Sayın Ekonomi Bakanımız Mehmet Şimşek bir açıklama yaptı. Gelişmekte olan ülkeleri örnek göstererek Türkiye'deki asgari ücretin düşük olmadığını ifade etti. "Asya'daki ülkelere, Endonezya, Filipinler, Tayland'a bakın; bir de Latin Amerika, Brezilya, Şili, Kolombiya; Avrupa'da Bulgaristan, Macaristan ile karşılaştırın. Polonya hariç, gelişmekte olan ülkeler arasında en yüksek asgari ücret bizde. Türkiye'de asgari ücret düşük değildir" ifadelerini kullandı.

Bakan “Bakın” dedi, ben de baktım. Öncelikle Türkiye’deki asgari ücretin dolar karşılığı 504 dolar. Bunu bilip öyle devam edelim. Karşılıklı konuşuyor olsaydık “hadi seçin bir ülke” derdim ama sizin yerinize Asya kıtasından Tayland’ı seçtim. Bakan hangi arama motorundan bakacağımızı söylemedi ama ben en ünlüsünden “Tayland’da yaşam maliyeti ve masraflar 2024” yazdım. Bunu açıklayan birçok sayfa var, birinden alıntılar yaparak devam ediyorum. Ortalama işçi maaşları 350-400 dolar. Üniversite bitiren işçinin maaşı ortalama 400-550 dolar arası değişiyor. Evet, buraya kadar Bakanımızın söylediği doğru. Taylandlı işçiler bizden az alıyormuş. Peki, yaşam maliyeti ve masrafları da karşılaştıralım.

KEBAPTAN HESAPLA

Ev kiraları 60-90 dolar arası değişiyormuş. Lüks sayılabilecek evlerin kirası 130 dolar, o da 4 bin 250 lira yapıyor. Geçen hafta benim arkadaşım 1+0 ev kiraladı 5 bin 500 liraya, hiç de lüks bir ev değil. Sayın Bakanımız bu ayrıntıyı niye söylemedi acaba? Gerçi onun suçu yoktur, danışmanları iyi bir araştırma yapmadan eline kağıdı tutuşturmuş olabilirler (!) Gelelim yemek meselesine. Malum hayati bir ihtiyaç. Tayland’da her gün dışarıdan yemek isterseniz günlük 10 dolar, aylık 200-300 dolar yemek masrafınız oluyor, tabii üç öğün yemek fiyatı bu. Eeee, ben Adanalı olunca mecbur Adana kebabını baz alarak hesaplayacağım. Üç öğün de değil ha, sadece tek öğün olarak ortalama Adana kebap 300 lira. Aylık etti 9 bin lira, o da yapar 270 dolar. Aaaaa, Bakan burayı tutturmuş ama küçük bir detayı yine atlamışlar: Taylandlı kardeşlerimiz üç öğün yiyor, biz tek öğün.

Mecbur işe giderken bir ulaşım aracı kullanacağız. Tayland’da 50 cent yani 16 lira olan ulaşım bizim burada 25 lira. Yani iki katına yakın, o da şimdilik. Bu yazıyı yazarken motorine yine zam gelmişti, ulaşım ücretlerine de gelmesi an meselesi. Başka bir örnek de diyelim şehirler arası ulaşımı kullanacaksınız. Tayland’ın Bankok-Pukhet şehirleri arası 12 saat yani 844 kilometre. İnanmayacaksınız ama 20 dolar yani 650 lira yapıyor. Adana-İstanbul otobüs bileti bin 200 lira. Açıklama yapılırken bu detay da atlanmış.

Tayland’da enflasyon oranı 2023 verilerine göre yüzde 1,2. Türkiye enflasyon oranı 2023 verilerine göre yüzde 64,77. Bu karşılaştırma sonsuza kadar gidebilir. 1 Tayland Bahtı eşittir 0,027 ABD Doları. Bizde 1 Türk Lirası eşittir 0,031 ABD Doları.

Matematik asla yalan söylemez. Evet Tayland’da asgari ücret bizden düşük olabilir. Sayın Bakanımız bunu söylerken doğru söylemiş. Ama minik detayları atlamış. Tabi uzun uzun anlatacak vakti de yok. Malum, iğneden ipliğe her şeyin fiyatını güncellemekle meşgul. Ben de Bakanımızın vakit bulamayıp söyleyemediği detayları yazdım. 

Fotoğraf: DHA