GÜNÜN BİLGİSİ: Bir dönemin ‘kafesi’ kabarık krinolin etekler...
Kabardıkça kabaran bir dönemin modası ‘demirden kabarık etekler krinolin’in tarihçesine şöyle bir bakalım...

İlk kez 1830 yılında çıkan krinolin, "kabarık" (kabarık etek/ çember etek) anlamına gelmektedir. Eteklerin altına giyilen jüponun atası sayılmaktadır. Krinolin, jüpon diye bilinen ince kumaştan oluşan iç eteğin kabarık şekilde durması için kumaşa dikilmektedir. Krinolin bütünüyle telden ve at kılından yapılan, eteği destekleyen demir-çelik bir etekliktir. Görünüm itibariyle oldukça ilginç olan krinolin, Latince "saç" anlamına gelen "crinis" ve "keten" anlamına gelen "lin" (sonradan flax) kelimelerinin birleşiminden türemiştir. Modern anlamıyla Fransızca "at kılı" manasındaki "crin" ve "keten" olarak çevrilen "lin" kelimelerinin birleşiminden türemiştir. 


Eteğin kabarıklığını destekleyen krinolin bir aksesuar gibi dursa da aslında eteğin kendisidir. 15. yüzyıldan itibaren görülen ve 17. yüzyılda kraliyet ailesinin ve yüksek gelir grubunun kullandığı krinolin 'nin örnekleri fazlaca yıprandığından günümüze kadar -o haliyle- gelememiştir. Başta Fransa olmak üzere Batı Avrupa, Fransız Devrimi sonrası krinoliniyi standart haline getirmiş ve aristokrasinin gösterişi arasına girmiştir. Bununla beraber İngiltere'nin düz ve sade giyiminden sıyrılan kadınlar Fransız modasıyla krinoliniyi kabarttıkça kabartmıştır.


1820'lere gelindiğinde etekler öylesine kabarmıştır ki kadınlar kapıdan geçemez olmuştur. Tel etekli bir çember olan krinolin dar alanlardan geçmeyi zorlaştırdığı gibi, oturmayı da imkansız hale getirmiştir. Aynı dönemler yeterince sert olması için kolalı kumaşlarla gerdirilen koniler, sert çeliklerle kaplanmış ve bir çeşit kafes haline gelmiştir. 1860'lara kadar maksimum kabarıklığıyla süren krinolin modası, 1864 yılında şeklini değiştirerek Crinolette olmuştur. Crinolette kubbe biçimden olan bir kafesken, ön ya da arka kısmında kabarıklığıyla -çember eklentisi- dikkat çekmiştir


Başta Punch dergisi olmak üzere sık sık hiciv konusu olan ve alay edilen krinolin, kadınların kafese kapatıldığı bir hapis çeşiti olarak görülmüştür. Dönemin filmlerinde de espri konusu olan krinolin için rüzgarda kazalara sebep olduğu da iddia edilmiştir. 1857 yılında bir kadının kabarıkça olan krinolinisinin puro yüzünden tutuşması ve yangın çıkması da farklı bir sorun olarak gündeme gelmiştir. Günümüzde hala gece elbisesi ve gelinlik için kullanılan krinolin etek kısmında daha uzun olurken, kabarıklık açısından da orta seviyededir. Eteğe hacmini veren krinolinin kabarıklığını sağlayan çember düşük maliyetli olması için naylon ya da plastikten yapılmaktadır.


Crinolette


Kaynak: Birgün Bir Yerde

İlgili haberler
GÜNÜN BİLGİSİ: Rujun ilginç tarihi

Dudakları renklendirmenin tarihi çok eskilere uzanıyor. Üstelik bu, sadece kadınlara özgü bir şey de...

GÜNÜN BİLGİSİ: İstenmeyen kılları ne zamandır iste...

Günümüzde kadınların pek çoğunu ziyadesiyle ilgilendiren bir konu: İstenmeyen kılları yok etmek. Hat...

GÜNÜN SIRRI: Topuklu ayakkabı

Topuklu ayakkabı nasıl keşfedildi, toplumda yeri neydi hiç düşündünüz mü?