Maraş depremlerinin üzerinden iki hafta geçti. Malatya’da Elâzığ yolu üzerinde bulunan yaklaşık 100 çadırın bulunduğu çadır kentlerden birindeyiz. Sağlıklı koşullara erişimin halen sağlanmadığı, tuvalet ve hijyen sorunlarının giderek kötüleşmesine depremzedeler tepkili.

‘YARDIMLARIN ULAŞMADIĞI DURUMDAYIZ’

Çadır kentlerde kötü koşulların devam ettiğini söylüyor depremzede kadınlardan biri. Bu duruma karşı, çadırının içerisini göstererek, “İşte görüyorsunuz, bu küçücük çadıra 3 kişi sığmaz, biz 15 kişi sığmaya çalışıyoruz. Nasıl sığsın buraya 15 kişi? Başka çadır getirmeliler bizlere” diye soruyor. Yardımlarla ilgili ise şöyle söylüyor: “Yardımlar ilk zamanlarda geliyordu ama ne oldu bilmiyoruz. Artık yardım gelmiyor, bir yardımın bile ulaşmadığı durumdayız. İlk depremde evimiz yıkılmadı, evimizden ne çıkarabilirsek onu kullandık. Bu battaniyeleri de kendi evimizden getirdik.”

EN BÜYÜK PROBLEM HİJYEN

Çadır kentte var olan en büyük problemlerden biri hijyen. Depremzedeler, gün geçtikçe hijyen koşullarının iyileşmesi yerine kötüleşmesine tepkili. Yardımların ulaşmadığından şikayetçi olan kadın, sorunları sıralamaya devam ediyor. Tuvalet sorununun aciliyetine dikkat çekerek, “İşte burası tuvalet olarak kullanmak zorunda kaldığımız yer. Sesimizi duysunlar, buraya bir tuvalet, bir banyo getirsinler. Kaç gün oldu banyo yapamadık” diyor. Çadır kentte konuştuğumuz depremzedelerin her biri ayrı ayrı bu durumun yakıcılığına dikkat çekiyor. Kadınlar için hijyen koşullarının kötülüğü ise daha yakıcı. Kadınlardan biri, “Hijyen temizlik yok burada, yaşamaya çalışıyoruz sadece. Evim sağlam olsa gider evimde kalırım, bu çadırda, bu pislikte kalmam. Tuvalete gitmek zorunda kaldığımızda girilecek durumda olmuyor. Burada kaç kişiyiz bir tane küçük tuvalet var, kime yetsin?” diye soruyor.

‘KİRLİ SU KULLANIYORUZ’
Temiz suya erişimin çok zor olduğunu ise şöyle ifade ediyor: “Artık su, ekmek bulamıyoruz. Kaç gündür camiden pis, kirli suyu getiriyoruz, kaynatabilirsek kaynatıyoruz sonra ılıtıp çocuklara veriyoruz. Suyu kendi imkanlarımızla arıtmaya çalışıyoruz ama ne kadar kaynatırsan kaynat arınmıyor.” Arıtmaya çalıştıkları suyun kendilerini nasıl etkilediğine değinen depremzede kadın, “Bunlar çocuklarımız için hiç hijyenik değil. Tüm çocuklarım hasta oldu, kızım dün öksürmeye başladı. Zorla hastaneye yetiştirmeye çalıştık. Enfeksiyon kaptı, peki niye enfeksiyon kaptı pis su içire içire. Küçük çocuklarım var, onlara mama yapacak su bulamıyorum. Temiz suya ihtiyacımız var” diye konuştu.
Suriyeli Beviyan ise, “Kaldığımız ev parçalandı. Biz de çadıra geldik. Kuru gıda dağıtımı yapıldı ama tüp yok, bunları nerede pişireceğiz? Çocuklarım var ve 7 aylık hamileyim. Doğru düzgün ısınamıyoruz, çok soğuk. Tuvalet ve duş zaten sorun ama idare etmeye çalışıyoruz” dedi.

TUVALET İÇİN HASARLI EVE GİRDİ

Nazar da diğer kadınlar gibi en çok hijyen konusunda sıkıntı çekenlerden. Tuvalet olmamasından dolayı zorluk yaşadıklarını ifade eden Nazar, “Regl olunca tuvaletin olmaması çok büyük bir sorun. Tuvalet için hasarlı evlere girmek zorunda kalıyoruz. Tuvalete tek de gidemiyoruz, hele ki gece tek başımıza daha zor oluyor. Dışarıda ise bu durum daha zor, biri görecek mi diye hep tedirgin oluyoruz. Öncelikle tuvalet sorunu çözülmeli” dedi.

Fotoğraflar: Ekmek ve Gül