleri nedeniyle değişirse bu durum toplumun vicdanını yaralamaz mı? Bir tepsi baklava çalan çocuk açlığının bedelini tutsak yıllarıyla öderken, çalıp, çırpıp talan edenler değil yargılanmak, sütten çıkmış ak kaşık gibi göze batarsa o toplum evrensel değerlerin ortak paydasında buluşabilir mi? Yasa koyucular, kendileri bu yasalara uymaz, yok sayarsa toplumsal barış olur mu? Suç ve ceza nedir? Adalet neye göre, kime göre, nasıl işler?

Bir katili sever miydiniz? Katil aynı zamanda mağdursa, onu koruma, kollama içgüdüsü duyar mıydınız? Bu katil büyük, yüce bir amaç uğruna cinayeti işlediğini, eylemi yaparken kurunun yanında yaşın da yandığını, masum birini de öldürdüğünü düşünse yine de onu anlamaya çalışır mıydınız? Ben Raskolnikov’u gerçekten sevdim. Oğlum, yeğenim gibi koruyup kollamak istedim. Sanırım siz de seveceksiniz. Bu sıradan bir kitap yolculuğu değil; suç, ceza, adalet, eşitlik, yasa arayışı, varoluşsal bir kriz. Sanki tanıdık bir yaşam, bildik bir dünya. Yoksulluk, açlık, sefalet, çaresizlik diz boyu. Öte yanda, tefeciler, sömürücüler, bitler, böcekler… Üniversite eğitimini açlık nedeniyle yarıda bırakmış Raskolnikov, eline geçirdiği bir balta ile tefeci kadın özelinde sisteme, sağa sola, cama çerçeveye, yasaya, yasa koyucularına ve en çok da kendine, koluna, bacağına, bütün bedenine indiriyor baltayı. Peki sonra diner mi vicdanındaki kanayan yara? Ya Sonya? Ah hayat kadını Sonya! Rahipler, rahibeler, başkalarının inançlarını sorgulayıp, parmak savuranlar senin kadar inançlı, senin kadar namuslu mu acaba?

Dostoyevski’nin Suç ve Ceza kitabı psikolojik, felsefi, polisiye türde değerlendirilse de bundan öte sosyolojik, biyolojik, toplumsal boyutları olan muhteşem bir eser. Yazar, suçla bağ kurmuş fakat sonuçlarını öngörememiş, yarım kalmış bir insanın hikayesini işler. Ahlak, değer, eylem, yasa, sevgi, çürümüşlük her yerde salkım saçak; id, ego, süperego, insan, psikoloji, itiraf ve sessizlik çığlık çığlığa. Bir kitap kahramanından çok öte Raskolnikov…