Okurumuzun Sorusu:

Merhaba. Süt iznimden dolayı her gün 1 buçuk saat erken çıkıyorum ancak işyerim 4 aydır yol ücretimi yatırmıyor. Süt iznimden dolayı karşılanmadığı belirtildi. Bu konuda yardımcı olabilir misiniz? Süt izni kullanan işçinin yol masrafı karşılanmıyor mu? Şimdiden teşekkürler.

Öncelikle okurumuzu tebrik edelim; okurumuza ve eşine bebekleriyle uzun, mutlu ve sağlıklı bir ömür dileyelim.

İş Yasası’nın 74. maddesine göre: “Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır.”

Süt izni yasal bir haktır. Kadın işçilerin süt izinlerini kullandıkları için yasa, iş sözleşmesi, toplu iş sözleşmesi ya da iş yeri uygulamasından kaynaklanan diğer haklarından yoksun bırakılması, İş Yasası’nın “eşit davranma ilkesi”ni güvence altına alan 5. maddesine aykırıdır.

Okurumuzun süt iznini kullandığı için yol parası hakkından mahrum bırakılması, açık ve net bir biçimde İş Yasası’nın 5. maddesi ile yasaklanmış ayrımcı bir tutumdur, yol ücretinin kesilmesi süt iznini kullanan kadın işçiyi adeta cezalandıran bir uygulamadır.

Eğer okurumuz yol ücreti almıyor, iş yerinin sunduğu servis imkanından yararlanıyor olsaydı ve her gün süt izni nedeniyle 1 buçuk saat işten erken çıktığı için akşamları servisi kullanamıyor olsaydı dahi işverenin işten eve dönüş için okurumuza toplu taşıma ücretini ödüyor olması gerekirdi.

Peki okurumuz ne yapabilir?

1) İşverene yazılı olarak başvurarak yol ücretinin kesilmesinin İş Yasası’nın 5. maddesine aykırı olduğunu belirtebilir, yol ücretinin (bugüne kadar ödenmemiş tutar da dahil olmak üzere) ödenmesini talep edebilir. Okurumuz iş yerine vereceği imzalı dilekçesinin bir örneğini iş yerine elektronik posta ile de gönderirse, ilerleyen aşamalar için, ispat bakımından önemli bir avantaj elde etmiş olacaktır.

2) İşveren mevcut yasaya aykırı tutumunda ısrar ederse, okurumuz İş Yasası’nın 24. maddesinin 2. fıkrası uyarınca haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanarak işten derhal ayrılabilir. Okurumuz önce arabulucuya giderek arabulucuda anlaşma olmazsa da dava yoluyla kıdem tazminatı, İş Yasası’nın 5. maddesi uyarınca ayrımcılık tazminatı, İş Yasası’nın 26. maddesi uyarınca işveren okurumuzu haklı fesih yapmak zorunda bıraktığı için ayrıca tazminat, ödenmeyen yol ücretleri, kullanmadığı yıllık izinlerinin ücretleri ile diğer yasal haklarını (içerdeki ücret, fazla mesai vb.) talep edebilir.

3) Okurumuz işten ayrılmaksızın da haklarını arayabilir. Okurumuz Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına şikâyette bulunabileceği gibi 5 yıl içinde arabulucu ve dava yoluyla hem ödenmeyen yol ücretlerini hem de ayrımcılık tazminatı isteyebilir.