Bartholin bezleri, vulva bölgesinde vajina girişinde yer alan salgı bezleridir. Bu bezlerin işlevi, cinsel ilişki sırasında birleşmenin kolaylaşması için kayganlığı sağlayan sıvıları üretmektir. Bu sıvılar bezlerden, küçük tüplerin oluşturduğu bir kanalla, vajinaya iletilir.

Bazı durumlarda bartholin bezlerinin kanalları tıkanır ve içindeki sıvıyı boşaltamaz. Bezlerin içi sıvıyla dolar ve kiste sebep olur. Bu kist, enfekte olmadığı sürece sorun yaratmasa da enfekte olma ve vajina ya da vulvada başka enfeksiyonlara neden olma riskinden dolayı erken dönemde boşaltılmalıdır.

BARTHOLİN KİSTİ NEDEN OLUŞUR?

Barholin kistine sebep olan bartholin bezlerinin kanallarındaki tıkanma, çeşitli nedenlerle gerçekleşebilir. Dış genital bölgeye uygulanan bir cerrahi işlem, travma ya da geçirilen bir enfeksiyon bu tıkanıklığa zemin hazırlayabilir. Sağlıklı ve güvenli cinselliğin yaşanmaması ve cinsel yolla bulaşan bazı mikroorganizmalar tıkanıklığa neden olan önemli etkenlerdir.

KİSTİM OLDUĞUNU NASIL ANLARIM?

Bartholin kisti, bezde biriken sıvı miktarına bağlı olarak bezelye büyüklüğüyle başlayıp, bazı kaynaklara göre müdahale edilmediği sürece kistin çapı 2-3 cm’ye kadar ulaşabilir. Küçük boyutlu kistler, ağrı ve ateş yapmadığı sürece kadınlar tarafından fark edilmeyebilir. Ancak büyüdükçe vajinayı saran dudaklarda şişlik fark edilmeye başlanır. Bartholin kisti genelde tek taraflı görülse de nadiren vajinanın her iki dudağında da görülebilir. Eğer kist enfekte olursa bu durum bartholin apsesi olarak adlandırılır. Kist enfekte olduktan sonra, ağrı, ateş, yürümede ve oturmada zorluk, hassasiyet gibi çeşitli belirtiler ortaya çıkar. Eğer apseye müdahale edilmezse, apse kendiliğinden patlayarak drene olabilir, bu durum vulva ve vajinada başka enfeksiyonların yaşanma olasılığını arttırır.

TANI VE TEDAVİSİ

Bartholin kisti oluşumunu fark ettikten sonra bir kadın doğum uzmanına başvurmak gerekir. Pelvik muayene ve rahim ağzı tarama testleri yapılarak uzman tarafından tanı konulur. Jinekoloji uzmanı, bartholin kisti muayenesi ve belirtilere göre uygun tedaviyi düzenleyecektir. Tedavide antibiyotik, ağrı kesici ve solüsyonlar bulunur. Belirtilerde bahsettiğimiz ağrı, ateş gibi semptomlar yoksa tedavi daha basit ve kısa sürebilir.

Bunlar işe yaramazsa kistin düzeyine göre enfekte olan kist boşaltılır. Bunlar küçük cerrahi işlemlerdir. Bazı durumlarda bartholin kisti, tedaviden sonra ya da daha uzun bir süre sonra tekrarlayabilir. Tedaviden sonra kistin tekrarlamaması için genital hijyene dikkat etmek, adet döneminde tampon kullanmamak ve 4 haftaya kadar cinsel ilişkiden uzak durmak yararlı olabilir.

NELERE DİKKAT ETMELİ?

Bartholin kisti hemen her kadının yaşayabileceği bir durumdur. Genital bölgede enfeksiyona bağlı herhangi bir hastalıkla karşılaşmamak için aldığımız önlemleri kiste karşı da alabiliriz.

•    Genital hijyene dikkat etmek,
•    Bağışıklık sistemini güçlendiren pre-probiyotik ağırlıklı beslenmek,
•    Vajina florasını bozan günlük ped, temizleme ürünlerinden kaçınmak,
•    Güvenli ve sağlıklı cinsellik yaşamak,
•    Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı prezervatif kullanmak kist oluşumu riskini azaltabilir, tedaviden sonra yeniden nüksetmesini engelleyebilir.

Fotoğraf: Freepik