Okurumuzun sorusu:

Eşim 2006 yılında SGK’lı olarak çalışmaya başladı. 2011 yılında doğum yaptı. Yasal doğum izni ve sonrasında 3 ay ücretsiz izin kullandı. Daha sonra memur olarak çalışmaya başladı ve 2018 Nisan ayında istifa ederek memuriyetten çekildi. Şu an itibariyle SGK ve Emekli Sandığı olarak toplam 3.544 hizmet günü var ve biz Emekli Sandığına isteğe bağlı iştirakçi olmak istiyoruz. Bunun için de 10 yıl şartı aranmakta (maalesef yeni öğrendik). Doğum için 60 gün borçlanma yapma durumunda bu kapsama girip giremeyeceğimizi öğrenmek istiyoruz. Yanıtınız için çok teşekkürler.

Öncelikle şunu belirtelim: Memuriyetten ayrılanlara tanınan “isteğe bağlı iştirakçilik”, yani isteğe bağlı prim ödeyerek 4-c’li olarak (Emekli Sandığı’ndan) emekli olabilme hakkı, 1 Ekim 2008 sonrası ilk kez memur olanları kapsamamaktadır. Çünkü bu haktan yararlanabilmek için 5434 sayılı Kanuna tabi olarak devlet memuru olarak görev yapmış olmak gerekmektedir. Ancak 1 Ekim 2008 sonrası ilk kez memur olanlar 5510 sayılı Kanun kapsamında memur sayıldıkları için bu haktan yararlanamamaktadır.

Okurumuzun eşinin memuriyete başlangıcı 2011 yılından yani 1 Ekim 2008’den sonradır. Dolayısıyla okurumuzun eşinin isteğe bağlı iştirakçi olması zaten olanaklı değildir.

Peki, okurumuzun eşinin memuriyet başlangıcı 1 Ekim 2008’den önce olsaydı ne olurdu? Okurumuzun da belirttiği gibi 10 yıl (3.600 gün) koşulu aranacaktı. Ancak doğum borçlanması yapılsa bile borçlanılan süre dikkate alınmayacaktı. Dolayısıyla doğum borçlanması yaparak toplam prim gün sayısı 3.600 günün üzerine çekilse bile “10 yıl çalışma” koşulunda borçlanılan süre dikkate alınmadığı için, okurumuzun eşi yine isteğe bağlı iştirakçi olamayacaktı.

Sonuç olarak okurumuz ve eşi “10 yıl koşulunu 56 gün ile kaçırdık” diye hiç üzülmesin. Çünkü 3.600 günden fazla prim günü olsaydı bile memuriyet başlangıcı Ekim 2008’den sonra olduğu için bu haktan yararlanamayacaklardı.

Sonuçta okurumuzun eşi isteğe bağlı iştirakçi olamaz yani 4-c’li olarak (Emekli Sandığı’ndan) emekli olamaz. Peki, ne yapabilir? Okurumuzun eşi isteğe bağlı iştirakçi olamaz ama isteğe bağlı sigortalı olup, primini ödeyip, emekliliğe hak kazanabilir. Ancak bu durumda eksik prim günlerini tamamladığında 4-b’li (eski adıyla) Bağ-Kur’lu olarak emekli olur. 4-b’lilerin emeklilik koşullarına ve emekli aylığı hesaplama yöntemine tabi olur.

İsteğe bağlı iştirakçi olup 4-c’den emekli olmak hem emeklilik koşulları hem emekli aylığı bakımından 4-b’ye göre daha avantajlı. Ancak ne yazık ki elimizde iki alternatif var. Ya okurumuzun eşi sigortalı çalışarak primlerini tamamlayacak ya da isteğe bağlı sigortalılık yapacak…