Okurumuzun Sorusu:

Benim 1.5 yaşında kızım var ve 3,5 yıldır bir site yönetiminin ofisinde çalışmaktayım. Ofiste müdürüm ve ben varım. Ben kısmi süreli çalışma hakkından yararlanabiliyor muyum? Karşıma mali müşavir bile “Sen bu haktan faydalanamazsın. Senin işini orada yapan başka biri yok” diye geliyor…

İş Yasası’nın 13. maddesine göre her iki eşin de çalışması halinde (1), çocuk ilköğretim çağına gelene kadar eşlerden biri tam zamanlı çalışmadan kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkını kullanabilir.

Analık İzni veya Ücretsiz İzin Sonrası Yapılacak Kısmi Süreli Çalışmalar Hakkında Yönetmeliğin 12. maddesine göre kısmi süreli çalışmaya geçiş için aşağıdaki iş ve sektörler dışında işverenin talebi uygun bulması şartı aranmaz:

a) Özel sağlık kuruluşlarında ilgili mevzuat uyarınca mesul müdür, sorumlu hekim, laboratuvar sorumlusu ve sağlık hizmetinden sayılan işlerde tam zamanlı çalışması öngörülenler tarafından yerine getirilen işlerde,

b) Nitelikleri dolayısıyla sürekli çalıştıkları için durmaksızın birbiri ardına postalar hâlinde işçi çalıştırılarak yürütülen sanayiden sayılan işlerde,

c) Nitelikleri dolayısıyla bir yıldan az süren mevsimlik, kampanya veya taahhüt işlerinde,

ç) İş süresinin haftanın çalışma günlerine bölünmesi suretiyle yürütülmesine nitelikleri bakımından uygun olmayan işler.

Okurumuzun yaptığı işin bu kapsama girmediği açıktır. Dolayısıyla okurumuzun işverenin bu talebi reddetme hakkı yoktur. Okurumuzun kısmi süreli çalışmaya geçmesi halinde, yine İş Yasası’nın 13. maddesi uyarınca okurumuzun işvereni kısmi süreli (part time) bir işçi daha alarak sorunu çözebilir. Kaldı ki bu okurumuzun değil işverenin sorunudur. Sonuç itibarıyla işverenin ifade ettiği gerekçenin hiçbir hukuki geçerliliği yoktur.

Altını çizerek belirtelim. İşçinin yasal koşulları sağladığı ve işverenin onayının gerekmediği durumlarda işveren işçinin kısmi süreli çalışmaya geçiş talebini karşılamazsa, işçi için haklı nedenle derhal fesih hakkı doğar.

Peki okurumuz bu aşamada ne yapabilir.

1) Okurumuz talebini yazılı olarak işverene iletmelidir. Zaten ilgili yönetmelik gereği talebin kısmi süreli çalışmaya geçilecek tarihten en az 1 ay önce işverene yazılı olarak iletilmesi gerekmektedir. Dilekçe örneği bu yanıtımızda mevcut. Dikkat! Okurumuz bu dilekçeyi doldurup imzaladıktan sonra işverene elden dilekçeyi vermekle yetinmemeli, imzalı dilekçeyi taratıp işverene elektronik posta, faks ya da WhatsApp gibi daha sonradan dilekçenin verildiğinin ispatlanabileceği bir yöntemle de ayrıca göndermelidir.

2) Eğer işveren okurumuzun talebini yazılı olarak kabul ederse veya 1 ay içinde okurumuza yanıt vermezse okurumuz, dilekçesinde belirttiği tarihten itibaren, yine dilekçedeki gün ve saatlerde kısmi süreli çalışmaya başlayabilecektir. Dikkat! İşverenin sözlü olarak verdiği yanıtın hiçbir hukuki değeri yok. İşveren sözlü olarak reddetse bile yazılı olarak bir yanıt vermediği sürece, okurumuzun kısmi süreli çalışma talebini karşılamış sayılır.

3) Eğer işveren bu 1 aylık süre içinde okurumuzun talebini yazılı olarak reddederse, okurumuz ret yanıtının kendine tebliğ edildiği tarihten itibaren 6 iş günü içinde İş Yasası’nın 24. maddesinin 2. fıkrası uyarınca haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanarak işten ayrılabilir. Okurumuz kıdem tazminatı ile içerideki ücret, yıllık izin ücreti gibi haklarının yanı sıra İş Yasası’nın 26. maddesi uyarınca ayrıca tazminat talep edebilir. Ödeme yapılmadığı takdirde, bu yasal haklarını önce arabulucuya başvurarak arabulucuda anlaşma olmadığı takdirde de dava yoluyla isteyebilir. Okurumuz haklı fesih yaptığında -son 3 yılda 600 gün primi varsa- işsizlik ödeneğine de hak kazanabilecektir.