CHP PM Üyesi ve İstanbul Milletvekili Sera Kadıgil, kadınların ve trans bireylerin menstrüel dönemde zorunlu ve temel olarak kullanmak zorunda olduğu ped ve diğer hijyen ürünlerindeki vergi oranının düşürülmesi için kanun teklifi verdi. Kadıgil, “Regl olduğumuz için vergi ödemek istemiyoruz” dedi.

CİNSEL GÜÇ ARTIRICI İLAÇLARDAN YÜZDE 8, PEDDEN YÜZDE 18 VERGİ ALINIYOR

Kanun teklifinde, Türkiye ve dünyada “tampon vergisi” adıyla anılan hijyen ürünlerinden şu anda yüzde 18 oranında vergi alındığını belirten Kadıgil, erkekler için cinsel gücü artıran ilaçlara yüzde 8 oranında vergi uygulanıyor olmasının cinsiyet eşitsizliği olduğuna dikkat çekti.

Kadıgil, bir kadının hayatının ortalama 2 bin 535 gününde, yani yaklaşık yedi yılı boyunca regl olduğunu ve ped ya da tampona ihtiyaç duyduğunu belirterek “İngiltere’de yapılan hesaba göre kadınlar hayatlarının 38 gününü kadın hijyen ürünlerini alabilmek için çalışarak geçirmektedir” bilgisini paylaştı.

“Menstürel dönem, kimilerinin dediği gibi bir hastalık olarak değerlendirilemez” diyen Kadıgil, bu dönemde uygun sıhhi malzemelerin kullanılmaması durumunda üreme yolu hastalıklarına yol açılabileceğine dikkat çekti. Kadıgil, ülkemizde halen çok sayıda kız çocuğu ve kadının bu hijyen ürünlerini alacak maddi güce sahip olmadığı için bu tür risklerle karşı karşıya olduğunu da hatırlattı.

CEZAEVLERİNDE ÜCRETSİZ PED İÇİN DÜZENLEME YAPILMALI

Türkiye’de cezaevlerinde 10 binin üzerinde kadın, 82 kız çocuğu bulunduğuna dikkat çeken Kadıgil, “Kadın mahpusların, kız çocuklarının ve regl olan trans bireylerin cezaevlerinde yaşadıkları sorunlarından biri de ped, tampon ve diğer hijyen ürünlerine erişimdir. Birçok kadın, kız çocuğu ve LGBTİ birey ekonomik sebeplerle, kantinlerde satılan hijyen ürünlerini alamadıkları için pamuk ve çarşafı bez olarak kullanıyor. Cezaevlerinde hijyen ürünlerine ücretsiz erişim için çalışma yapan kadın örgütlerine kulak verilmeli, ped hakkı yasal güvenceye alınmalı. Bu durum cezaevi yöneticilerinin inisiyatifine bırakılmamalı, yasal mevzuat oluşturulmalı” diye konuştu.

DÜNYADA TAMPON VERGİSİ
Avrupa’nın pek çok ülkesinde hijyen ürünlerinden çok düşük oranlarda vergi alındığını ifade eden Kadıgil, teklifinde şu bilgilere yer verdi:
- Avrupa Birliği 2007’de aldığı kararla, üye ülkelerin bu hijyen ürünleri üzerindeki vergileri yüzde 5’e kadar indirmesine izin verdi.
- İngiltere, vergi oranını yüzde 5’e çekerken elde edilen vergilerin kadına yönelik şiddetle mücadele derneklerine bağışlanması kararını aldı.
- Fransa vergi oranını yüzde 20’den yüzde 5.5’e indirdi.
- Kanada gelen baskılar üzerine vergiyi sıfırladı.
- Malezya önce vergi oranını yüzde 10’dan yüzde 6’ya indirdi, ardından sıfırladı.
- İrlanda da hijyen ürünlerinden vergi almayan ülkeler arasında.
- ABD’nin pek çok eyaletinde; örneğin Minnesota, Illinois, New York, Massachusetts, Maryland, Connecticut, Florida’da tampon vergisinin kaldırılmasına karar verildi, Nebraska, Virginia ve Arizona’da ise vergiyi kaldırmaya yönelik yasa tasarıları gündeme alındı.
- İspanya 2019’da bu ürünleri temel ihtiyaç kabul ederek vergileri indirmeyi gündeme aldı ve vergiyi yüzde 10’dan yüzde 4’e indireceğini duyurdu.
- Avustralya’da 2000 yılından beri uygulanan yüzde 10’luk vergi, 3 Ekim 2018’de tamamen kaldırıldı.
- Kanada, 1 Temmuz 2018’de tampon vergisini kaldırdı.
- Hindistan Temmuz 2018 itibarıyla vergiyi tamamen kaldırdı.
- İskoçya hükümeti, öğrenim çağındaki genç kızların regl döneminde kullandığı hijyen ürünlerini karşılama kararı aldı. Eylül ayından itibaren, her ay 395 bin öğrenciye okullarda ve eğitim kurumlarında bedava hijyen ürünü dağıtacak olan İskoçya dünyada bir ilke de imza attı.