46 örgütten açıklama: Beslenme hakkı çocuğun insan hakkıdır!

GÜNDEM

19 Aralık 2022 10:30

Çocuk hak örgütleri, kitle örgütleri, kadın derneklerinin yer aldığı 46 örgüt ‘Beslenme çocuğun insan hakkıdır’ açıklaması yaparak okullarda bir öğün ücretsiz, sağlıklı yemek talep etti.

Ekmek ve Gül’ün çağrısıyla eylül ayından bu yana sürdürülen “Okullarda bir öğün ücretsiz, sağlıklı yemek haktır!” kampanyası büyüyor. 46 örgütün imzacı olduğu açıklamada “Eşitlik ilkesi doğrultusunda, merkezi ve yerel kamu kurumlarının iş birliği ile okullarda her çocuğa ve üniversite öğrencilerine ücretsiz olarak besleyici, güvenli ve dengeli okul beslenme programları sunulmalıdır dendi. Açıklamanın tamamı şöyle:

“Yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenme hakkı, temel bir insan/çocuk hakkıdır. Çocukların bu hakkı, uluslararası ve ulusal düzenlemelerle koruma altına alınmıştır. Örneğin Çocuk Hakları Bildirgesi çocuklara yeterli beslenme sağlanması gerektiğini (ilke 4) söyler. Bununla birlikte çocukların beslenme hakkından ve yetersiz beslenmeye karşı mücadele edilmesinden (madde 24) söz eden BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşmenin 27. maddesine göre “taraf devletler her çocuğun bedensel, zihinsel, ruhsal, ahlâksal ve toplumsal gelişmesini sağlayacak yeterli bir hayat seviyesine hakkı olduğunu kabul ederler” ve taraf devletler, “ulusal durumlarına göre ve olanakları ölçüsünde, ana-babaya ve çocuğun bakımını üstlenen diğer kişilere, çocuğun bu hakkının uygulanmasında yardımcı olmak amacıyla gerekli önlemleri alır ve gereksinim olduğu takdirde özellikle beslenme, giyim ve barınma konularında maddi yardım ve destek programları uygularlar”.

Sağlıklı beslenme, çocuğun yaşam kalitesini, sağlığını, gelişimini olumlu etkileyen, onu güçlendiren, eğitimden yaralanma potansiyelini ve başarısını artıran önemli bir etmendir. Bu nedenle beslenmenin her çocuk için onurlu, erişilebilir, yeterli ve sağlıklı olması gerekmektedir. Son zamanlarda yapılan pek çok araştırma, çocukların ve gençlerin sağlıklı beslenme hakkından, dolayısıyla eğitimden etkili bir şekilde yararlanamadığını, öğrencilerin sağlıklı beslenme dahil sağlık davranışlarının akademik başarılarında önemli olduğunu ve bilişsel becerilerinin (konsantrasyon, hafıza vb.), eğitime devam ve başarı/mezuniyet oranlarını da etkilediğini göstermektedir.

Eğitim kurumları, çocukların haklarının hayata geçmesini, hak sahibi bireyler olarak güçlenmelerini sağlayan ve bu anlamda izlemenin yapılabildiği ve çocuk koruma sisteminin bir bütün olarak uygulanabildiği yerlerdir. Çocukların ve üniversite öğrencilerinin zamanlarının büyük bir kısmının okulda ve eğitim kurumlarında geçtiği dikkate alındığında, ulusal bir politika olarak okul beslenme programlarının planlanarak uygulanması oldukça önemlidir.

ÖĞRENCİLER İÇİN GÜVENLİ VE DENGELİ OKUL BESLENME PROGRAMLARI SAĞLANMALI

Eşitlik ilkesi doğrultusunda, merkezi ve yerel kamu kurumlarının iş birliği ile okullarda her çocuğa ve üniversite öğrencilerine ücretsiz olarak besleyici, güvenli ve dengeli okul beslenme programları sunulmalıdır.

Türkiye gibi alt gelir grubunda ve kendi içinde gelir dağılımının eşit ve adil olmadığı, derin yoksulluk pratiklerinin yaşandığı bir ülkede “okulda beslenme”, “okulda yemek” tartışmaları oldukça gerekli ve anlamlıdır.

Bu nedenle bizler, Milli Eğitim Bakanlığı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, yerel yönetimler ve diğer ilgilileri okullarda ve üniversitelerde ücretsiz yemek/ücretsiz öğün hizmeti sunmaya, bu konu ile ilgili uluslararası sözleşmeler kapsamında yasal bir alt yapı oluşturmaya çağırıyoruz.”