Dünyada ve ülkemizde görülme sıklığı hızla artan meme kanserinde erken tanı büyük önem taşıyor. Günümüzde meme kanseri görülme zamanının 30’lu yaşlara kadar düştüğü gözlemlenirken, rutin muayene ve taramaların artık daha erken dönemde yapılması gerekiyor. Kadınların meme kanserine karşı farkındalıklarının artması ve kendilerini muayene etmeyi öğrenmelerinin erken tanıya olanak sağlayacağını belirten Genel Cerrahi Bölümü’nden Prof. Dr. Cenap Dener, meme kanseri ve alınması gereken önlemler ile ilgili bilgi verdi.

Cumhuriyet’e konuşan Dener’e göre;

1-HER 8 KADINDAN BİRİ RİSK ALTINDA

Meme kanseri kadınlarda ortaya çıkan kanserler arasında birinci sırada, kadın kanser ölümlerinde ise ikinci sırada yer alıyor. Yapılan istatistiklere göre her 8 kadından birinin meme kanseri olacağı öngörülüyor. Bu çok yüksek bir oran olduğu için, dünyadaki kanser çalışmalarının çoğu meme kanseri üzerine gerçekleştiriliyor. 

2-ERKEN ADET GÖRMEK YA DA GEÇ MENOPOZA GİRMEK RİSK FAKTÖRÜ

Meme kanserinin de diğer kanserler gibi kesin bir sebebi bulunmuyor. Ancak bazı faktörlere dikkat edilmesi gerekmektedir. Bunlar arasında östrojene uzun süre maruz kalmanın riski artırdığı bilinmektedir. Buna bağlı olarak erken adet görmek ya da geç menopoza girmek, özellikle menopoz sonrası obezite, anne, kardeş gibi birinci derece akrabalarda meme kanseri olması, sigara ve alkol gibi alışkanlıklar yer almaktadır. 

3- MEME KANSERİNİN YÜZDE 10’UNDAN GENLER SORUMLU

Meme kanserinde genetik faktörler çok önem taşıyor. Çünkü bu kanserin yüzde 10’u genetik geçişli olabiliyor. Dolayısıyla anne, kardeş gibi birinci derece akrabalarında meme kanseri olan insanlarda bu hastalığa yakalanma riski, diğerlerine göre 2-3 kat daha fazla. Günümüzde ailesinde meme kanseri olanların BRCA-1, BRCA-2 genlerine bakılarak meme kanserine yakalanma riskleri belirlenebiliyor.

4-KİTLELER GENELLİKLE AĞRISIZ, SERT VE DÜZENSİZ OLARAK HİSSEDİLİR

Düzenli olarak meme kontrolü yaptırmayan hastalar çoğunlukla ellerine bir kitle geldiğinde doktora başvurmaktadır. Bu tür kitleler genellikle ağrısız, sert ve düzensiz olarak hissediliyor. Bunun dışında koltuk altı lenf bezlerine tümörün sıçraması ve şişlik oluşturmasından sonra ya da tümör iyice ilerledikten sonra uzmana başvuranlar da oluyor. Tümörü iyice ilerlemiş hastalarda; ciltte ödem, şişme, meme başının içeri çekilmesi ve kanlı akıntı oluşması şikayetleri daha çok görülüyor.

5-İKİ CM ALTINDAKİ TÜMÖRLER ERKEN VAKA SINIFINA GİRİYOR

Kadınların meme kanseri konusunda duyarlı olması hastalığın erken dönemde tespit edilebilmesini sağlıyor. Kadınların öncelikle her ay kendi kendilerine meme kontrollerini yapması gerekiyor. Bu kontrollerde fark edecekleri bir sertlik, şekil, simetri ve doku bozukluğu doktora başvurmalarını gerektirmekte. Meme kanserinde iki santim ve altındaki tümörlerin tespit edilmesi erken vaka olarak değerlendirilmektedir.
6-MEME KANSERİ GÖRÜLME YAŞI 30’LU YAŞLARA DÜŞTÜ
Son yıllarda meme kanseri görülme yaşının hızlı bir şekilde düştüğü gözlemlenmektedir. 30’lu yaşlarda çok sayıda meme kanseri vakası görülmeye başlandı. Bu düşüş özellikle Türkiye’de gözlenirken, bunun nedeni de henüz tam olarak belirlenememiştir. Bu sebeple 30’lu yaşlarda özellikle ailede meme kanseri öyküsü varsa, senede bir defa meme ultrasonu yaptırılması öneriliyor. Bu yaş grubundaki kadınlar en ufak bir şüphede hemen meme cerrahına başvurarak, gerekli muayene ve tetkikleri yaptırmalı.

7-GENÇ YAŞ TÜMÖRLERİ DAHA SALDIRGAN VE DİRENÇLİ OLUYOR

Genç yaş kanserlerinin tümör davranışı ileri yaş tümörlerine göre, daha saldırgan olmakta ve tedaviye daha zor yanıt veriyor. Genç yaştaki insanlar sıklıkla bu farkındalığa sahip olmadıkları için hem kendilerini muayene etmemekte hem de kontrollere daha az gidiyor. Bu durum tümörlerin daha ileri evrelerde tespit edilmesine neden oluyor. Annesinde ya da kardeşinde meme kanseri olanların ise 25 yaşında ilk meme ultrasonlarını yaptırmaları gerekiyor. Bununla birlikte yıllık muayene ve takipleri de kesinlikle ihmal edilmemelidir.

8-ERKEN TANIDA İYİLEŞME ORANI YÜZDE 100’E YAKIN

“Kanserden korkmayın, geç kalmaktan korkun” söylemi doğru bir yaklaşıma işaret etmektedir. Çünkü erken fark edilen tüm kanserlerde tedavi şansı çok yüksektir. Meme kanseri erken fark edildiğinde hastalar yüzde 100’e yakın oranda iyileşebilmektedir.