GÜNÜN KADINI: Catherine Helen Spence
Yazar, kadın hakları savunucusu Catherine Helen Spence Avustralya’nın genç kıtasındaki kadınların geleneksel cinsiyet ve sınıf engellerine nasıl meydan okuyabileceğinin bir örneği olarak kabul edildi.

Avustralyalı yazar, konuşmacı, reformcu, kadın hakları savunucusu Catherine Helen Spence, 31 Ekim 1825’te İskoçya’da doğdu, 3 Nisan 1910’da Güney Avustralya’da öldü.  

Hayatı etkileyiciydi. Ona “Avustralya’nın Büyük Bilge Kadını” lakabı takıldı ama yine de Catherine Helen Spence belli bir süre unutuldu. Bu, birçok kadın gibi ona da yapılan haksızlıktı. Çünkü Spence birçok alanda öncüydü. Örneğin edebiyatta Altın Arama Salgını Sırasında Güney Avustralya Masalı (1854), Avustralya hakkında bir kadın tarafından yazılan ilk romandı. Bu ancak on yıl sonra takma adı “1839’da bir Kolonist”i bıraktığında netleşti. Pek çok kısa öykü ve altı roman yazdı, bunlardan biri özellikle ilgi uyandırdı, çünkü Sydney Mail gazetesi romanı Handfastet’i (Nikahsız) “fazla sosyalist ve bu nedenle tehlikeli” diye reddetti. Yazar “evlilik bağını gevşetmek” için yola çıkmıştı! Kadınların boşanabilmeleri, kız çocukları için eğitim, yetimler için sosyal ve mesleki ayrıcalıklar ve çok daha fazlasını içeren bir ütopya tasarladı. Bununla birlikte, romanın sonunda gerçek toplumun onun hayal ettiğinden çok uzakta olduğu bir roman figürünün pişmanlık duymasıyla ortaya çıkmaktaydı.

Edebiyat sahnesiyle teması olmayan ve hayranlık uyandıran George Eliot’un eserlerine estetik açıdan yaklaşma umudu az olan Spence, giderek başka türlere yöneldi. Saygın bir deneme yazarı ve eleştirmen olarak, çeşitli dergilerde düzenli olarak yazdı ve ihtiyaç duyduğu parayı kazandı: Hayatı boyunca tek başına üç kuşak yetim çocuğun yetiştirilmesini sağladı. Eğitim Bakanlığının danışma kurulunda görev yapan ilk kadındı ve ufuk açıcı monografisi Altında Yaşadığımız Yasalar (1880) Avustralya okullarında kullanılan ilk sosyal bilgiler kitabı oldu. Teorik araştırmaları ve aktivizmi, belirgin bir sosyal ve politik farkındalığa tanıklık etti: Çok sayıda kurumun ve derginin yazarı ve sahibi olarak, yetimlerin ve ihmal edilen çocukların aile barınmasına, daha önce suç işleyen çocukların bakımına, kızlar için anaokulları ve ortaokulların kurulmasına çaba harcadı. Bununla yetinmedi; kadın tekstil işçilerinin çalışma koşullarının iyileştirilmesi, seçim sistemi reformu, kadınların oy hakkı ve kadınlar için daha iyi eğitim fırsatları mücadele alanlarıydı. Artan başarı, Catherine’in 14 yaşında ailesiyle birlikte terk ettiği İskoç vatanının aksanına rağmen bir konuşmacı olarak olağanüstü yeteneğini teşvik etti. Güney Avustralya Enstitüsünde ders veren ilk kadındı. Baskıcı Kalvinist inancından kurtulduktan sonra, sık sık Üniteryan Kilise için vaaz verdi, bu da ilerici düşünceler için bir forum sağladı. 1893’te Spence, çeşitli kuruluşlardan delege olarak beş konferans vermek üzere Chicago Dünya Fuarı’na gönderildi. “Kadın Eğitimindeki” uluslararası ağ, onun kadınların hak eşitliği hedeflerine erişmesine fayda sağladı. ABD, İngiltere ve İsviçre’deki konferans turlarında, bu kendi kendini yetiştirmiş kadının şaşırtıcı hazırlığıyla bağlantılı olarak doğrudan, doğal ve bazen sert tavrı, hayranlık ve coşku uyandırdı.

Spence 1897’de Avustralya Federal Konvansiyonu için ilk kadın olarak seçime katıldı ancak kazanamadı. 3 Nisan 1910’da 84 yaşında öldüğünde, Avustralya’nın genç kıtasındaki kadınların geleneksel cinsiyet ve sınıf engellerine nasıl meydan okuyabileceğinin bir örneği olarak kabul edildi.


İlgili haberler
GÜNÜN KADINI: Yaşamak isteyen bir şair Selma Meerb...

18 yaşında toplama (zorunlu çalışma) kampında tifüsten ölen şair Selma Meerbaum -Eisinger: ‘Yaşamak...

GÜNÜN KADINI: Bilgisayar programcılığının öncüsü F...

4 Ağustos 1932 doğumlu ABD’li bilgisayar bilimci Frances Allen 4 Ağustos 2020'de öldü. Bilgisayar pr...

GÜNÜN KADINI: Fransız Derviminin amazonu Anne-Josè...

Anne-Josèphe Théroigne de Méricourt (Terwagne) devrimde kadınların silahlanmasını savunduğu için Fra...